Bunun sonucunda gribal enfeksiyon, soğuk algınlığı gibi riskler de artabilir.  Soğuk algınlığı, grip ve diğer hastalıklardan korunma için vücudun savunma sistemi olan bağışıklığı güçlendirmek önemlidir.  Bu dönemde soğuk algınlığı ve diğer rahatsızlıklardan korunmak için belirli besinlerin tüketimi veya bağışıklık güçlendirici takviyeler ön plana çıkabilir. Özellikle C vitamini gibi bağışıklık güçlendirici takviyeler sıkça kullanılmaya başlanır.  Ancak bağışıklık sistemi karmaşık bir sistemdir ve tek başına bir vitamin ya da besinle değil birçok faktörün birleşiminden etkilenir. Yazımızda doğal yollarla bağışıklık sistemi nasıl güçlenir ve dikkat edilmesi gerekenleri anlattık. Özel durumlarda hekiminize danışmayı unutmayın.

Bağışıklık Sistemi Nedir?

Doğal yollarla bağışıklık sistemi nasıl güçlenir anlamak için önce bağışıklık sistemini tanıyalım. Gün içinde sürekli her türden potansiyel olarak zararlı olabilecek mikroplara maruz kalabiliyoruz. Vücutta karmaşık aşamalar ve yollar içeren bağışıklık sistemimiz, bizi bu zararlı mikroplara ve hastalıklara karşı korur. Bakteriler, virüsler ve parazitler gibi hastalık yapıcıları tanır ve hemen harekete geçer. Bağışıklığımız doğuştan gelir ve daha sonra yaşam tarzımızdan da etkilenir. Hastalık yapıcıların çoğunu dışarıda tutan cilt, mide asidi, mukus, ter, gözyaşı doğuştan gelen savunma sisteminin üyeleridir.  Bağışıklık yetmezliği nedir, merak edenler için bu sistemimizde doğal olarak bulunması gereken bir enzim veya bir işlevin yetersiz olması durumudur, diyebiliriz. Bağışıklık yetmezliği olan kişilerde hastalıkların riski artabilir.

Bağışıklık Sistemi Hangi Durumlarda Zayıflar?

  • Kötü Beslenme

Yetersiz beslenme bağışıklık hücrelerinin ve antikorların üretimini ve aktivitesini bozabilir. Bir veya daha fazla besin maddesinden yoksun bir diyet yaptığınızda da yine bağışıklık sisteminin zayıflama ihtimali yükselir. Vücut enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı daha savunmasız hale gelebilir. Özellikle çocuklarda yetersiz beslenme bağışıklığı daha fazla düşürebilir.  Bu yüzden çocuklarda sağlıklı beslenme eğitimi önemlidir. Ayrıca yaşlılık döneminde bağışıklıkla ilgili organlar, enfeksiyonlarla savaşmak için gereken daha az bağışıklık hücresi üretir. Bu yüzden yaşlılık döneminde de iyi beslenmek sağlığı korumaya yardım eder. Çocuklarda sağlıklı beslenme veya yaşlılığa özel beslenme için diyetisyenlerden destek alabilirsiniz.

  • Kronik Hastalıklar

Otoimmün ve immün yetmezlik bozuklukları, bağışıklık hücrelerine saldırır ve bu hücreleri devre dışı bırakabilir. Bu yüzden kronik hastalığı bulunan kişilerin bağışıklığı daha zayıf olur. Diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları, artrit gibi hastalıklar kronik hastalıklara örnek gösterilebilir. Bu hastaların birçoğunda özel diyet programları uygulanarak sağlıklı kalmaları sağlanır. Bu sayede hem hastalığın seyri iyiye gidebilir hem de bağışıklık sistemi desteklenmiş olur.  Gereken durumlarda doktor ve diyetisyen önerileriyle bağışıklık güçlendirici takviyeler eklenebilir. Bağışıklık güçlendirici takviyeler kişinin ihtiyacına göre belirlenir ve herkes için farklı bir içerik olabilir. Bu sebeple diyabet, kalp hastalıkları gibi durumlarda doktor ve diyetisyen kontrolü altında ilerleyin. Gerektiğinde bağışıklık güçlendirici takviyelerinizi kullanmayı ihmal etmeyin.

  • Kronik Zihinsel Stres

Bağışıklık hücrelerin aktif olması için vücutta bazen iltihap oluşabilir.  Bu iltihap sonrası vücut savunmaya geçer. Ancak uzun süren ve yönetilemeyen stres, iltihabı baskılayan kortizon gibi hormonları arttırır. Bu durumda bağışıklık sistemi baskılanmış olur. Yani stresin çok yüksek olduğu ve uzun sürdüğü durumlarda bağışıklık sistemi zayıflar, diyebiliriz. Böyle zamanlarda hastalıklara yakalanma riski de artabilir. Eğer hayatınızdaki stresi yönetemediğinizi düşünüyorsanız ve sık sık hasta oluyorsanız doktor desteği alabilirsiniz. Gerekirse doktorunuz tarafından bağışıklık güçlendirici takviyeler tavsiye edebilir.

