Türkiye'de borcuna en sadık olan ve olmayan iller belli oldu. Takipteki alacak oranının en yüksek olduğu ile ise şaşırttı. Türkiye genelinde takipteki alacakların toplam nakdi krediye oranı yüzde 1,53 olurken, takipteki alacak miktarı Bursa’da 3,4 milyar TL. Çankırı, yüzde 0,59’la borcuna en sadık illerin ilk sırasında yer aldı.
Türkiye genelinde kredilerin takibe dönüşüm oranının en düşük olduğu il Çankırı. Takipteki alacak oranının en yüksek olduğu ilk ise yüzde 3,9 ile Konya. Konya’yı sırasıyla Diyarbakır, Mardin, Hakkari ve Adana takip ediyor.
Takipteki alacakların toplam nakdi krediler içerisindeki payını gösteren takibe dönüşüm oranı (takipteki alacaklar / toplam nakdi kredi oranı) bankacılık sektörü genelinde yüzde 1,53 düzeyinde. Yüksek değil. Ancak toplam 22 ilde genel ortalamanın üzerinde ve Konya’da iki katından fazla. Takipteki alacak oranının en yüksek olduğu ilk 5 il Konya (%3,9), Diyarbakır (%3), Mardin (%2,4), Hakkari (%2,2) ve Adana (%2,2). Bu açıdan en iyi durumda olan il ise Çankırı. Bu ilde takibe düşme oranı yüzde 0,59 düzeyinde. Diğer en iyi durumdaki beş il sırasıyla şunlar: Denizli, Nevşehir, Siirt, Kastamonu ve Aksaray. İzmir, Aydın, Balıkesir, Çanakkale, Muğla, Çorum, Trabzon gibi önemli ticaret merkezi sayılan illerde de yüzde 1’in altında. İllerin durumuna sektörel bazda bakıldığında, bazı illerde bazı sektörlerde çok yüksek oranlara rastlanıyor. Mesela, deprem illerinden üçünde batık seviyesi çok yüksek. Muhtemelen deprem etkisiyle bazı firmaların işlerinin bozulmasından kaynaklanıyor. Hatay’da inşaat sektöründe takipteki alacak oranı yüzde 31,86 ile çok yüksek seviyede. Yine bu ilde turizm sektöründe de takibe düşen alacak oranı 16,30 seviyesinde. Kilis’te finansal sektörde takipteki alacak oranı yüzde 75,38’le çok yüksek. Bu ilde tekstil sektöründe de takipteki alacak oranı yüzde 22,34. Osmaniye’de enerji sektöründe yüzde 25,59, turizm sektöründe 18,33 düzeyinde.
Yüksek takibe düşme oranında öne çıkan iller ve sektörler şöyle: Afyonkarahisar’da turizm (yüzde 26,84), Kars’ta tekstil (yüzde 24,07), Yalova’da enerji (yüzde 22,51), Kocaeli’nde enerji (yüzde 27,26), Konya’da enerji (yüzde 19,49), Kayseri’de turizm (yüzde 19,34). Sektörel bazda en çok takibe düşme enerji (13 ilde), inşaat (13 ilde) ve tekstil (7 ilde) sektörlerinde gözüküyor
Takipteki alacak oranı tüketici kredilerinde 21 ilde, ticaret sektöründe (ticari krediler) 6 ilde en yüksek kredi türünü oluşturuyor.
KONYA’YA DİKKAT
İller söz konusu olduğunda tek bir firmanın yüksek miktarlı kredisi de oranları yukarı çekebileceğinden, sektörel yükseklikler, her durumda o ilde o sektörün sıkıntılı olduğunu ifade etmiyor. Hatay’da toplam takipteki alacak oranı inşaat ve turizmde çok yüksek ancak miktarı 2,4 milyar lira olarak gözüküyor. Kilis’te finansal sektör en sorunlu sektör gözüküyor ancak takipteki kredi miktarı 70,1 milyon lira. Bu da muhtemelen tek veya birkaç firma kredilerinden kaynaklandığını düşündürüyor. Ancak sektörel dağılımda enerji, inşaat, tekstil, tüketici ve ticari kredilerde yoğunlaşma dikkat çekiyor.
Üç büyük ilde takipteki alacak miktarının yüksek olması normal. İstanbul’da 69,4 milyar, Ankara’da 23,3 milyar, İzmir’de 5,5 milyar lira olarak gözüküyor. Ancak dikkat çekici olan takipteki alacak oranı en yüksek il olarak görülen Konya’da alacak miktarının (8 milyar lira) da İzmir’den ve daha büyük ekonomisi olan diğer bazı illerden daha yüksek olması. Örneğin, takipteki alacak miktarı Bursa’da 3,4 milyar. Gaziantep’te 5,5 milyar, Kocaeli’nde 4,7 milyar, Adana’da 4,8 milyar TL düzeyinde.
