Beyin kanaması nedir?

Çoğu insan için “beyin kanaması” basitçe kafanızın içindeki herhangi bir kanama anlamına gelir. Bununla birlikte, bir doktor ve özellikle beyin kanamalarını tedavi eden doktorlar (nörologlar ve beyin cerrahları) bir “beyin kanaması“nın (tıbbi terim intrakraniyal kanama olarak da bilinir) çok geniş bir terim olduğunu söyleyecektir. Bu doktorlar ayrıca beyin kanamalarını tam konumlarına göre tanımlarlar.

Beyin kanamalarını daha iyi anlamak için, farklı türleri hakkında temel bir anlayışa sahip olmak önemlidir. İlk olarak, kanamanın meydana gelebileceği iki ana alan vardır – kanama, kafatası içinde ancak beyin dokusunun dışında veya beyin dokusunun içinde meydana gelebilir. Bu alanlar ayrıca aşağıdaki gibi bölünmüştür:

Kafatasının içinde ancak beyin dokusunun dışında kanama

Beyin, kemikli kafatası ile gerçek beyin dokusu arasında uzanan üç zar katmanına (meninksler denir) sahiptir. Meninkslerin amacı beyni örtmek ve korumaktır. Bu üç zar arasında herhangi bir yerde kanama olabilir. Üç zar dura mater, araknoid ve pia mater olarak adlandırılır.

  • Epidural kanama : Bu kanama, kafatası kemiği ile en dıştaki zar tabakası olan dura mater arasında olur.
  • Subdural kanama : Bu kanama dura mater ile araknoid membran arasında olur.
  • Subaraknoid kanama : Bu kanama, araknoid zar ile pia mater arasında olur.

Kafatası ve beyin dokusu arasındaki alanı – meninksleri – gösteren iç başın bir görünümü. Dura mater, araknoid ve subaraknoid boşluk olan meninks tabakalarında beyin kanamaları meydana gelebilir.

Beyin kanamaları, kafatasının içindeki ancak gerçek beyin dokusunun dışındaki alan olan meninkslerde meydana gelebilir.

Beyin dokusu içinde kanama

Beyin dokusunun kendisinde iki tip beyin kanaması meydana gelebilir.Bunlar intraserebral kanama (beyin kanaması ve hemorajik inme olarak da adlandırılır) ve intraventiküler kanamadır.

  • İntraserebral kanama: Bu kanama beynin lobları, ponsları ve beyinciklerinde meydana gelir (beyin sapı da dahil olmak üzere beyin dokusunun herhangi bir yerinde kanama).
  • İntraventriküler kanama: Bu kanama, beyin omurilik sıvısının üretildiği beynin belirli alanları (boşluklar) olan beynin ventriküllerinde meydana gelir.

Epidural kanama, subdural kanama ve subaraknoid kanama, gerçek beyin dokusunun dışındaki beyin kanamalarıdır. İntraventriküler kanama ve intraserebral kanama beyin dokusu içinde meydana gelen kanamalardır.

Beyin kanamaları, beyin dokusunun dışındaki meninks tabakalarında veya beyin dokusunun kendisinde meydana gelebilir.

Beyin kanaması nasıl anlaşılır?

Beyin kanamasının anlaşılması, beynin hangi alanında gerçekleştiğine bağlıdır. Genel olarak, beyin kanaması belirtileri şunları içerebilir;

  • Yüz, kol veya bacakta, özellikle vücudun bir tarafında ani karıncalanma, güçsüzlük, uyuşma veya felç.
  • Baş ağrısı.
  • Mide bulantısı ve kusma.
  • Bilinç bulanıklığı, konfüzyon.
  • Baş dönmesi.
  • Nöbetler.
  • Yutma zorluğu.
  • Görme kaybı veya görme zorluğu.
  • Denge veya koordinasyon kaybı.
  • Sert boyun ve ışığa duyarlılık.
  • Anormal veya geveleyerek konuşma.
  • Konuşmayı okuma, yazma veya anlama zorluğu.
  • Bilinç veya uyanıklık düzeyinde değişiklik, enerji eksikliği, uyku hali veya koma.
  • Sorunlu nefes alma ve anormal kalp hızı (eğer kanama beyin sapındaysa).

Beyin kanamaları nasıl teşhis edilir?

Herhangi bir beyin kanamasından şüpheleniliyorsa, bir doktor sizi hemen muayene edecektir. Teşhis genellikle aşağıdaki sonuçlara göre yapılır;

  • Fiziksel belirtilerinizin değerlendirilmesi.
  • Beyninizin bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya manyetik rezonans anjiyogramı (MRA). Bu görüntüleme testleri kanamanın yerini, kapsamını ve bazen nedenini belirler.

Diğer testler şunları içerebilir:

  • Elektroensefalogram, göğüsa röntgeni ve/veya idrar tahlili.
  • Komple vasküler çalışma, tam kan sayımı (CBC) ve/veya kan çalışmaları.
  • Beyni çevreleyen beyin omurilik sıvısını incelemek için omurilik musluğu.
  • Bazı durumlarda, bir anevrizmayı veya arteriyovenöz malformasyonu tanımlamak için geleneksel anjiyografi yapılabilir.

Beyin kanamalarının nedenleri nelerdir?

