Böcek ısırıklarının belirti ve semptomları venom ya da diğer maddelerin deriye enjeksiyonundan kaynaklanır. Venom ağrıya sebep olur ve bazen alerjik reaksiyonları tetikler. Reaksiyonun ciddiyeti böcek venomu ya da maddeye karşı hassaslığınıza ve birden fazla sokulup ya da ısırılıp ısırılmadığınıza bağlıdır.
Böcek ısırıklarına karşı olan çoğu reaksiyon hafiftir, sinir bozucu bir kaşıntı veya batma hissinden biraz daha fazlasına ve bir iki gün içinde kaybolan hafif bir şişliğe neden olurlar. Gecikmiş reaksiyon ateş, ürtiker, ağrılı eklem ve bezlerin şişmesi neden olabilir. Aynı böcek ısırığı ya da sokmadan acil ve gecikmiş reaksiyonların ikisini de yaşayabilirsiniz. Insanların sadece küçük bir yüzdesi böcek zehirine ciddi reaksiyonlar (anafilaksi) geliştirirler. Ciddi bir reaksiyon belirtileri ve belirtileri şunlardır:
- Bulantı
- Yüz şişliği
- Nefes alma zorluğu
- Karın ağrısı
- Kan basıncı ve dolaşım (şok) bozukluğu
Arı, eşek arısı, büyük eşek arısı, yaban arısı ve ateş karıncaları genellikle en zahmetli olanlarıdır. Sivrisinek, kene, ısıran sinek, karınca, akrep ve bazı örümceklerin ısırıkları da reaksiyonlara neden olabilir. Akrep ve karınca ısırıkları çok ağır olabilir. Nadiren de olsa, bazı böcekler aynı zamanda Batı Nil virüsü ya da Lyme hastalığı gibi hastalıklar taşır.
Hafif reaksiyonlar için
- Daha fazla sokmayı önlemek için güvenli bir alana taşıyın.
- Özellikle deriniz içinde kaldıysa iğneyi çıkarınız. Bu daha fazla venomun salımını engelleyecektir. Alanı sabun ve suyla yıkayınız.
- Ağrı ve şişliği azaltmak için soğuk paketi ya da buz dolu bir bez uygulayınız.
- Isırık veya sokmalardan gelen ağrıyı hafifletmek için ibuprofen veya asetaminofen gibi bir ağrı kesici deneyiniz.
- Ağrıyı hafifletmek ve kaşıntıyı rahatlatmak için topikal krem uygulayınız. Hidrokortizon, lidokain veya pramoksin gibi maddeler içeren kremler, ağrı kontrolüne yardımcı olabilir. Kalamin losyon veya kolloidal yulaf ezmesi ya da kabartma tozu içeren diğer kremler, kaşıntılı cildi yatıştırmaya yardımcı olabilir.
- Difenhidramin (Benadryl, diğerleri) veya klorfeniramin maleat (Klor-Trimeton, diğerleri) içeren bir antihistaminik alınız.
Alerjik reaksiyonlar hafif bulantı ve bağırsak krampları, ishal, ya da bir beyzbol boyutundan daha büyük yerinde çapı 4 inçten (yaklaşık 10 santimetre) daha büyük şişmeleri içerir. Bu belirti ve semptomların herhangi birini yaşıyorsanız doktorununuza görününüz.
Ciddi reaksiyonlar için
Şiddetli reaksiyonlar böcek ısırığı alanından fazlasını etkiler ve hızlı bir şekilde ilerleyebilir. Aşağıdaki belirti ve semptomlar varsa 991 ya da acil tıbbi yardımı arayınız:
- Nefes alma zorluğu
- Dudak veya boğaz şişmesi
- Solukluk
- Baş dönmesi
- Karışıklık
- Hızlı kalp atışı
- Kurdeşen
- Mide bulantısı, kramplar ve kusma
Tıbbi yardım için etkilenen bir kişi ile beklerken hemen bu işlemleri yapınız:
- Kişinin epinefrin otoenjektörü (EpiPen, Twinject) gibi alerjik atağı tedavi etmek için ilaç taşıyıp taşımadığını kontrol ediniz. İlacı yönlendirildiği gibi gneellikle otoenjektörü kişinin uyluğuna karşı bastırarak ve birkaç saniye için olduğu gibi tutarak tatbik ediniz. Emilimi arttırmak için enjeksiyon yerine 10 saniye masaj yapınız.
- Dar kıyafetler gevşetiniz ve bir battaniye ile kişiyi örtünüz. İçecek bir şey vermeyiniz.
- Ağzından kusma veya kanama varsa boğulmayı önlemek için bir tarafına çeviriniz.
- Nefes, öksürük ya da hareket gibi dolaşım belirtisi yoksa CPR'ye başlayınız.
Doktorunuz epinefrin otoenjektör reçetesi yazdıysa, bir problem gelişmeden talimatları okuyunuz ve aile bireylerine okutunuz.