  • Obezite

Yüksek kilolar ve vücuttaki fazla yağlanma kronik inflamasyonu da beraberinde getirebilir. Yağ dokusundan salgılanan bazı sitokinler bu inflamatuar durumu arttırabilmektedir. İnflamasyon arttığı için obez bireylerde bağışıklık sistemi daha zayıf olabilmektedir. Bazı çalışmalarda obez bireylerde grip, soğuk algınlığı, kronik hastalıklar görülme riskinin arttığını göstermektedir. Böyle durumlarda kilo verme sürecinde yağ kaybı hedeflemek önemlidir. Bu yağ kaybı sayesinde vücutta soğuk algınlığı, grip gibi riskler başta olmak üzere kronik hastalıkların görülme riski dahi azalabilir. Yüksek kilolu kişiler, obez bireyler doktor ve diyetisyen kontrolünde kilo vermeyi hedefleyebilirler. Bu sayede bağışıklığı yükseltmek hedeflenir.

  • Uykusuzluk

Uyku saatlerinde vücudumuzda bağışıklığı destekleyen sitokinler salınmaktadır.  Çok az uyuyan veya yeteri kadar dinlenemeyen kişilerde bağışıklı sistemi zayıflayabilir. Sonuç olarak da hastalıklara yakalanma riski artar. Yetişkinlerde uyuma süresi günde 6-7 saat olarak önerilmektedir. Çocuklarda ise bu süre yaşa göre değişir ve daha uzun olmalıdır. Özellikle tatil dönemi uyku düzeni değişen çocukta okullar açıldığında erken uyumaya adaptasyon zor olabilir. Uykusuz kalan çocuğun bağışıklığı düşebilir ve hastalıklara karşı direnci azalabilir. Bu sebeple okula başlayan çocuğa bağışıklık güçlendirici etki için erken uyumak hedeflenmelidir.

  • Çevresel Toksinler

Bazı maddeler bağışıklık hücrelerinin normal aktivitesini bozabilir veya baskılayabilir. Bu sebeple bu maddelerden kaçınmak önemlidir. Özellikle egzoz gazları, fabrika dumanları gibi hava kirliliği yaratan partiküller engel olamadığımız çevresel faktörlerdendir. Bununla ilgili alınması gereken önlemlere dikkat etmeliyiz. Arabaya, evlerdeki soba bacalarına filtre taktırmak kişisel olarak alabileceğimiz önlemlerdir. Bunlara ek olarak aşırı sigara ve alkol de yine toksik maddelere fazla maruz kalmamıza neden olabilir. Sonuç olarak bu maddeler bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Sağlıklı beslenmek kadar temiz bir çevre, alkol ve sigara tüketmemek de savunma sistemine destek olacaktır.

Bunları da Okumalısınız :  Glutensiz Diyet Nedir

Bağışıklığı Güçlendiren Besinler

Vücutta savunma sistemimiz de her sistem gibi beslenmeden etkilenmektedir. Yedikleriniz genel sağlığınız için çok önemli olmaktadır. Bu sebeple bağışıklığı desteklemek için sağlıklı ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir. Genellikle okula başlayan çocuğa bağışıklık güçlendirici ne yedirebilirim, hasta olmamak için ne yemeliyim gibi soruları sıkça duyuyoruz. Öncelikle nelerden uzak durmalısınız ondan bahsetmek iyi olacaktır. Temel olarak işlenmiş yani işlem görmüş yiyecekler (salam sucuk gibi işlenmiş etler, beyaz şekerli besinler, beyaz unlu besinler gibi), abur cuburlar, asitli içecekler sıkça tüketilmemelidir. Okula başlayan çocuğa bağışıklık güçlendirici olması için özellikle kantindeki abur cuburların sağlığa etkisi anlatılmalıdır. Bu gıdalardan uzak durması sağlanmalıdır.

Bağışıklığı destekleyen besinler kefir, yoğurt gibi probiyotikler, meyve ve sebzeler, tam tahıllı besinler, yeşil çay, zencefil, kuruyemişler örnek olarak gösterilebilir. Bağışıklık güçlendirici meyvelere örnek olarak portakal, mandalina, böğürtlen, elma, limon, greyfurt gibi c vitamini ve liften zengin seçenekler gösterilebilir. Ayrıca yaban mersini ve kivi de bağışıklık güçlendirici meyveler arasında gösterilebilir. Muz da zengin içeriği ile bağışıklık güçlendirici meyvelerden olmaktadır. Günde yiyeceğiniz 2-3 adet meyve bağışıklığı güçlendirecektir. Soğan, sarımsak, kapya biber,  havuç, enginar gibi sebzeler de beslenmenizde yer verebileceğiniz zengin besin değeri olan seçeneklerdir. Okula başlayan çocuğa bağışıklık güçlendirici olması adına bu yiyeceklerle destek olabilirsiniz.

Savunma sistemimiz olan bağışıklığı güçlendiren takviyelere de yönelim oldukça fazladır. Ancak sınırsız takviye kullanmak sağlık problemleri yaratabilir. Bu sebeple kan değerleriniz bakılıp gerekli görülen takviyeleri almalısınız. Demir, d vitamini, b12 vitamini, çinko gibi vitamin ve mineral eksiklikleri bağışıklığı zayıflatabilir. Bunları destek olarak almak bağışıklığı güçlendiren takviyelere örnek gösterilebilir. Doktor önerisi olmadan kontrolsüz alınan vitamin ve mineraller de sağlığınızı bozabilir. Bu nedenle ihtiyacınız olduğunu düşündüğünüzde hekiminizden destek almayı unutmayın. Bağışıklığı güçlendirme ile ilgili detaylar için diğer yazımızı da okuyabilirsiniz.

Bunları da Okumalısınız :  Hızlı Kilo Alma İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kaynak: Haber Merkezi