Adıyaman Hakkında Bilgiler
Adıyaman’ın dağlık olan kuzey kısmında kışlar yağışlı ve soğuk, yazlar kurak ve sıcaktır. İlin güneyinde yani ovalık kısmında ise yazlar kurak ve sıcak geçer.
Güneydoğu Anadolu’nun en yeşil ili olan Adıyaman’ın, kuzeydeki dağ yamaçlarında meşe bataklığı ve meşe bozuğu korusu ile yükseklerinde çam ağaçları bulunmaktadır.
Kültürel Yaşam
Adıyaman halkının büyük çoğunluğu tarım ile uğraştığından yaz aylarında bağ ve bahçe işleri ile uğraşmaktadırlar. Yazın bahçe işlerini tamamlayan halk sonbahar aylarında evlerine döner. Köylerde eski ve eğlenceli bir adet olan çamaşır günü yapılmaktadır. Ağır halay, düz halay, hava, dile, lorke gibi halk oyunları vardır.
Fiziki Yapısı
Akdağ, Dibek dağı, Ulubaba dağı, Gördük Dağı ve Nemrut Dağı ile güney kısmında oldukça verimli ovalar ve yaylalar bulunmaktadır. Fırat nehri ve Göksun çayının birleştiği yer, Adıyaman’ın en alçak bölgesidir. Toros dağları ili ikiye böler. Besni- Adıyaman- Kahta bölgesinin kuzeyi dağlık ve engebeli, güneyi ise ovalık ve yeşilliktir. Diğer dağları ise Karadağ, Bozdağ ve Tucat dağıdır. Akarsu olarak en önemli akarsuyu Fırat’dır. Kuzeyden Kahta ve Göksun çayları Fırat’la karışır. Besni, Çakal deresi, Keysun çayı önemli su kaynaklarıdır. İrili ufaklı gölleri bulunan ilin en önemli gölleri Gölbaşı, Abdulharap ve Azaplı gölleridir.
Adıyaman’da Gezilecek Yerler
Adıyaman’ın Kahta, Besni, Çelikhan, Gerger, Gölbaşı, Samsat, Sıncık ve Tut ilçeleri vardır. Bağ ve bahçe bolluğu olan ilde, 25 çeşit üzüm yetişir. Adıyaman gezilecek yerler listemize bir göz atalım.
Nemrut Dağı
Dünyanın 8. harikası olarak bilinen Nemrut Dağı heykelleri ile ünlü bir dağdır. Kahta’nın 70 Km. kuzeyinde Nemrut Dağı’nda yer alan heykeller M,Ö 1.yy’dan kalma heykellerdir. Güneşin doğuşunun ve batışının en güzel seyredildiği Nemrut dağındaki heykeller, Kommagene krallığı ve taptıkları putlara ait heykellerdir. 1987 yılında UNESCO dünya mirası listesine alınmıştır.
Karakuş Dikilitaşı
Kahta’nın 12 Km. kuzeyinde bulunan bu dikilitaş, Kommagene krallığı dönemine aittir. Sütunlardan birinin tepesinde başı kopuk bir aslan heykeli bulunmaktadır.
Cendere Köprüsü
Adıyaman gezilecek yerler listemize tarihin en eski köprülerinden Cendere köprüsü ile devam ediyoruz. Cendere çayı üzerinde kurulmuş olan Cendere köprüsü, Roma imparatoru Septimius Severus’un emriyle (M.S 193-211) Samsat’ta karargah kuran XVI. Lejyon tarafından yaptırılmıştır. Biri ana kemer, diğeri tahliye kemeri olmak üzere hiç harç kullanılmadan yapılan köprünün genişliği 7 metre yüksekliği 30 metre ve uzunluğu 120 metredir.
Abuzer Gaffari Türbesi
Adıyaman’ın en bilinen ziyaret yerlerinden olan Abuzef Gaffari’nin sahabe efendilerimizden olduğu bilinmektedir. Adıyaman merkeze 5 Km. mesafededir. Türbenin Bağdat seferi dönüşü IV.Murat tarafından yaptırdığı söylenmektedir. Düğünlerde ve sünnetlerde ilk buraya gelinir ve dualar edilir.
