M.Ö. 316 yılında Büyük İskender'in komutanlarından Antigonius Monophthalmos tarafından kurulan, Bithynia, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerinin izlerini taşıyan İznik’te 2014 yılında keşfedilen bu tarihi yapı, dünya genelinde büyük ilgi görmeye devam ediyor. Pascal Guerin’in yönettiği ve uluslararası ödüllü “İznik, Batık Gizem (Iznik, The Sunken Enigma)” adlı belgeselin gösterimi, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Uludağ Üniversitesi iş birliğiyle Gökdere Vadisi Şehir Kütüphanesi Üftade Salonu'nda gerçekleştirildi. Etkinliğe Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı Güney Özkılınç, Bursa Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin, Fransız jeolog Prof. Dr. Julia de Sigoyer ve birçok arkeoloji ve tarih meraklısı katıldı.
Belgesel öncesinde konuşan Prof. Dr. Mustafa Şahin, bazilikanın 2014 yılında çekilen hava fotoğraflarıyla keşfedildiğini ve bu keşfin dünya çapında yankı uyandırdığını vurguladı. Kilisenin Hristiyan dünyası için büyük bir öneme sahip olduğunu belirten Şahin, elde ettikleri bulguların, M.S. 325 yılında İznik’te toplanan Birinci Konsil’in bu alanda gerçekleştirilmiş olabileceğini düşündürdüğünü dile getirdi. Şahin, "Birinci Konsil, Hristiyanlık için son derece önemli kararların alındığı bir toplantıdır. 2025 yılında bu konsilin 1700’üncü yılı kutlanacak ve Batı dünyasında bu tür önemli tarihsel olaylar büyük bir özenle anılır. Yaptığımız kazılar, bazilikanın M.S. 390’dan sonra inşa edildiğini ve 1065’teki büyük depremle yıkıldığını gösteriyor" diye konuştu.
“İznik’te büyük bir deprem olma ihtimali var”
Arkeologların bazilikanın neden su altında olduğunu ve nasıl bir olayla çökmüş olduğunu sıkça sorduğunu söyleyen Fransız jeolog Prof. Dr. Julia de Sigoyer ise “İznik’te meydana gelen depremler hakkında bilgi sahibi olmayı ve hangi depremin bazilikanın yıkılmasına neden olduğunu ortaya çıkarmayı amaçlıyoruz. Sismik hareketler konusunda önemli keşifler yaptık. Bazilikanın 1065 yılında yaşanan büyük bir deprem sonucu yıkılmış olduğunu keşfettik. Ayrıca 1065 yılından bu yana İznik ve çevresinde büyük bir depremin yaşanmadığını keşfettik. Verilere göre, her 900 ila 1000 yıl arasında büyük bir deprem yaşanıyor. 1065 yılındaki depremi göz önünde alırsak yakın zamanda İznik’te büyük bir deprem olma ihtimali var. İznik Gölü'nde aktif bir fay hattı keşfettik. Bu fay hattı, bölgede gelecekte bir deprem olabileceğinin habercisi olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
Belgesel gösteriminin ardından program, soru cevap bölümüyle sona erdi.