Beyindeki kanamanın aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi nedeni vardır:

  • Düşme, araba kazası, spor kazası veya kafaya alınan diğer darbelerden kaynaklanan kafa travması.
  • Kan damarı duvarlarına zarar verebilecek ve kan damarının sızmasına veya patlamasına neden olabilecek yüksek tansiyon (hipertansiyon).
  • Arterlerde yağ birikintilerinin birikmesi (ateroskleroz).
  • Beyinde oluşan veya vücudun başka bir bölgesinden beyne giden, atardamara zarar veren ve sızmasına neden olan kan pıhtısı.
  • Yırtılmış serebral anevrizma (kan damarı duvarında balon gibi patlayan zayıf bir nokta).
  • Beynin arter duvarlarında amiloid proteinin birikmesi (serebral amiloid anjiyopati).
  • Atardamarlar ve toplardamarlar arasında anormal şekilde oluşmuş bağlantılardan sızıntı (arteriyovenöz malformasyon).
  • Kanama bozuklukları veya antikoagülan tedavi (kan sulandırıcılar) ile tedavi.
  • Beyin dokusuna baskı yaparak kanamaya neden olan beyin tümörü.
  • Sigara içmek, ağır alkol kullanımı veya kokain gibi yasa dışı uyuşturucuların kullanımı.
  • Eklampsi, doğum sonrası vaskülopati veya yenidoğan intraventriküler kanama dahil olmak üzere hamilelik veya doğumla ilgili durumlar.
  • Kan damarı duvarlarında anormal kollajen oluşumu ile ilgili, duvarların zayıflamasına ve damar duvarının yırtılmasına neden olabilecek durumlar.


Beyin kanaması geçirildiğinde ne olur?

Beyin oksijen depolayamadığından, oksijen ve besin sağlamak için bir dizi kan damarına ihtiyaç duyar. Bir beyin kanaması meydana geldiğinde, oksijen artık bu sızdıran veya patlayan damarlar tarafından sağlanan beyin dokusuna ulaşamayabilir. Kafa içi kanama veya beyin kanamasından gelen kanın toplanması da beyne baskı yapar ve onu oksijenden yoksun bırakır.

Bir kanama, beynin etrafındaki veya içindeki kan akışını keserek, onu üç veya dört dakikadan fazla oksijenden mahrum bıraktığında, beyin hücreleri ölür. Etkilenen sinir hücreleri ve kontrol ettikleri ilgili işlevler de zarar görür.

Beyin kanamaları ölümcül müdür?

Beyin kanamaları, yeri ne olursa olsun, genellikle aniden olur. (Ancak, bazıları – örneğin subdural hematomlar – semptomların ortaya çıkması günler ila haftalar alabilir.) Bir beyin kanaması beyin hasarına neden olur ve evet, yaşamı tehdit edebilir. Beyin kanamasının ciddiyeti ve sonucu, nedenine, kafatasının içindeki yerine, kanamanın boyutuna, kanama ile tedavi arasında geçen süreye, yaşınıza ve genel sağlığınıza bağlıdır. Beyin hücreleri öldükten sonra yenilenmezler. Hasar ciddi olabilir ve fiziksel, zihinsel ve göreve dayalı engelliliğe neden olabilir.


Beyin kanamalarından kimler etkilenebilir?

Çeşitli kafa içi kanama türleri her yaştan insanı etkiler. Serebral kanama (beyin dokusunun içinde herhangi bir yerde kanama) ve hemorajik inme (özellikle, bir kan damarı kırıldığında ve beyne kan aktığında) en yaygın olarak yaşlı yetişkinlerle ilişkili olsa da, çocuklarda da (pediatrik inme) ortaya çıkabilir.

Beyin kanamaları nasıl tedavi edilir?

Kafatası veya beyin içindeki her türlü kanama tıbbi bir acil durumdur. Siz veya sevdiğiniz biri başınıza bir darbe aldıysa veya beyin kanamasına işaret edebilecek semptomlarınız varsa, 122 acil servisi aramalısınız. Kanamanın nedenini belirlemek ve tıbbi tedaviye başlamak için hemen bir hastanenin acil servisine gitmeniz önemlidir.

Aşağıdaki durumlarda ameliyat gerekebilir:

  • Biriken kanı serbest bırakmak ve basıncı azaltmak için beynin derhal dekompresyonunu gerektirebilir. Dekompresyon, bir çapak deliği prosedürü (kafatasında kan drenajına izin vermek için bir delik açılması), bir kraniektomi insizyonu (şişen beynin genişlemesine izin vermek için kafatasının kısmen çıkarılması) veya bir kraniyotomi (kafatasının boşluğunun açılması) ile yapılabilir. .
  • Yırtılmamış bir beyin anevrizması, bir kraniyotomi cerrahi prosedürü veya gelecekteki bir yırtılmayı önlemek için anjiyografi tipi bir prosedür yoluyla anevrizmanın kırpılmasını veya doldurulmasını gerektirebilir.
  • Rüptüre olmamış bir arteriyovenöz malformasyon (AVM), AVM’nin ameliyat yoluyla doğrudan çıkarılması, anormal damarları kapatmak için bilgisayar destekli radyasyon kullanımı veya daha küçük kandan kan akışını engellemek için özel bir yapıştırıcı veya başka bir dolgu maddesi kullanılarak tedavi edilir. gemileri AVM’ye veya AVM’yi besleyen gemilere.
  • Bazı beyin kanamaları ameliyat gerektirmez. Karar, kanamanın boyutuna, nedenine ve yerine ve diğer faktörlere bağlıdır.

Diğer tedaviler şunları içerebilir:

  • Anti-anksiyete ilaçları ve/veya kan basıncını kontrol eden ilaçlar.
  • Nöbet kontrolü için anti-epileptik ilaçlar.
  • Pa gibi diğer semptomları kontrol etmek için gereken diğer ilaçlar
     

Bu yazımızda beyin kanaması nasıl anlaşılır öğrendik. Eğer bir felç meydana geldiyse, uygun tedavinin başlayabilmesi için nedeni belirlenmelidir. Acil tıbbi tedavi, beyne verilen hasarı önlemeye yardımcı olabilir ve bu da iyileşme şansınızı artıracaktır.

Editör: Samet Sağlam