Şeker hastalığı ile ilgili çevrenizden birçok şey duymuşsunuzdur. Bazı kişiler fazla şeker yemenin şeker hastalığına yol açtığını söyler. Kulaktan kulağa yayılan birçok söylenti aslında ne kadar doğrudur ya da doğrulukla alakası var mıdır ?
Çok şeker yemek şeker hastalığına sebep olur mu?
Çok şeker yenmesi şeker hastalığına yol açmaz. Şeker hastalığındaki ana bozukluk, vücudun alınan şekeri enerjiye çevirme kabiliyetinin bozulmasıdır. Alınan şekerin yakıta dönüştürülebilmesi için hücre içine girebilmesi gerekir. Vücuttaki birçok hücreye şekerin girebilmesini pankreas bezi tarafından üretilen insülin hormonu sağlar.
Besinlerle alınan şekerin akıbeti nedir ?
Bilindiği gibi, vücuda alınan karbonhidratlar sindirim sisteminde çeşitli enzimlerinin etkisiyle yapı taşlarına ayrılır.
Glukoz bu yapı taşlarından miktarı en fazla olanıdır. Bağırsaklardan emilerek kan dolaşımına geçen glukoz, insülin hormonu sayesinde hücrelerin içine alınarak enerjiye çevrilir ve yakıt olarak kullanılır. Böylece kan dolaşımındaki miktarı da azalmış olur. Her yemek sonrası kan dolaşımında yükselen şeker bu şekilde düşürülür.
Şeker hastalığının esas sebebi nedir?
Şeker hastalığındaki ana neden insülin hormonu ile ilişkilidir.
Tip 1: şeker hastalığında pankreas insülin üretemez.
Pankreasta insülin üreten hücreler çeşitli nedenlerle harap olmuştur ve insülin hiç üretilemez. Bu kişilerin insülin hormonunu dışarıdan kullanmaları gerekir.Hayatları boyunca dışarıdan aldıkları insülin hormonu sayesinde kan şeker düzeyini normal sınırlar arasında tutabilirler. Bu hastalık daha çok genç yaşlarda görülür.
Tip 2: şeker hastalığında pankreasın insülin üretimi azalmıştır veya üretilen insülin görevini yapamaz.
İlerleyen yaşla birlikte bazı kişilerde çeşitli nedenlerle pankreas bezindeki insülin üretimi azalır. Bazı kişilerde ise yeterli insülin üretilse bile bu insülin vücut hücrelerinde etki göstermez. Bunun sebebi vücutta insüline karşı bir direnç gelişmesidir.
İnsülin direnci gelişiminin en önemli sebebi, obezitedir. Kilo alan kişilerin vücudundaki yağ oranı arttıkça, insülin direnci de artmaktadır. Aksine, insülin direnci yüksek olan kişilerin kilo vermesi durumunda ise, insülin direnci azalmakta ve insülin normal işlevini görebilmektedir.
Hamilelik şeker hastalığında ise kadının vücudunda meydana gelen hormonal değişiklikler, insülinin normal işlevini görmesini engelleyebilir.
Tüm bunlardan anlaşılacağı üzere, kan dolaşımında şeker düzeyinin yükselmesi ve şeker hastalığının gelişimi, kişinin çok şekerli yiyecekler yemesinden kaynaklanmamaktadır. Besinlerle alınan şekerin hücrelere girerek yakıt olarak kullanılmasını sağlayan insülin hormonunun yokluğu veya çeşitli sebeplerle işlev görememesi şeker hastalığına yol açmaktadır.