Yeni Kale
Adıyaman Kahta ilçesine bağlı Kocahisar köyü sınırları içindedir. Tarihi, Hitit dönemine kadar uzanır. Osmanlı döneminde de kullanılmıştır. Kommagene krallığı, Roma imparatorluğu, Part imparatorluğu eline geçtiği bilinir. Kale yapısı üzerinde çok sayıda kitabe bulunmaktadır. Kale içinde hapishane, zindan, posta güvercinlerinin yetiştirildiği bir kule, mescit, hamam, sarnıç ve Kahta çayına inen gizli bir su yolu vardır.
Adıyaman Müzesi
Adıyaman’ın köklü geçmişi ve zengin tarihine ait eserler bu müzede yer almaktadır. Tunç çağı, Demir çağı, Roma dönemi, Bizans dönemi, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait eserler sergilenmektedir. Etnoğrafya salonunda ise, yörede yapılan halı, cicim ve kilim gibi el emeği dokumalar. yöresel kıyafetler ve tarihi eserler bulunmaktadır. Tarihi yakından tanımak için müzeler ziyaret edilmelidir.
Perre Antik Kenti
Adıyaman gezilecek yerler listemizde Kommagene krallığına ait başka bir muhteşem eser var. Kommagene krallığının beş büyük kentinden biri olan Perre kenti, Malatya ve Samsat’ı birbirine bağlayan yol üzerinde olması nedeniyle önemli bir konuma sahiptir. Perre şehrinde dönemin ünlü piskoposları da yaşamakta idi. Bu da bu kenti dini açıdan da önemli kılmaktaydı. Kent Bizans döneminden sonra önemini yitirmiştir.
Gölbaşı Gölü
Gölbaşı ilçesine adını veren Göl ve çevresinde gezi parkları, mesire yerleri bulunmaktadır. Ayrıca birbirinden farklı kuş çeşitleri ile bir kuş cennetidir. Huzur dolu birkaç gün geçirmek için ideal.
Palanlı Mağarası
Adıyaman- Çelikhan- Malatya kara yolu üzerinde Adıyaman’ın 10 Km. kuzeyinde yer alan mağara, M.Ö 40 binli yıllarda da kullanılmıştır. Mağara duvarlarında dağ keçisi figürleri bulunmaktadır. Mağara arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir. Mağara turizmini sevenler için güzel bir keşif olacaktır.
Gerger Kalesi
Tarihi Hititlere kadar uzanan Gerger kalesi, Adıyaman’ın Oymaklı köyünde bulunmaktadır. Sarp kayalık üzerinde bulunan kale, sağlam duvarlarla çevrilmiştir. Büyük kaya üzerinde Kommagene Kralı Samos’un dev bir kabartması bulunmaktadır. Kale içerisinde dükkan, cami ve su sarnıcı bulunmaktadır.
Arsameia Ören Yeri
Adıyaman gezilecek yerler son durağımız Arsameia, İ.Ö 2.yy’ın başında Kommagene atası Arsemez tarafından kurulan şehir olup, Kahta çayının doğusundadır. Eski kahta kalesinin karşısında kurulan krallığın idare merkezi ve başkenti idi. Önemli bir konuma sahipti.
Tepe üzerindeki platformda, Mithridathes Callinichos mezar tapınağı ve sarayı bulunmakta idi. Anadolu’nun bilinen en büyük Grekçe yazıtı buradadır. Ayin platformu üzerinde Herakles- Antiochos tokalaşma steli, tören yolunda da Mitras’ın kabartma steli bulunmaktadır. Grekçe yazıtın bulunduğu yerden başlayarak 158 metre derine inen bir de tünel bulunmaktadır. Ayrıca yazıtın batısında bir kaya dehlizi vardır.
