Temmuz 2023'te net asgari ücret 11.402, brüt asgari ücret ise 13.414 TL'ye yükseltilmişti. Ocak zammı ile yeni asgari ücret rakamı bir kez daha belirlenecek. 'Asgari ücret 2024 ne kadar, kaç TL olacak?' sorusu günden güne daha da merak edilirken, ilk adım bugünden itibaren atılıyor...
ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU ÜYELERİNDE DEĞİŞİM
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantılarının Aralık ayı başında başlayacağını duyurmuştu. Her yıl aynı işçi, işveren ve hükümetin 5'er kişilik temsilcilerinin yaklaşık 1 aylık çalışması sonucu uzlaşma yoluyla belirlen asgari ücret zammı için bu yıl bir ilk yaşanacak.
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, geçtiğimiz haftalarda Asgari Ücret Tespit Komisyonu üylerine ilişkin 'değişim' mesajı vermişti. "Kasım'ın 20'sinden sonra komisyonu kurarız" diyen Atalay şu sözlere değindi: "Belki Türkiye'de şimdiye kadar hiç kurmadığımız şekilde komisyon kuracağız. 2 kadın, 2 erkek olacak komisyonda. Yani ne olması gerekiyorsa orada oturanlar karar verecekler. Sendikacılar da onlara uyacaklar"
Uzmanlar, yeni dönemdeki asgari ücretin belirlenmesi hususunda son 6 aylık enflasyon verilerinin dikkate alınacağını dile getiriyor. Buna göre asgari ücretin yeni dönemde 15-17 bin TL bandında yer alacağı konuşuluyor. Peki asgari ücret 2024 Ocak ayında ne kadar olacak?
HEDEF ENFLASYONA GÖRE YÜZDE 36'LIK ZAM
Bakan Şimşek'in 'zamlar hedef enflasyona göre ayarlanacak' sözünü anımsatan uzman isim, "Buradaki zamlarda gerçekleşen enflasyon mu, hedef enflasyon mu baz alınacak? Şu anda yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 65 ise hedef enflasyon yüzde 36. Bir sonraki yılın asgari ücretini konuşuyorsak yüzde 36'lık bir zam söz konusu. Enflasyon verisi maaşınızdaki kaybı telafi etmek amaçlıdır. Ama burada yüzde 36'lık zam söz konusu olduğunda taraflar arasında bir memnuniyetsizlik ortaya çıkacaktır" ifadelerine değindi.
ASGARİ ÜCRET MASASINDA O RAKAMLAR YER ALACAK
Asgari ücrette vergi desteğinin bu yıl da artarak devam edeceğini kaydeden Yılmaz, yeni asgari ücret rakamı için şu ifadelere değindi:
"Şu an TÜRK-İŞ'in Ekim ayı açlık sınır 13.636 lira, yoksulluk sınırı 44.500 lira civarında. Dolayısıyla burada geçmiş döneme bakıldığında genelde asgari ücret açlık sınırının bir tık altında veya bir tık üstünde olarak açıklanmış. Kasım ve Aralık ayı verileri de açıklandıktan sonra bu da belirleyici bir etken olarak komisyon masasına gelecektir."
YENİ ASGARİ ÜCRET İÇİN 3 AYRI HESAP
Ocak 2024 asgari ücret için hesaplama da yapan Emin Yılmaz, enflasyoun yüzde 62 olarak açıklandığı takdirde 6 aylık enflasyonun yüzde 35,26 olacağını söyledi. Bu hesaba göre net asgari ücret 15.422 liraya, brüt asgari ücret 18.145 liraya yükselebilir. Enflasyonun yüzde 65 açıklanması durumunda 6 aylık verinin yüzde 37,77 olacağını, rakamın net 15.708, brüt 18.481 liraya yükSElebileceğini dile getirdi. Yılmaz yüzde 68'lik yıl sonu tahminine göre 6 aylık verinin yüzde 40.26 olacağının altını çizdi. Bu durumda ise net asgari ücretin 15.992 TL'ye, brüt rakamın ise 18.815 liraya çıkacağını kaydetti.
REFAH PAYI İLE ORAN ARTACAK
"Bu anlatmış olduğumuz rakamlarda refah payı eklentisi yoktu" diyen SGK uzmanı, "Buna yüzde 10'luk refah payı eklenirse yüzde 50'lik zamda net asgari ücretin 17.103 liraya ulaşması öngörülüyor. Yüzde 40-50 arasında bir rakamın Asgari Ücret Tespit Komisyonu'ndan çıkacağını tahmin ediyorum" şeklinde değerlendirme yaptı.
TEMMUZ'DA ARA ZAM VAR MI?
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek önderliğinde ekonomi yönetimi, koordineli para ve maliye politikalarıyla enflasyonda kalıcı düşüşü temin etmek için adımları peş peşe atıyor. SGK uzmanı Emin Yılmaz konuya ilişkin yaptığı değerlendirmesinde maaşlara yapılan yüzde 10'luk zammın enflasyonu 1,5 puan yük bindirdiğini dile getirirken, edinilen bilgiye göre Temmuz 2024 döneminde asgari ücrete yeni bir zam yapılmasa sıcak bakılmadığı öğrenildi.
NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
İŞVERENE MALİYETİ NE?
Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 15 bin 762 lira 4 kuruş. Bunun 13 bin 414 lira 50 kuruşu brüt asgari ücret, 2 bin 79 lira 25 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 268 lira 29 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.
