Türkiye'de erken emeklilik hayali kuran vatandaşlar, çeşitli yöntemlerle prim ödemeleri yaparak emeklilik sürelerini doldurabiliyorlar. Bu yöntemler arasında doğum ve askerlik borçlanmaları öne çıkarken, bu borçlanmaların maliyetleri 100-150 bin TL seviyelerine ulaştı. Ayrıca, sosyal güvenlik kurumuna yapılan borçlanmalarda, vergi indirimi yoluyla bazı primlerin geri alınabilmesi mümkün.
Borçlanma Yöntemleri ve Maliyetler
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) aracılığıyla yapılan hizmet borçlanmalarında, borçlanılan primlerin bir kısmı vergi indirimi sayesinde geri alınabiliyor. SGK'ya borçlanma yaptığı halde vergi indirimi hakkından yararlanmamış olanlar, beş yıl boyunca vergi düzeltme talebinde bulunarak geriye dönük indirim hakkından faydalanabiliyor. Emeklilik için prim günü eksik olanlar, SGK'ya hizmet borçlanması yaparak gün satın alabiliyor. Bu yöntemler arasında askerlik ve doğum borçlanmaları en bilinen seçenekler arasında yer alıyor.
Borçlanma yöntemleri sadece askerlik ve doğum ile sınırlı değil. Memurların aylıksız izin süreleri, doktora veya tıpta uzmanlık öğrenimi süreleri, avukatlık stajı süreleri, grev ve lokavtta geçen süreler ve fahri asistanlık süreleri gibi birçok farklı durum için de hizmet borçlanması yapılabiliyor.
Askerlik Borçlanması: Maliyet ve Ödeme Detayları
2024 yılında askerlik borçlanması yapmak isteyenler için günlük prim tutarı en az 213,36 TL, azami ise 1.600,20 TL olarak belirlenmiştir. Örneğin, 18 ay askerlik yapan bir kişi bu süreyi borçlanmak istediğinde, en düşük kazanç üzerinden 2024 yılı sonuna kadar 115.214,40 TL ödemek zorunda kalacak.
Kadınlar İçin Doğum Borçlanması: Ödeme ve Haklar
Kadın çalışanlar, her doğan çocuk için 2 yaşına kadar geçen süreyi borçlanarak emeklilik primlerini artırabilirler. Toplamda üç çocuk için 2'şer yıl olmak üzere 6 yıla kadar borçlanma hakkı bulunuyor. Bir çocuk için doğum borçlanması 720 gün, üç çocuk için ise toplam 2.160 gün sürebiliyor. 2024 yılı itibarıyla bir çocuk için doğum borçlanması yapmanın maliyeti 153.619,20 TL'yi buluyor.
Vergi İndirimi ve Geri Alım İmkanları
SGK'ya yapılan borçlanmalarda ödenen primler, gelir vergisi matrahından indirilebiliyor. Bu indirim hakkından yararlanmak için borçlanmanın sigortalı olarak çalışırken yapılması gerekiyor. Vergi indirimi için ödeme belgesinin işverene sunulması ve belgenin verildiği aydan itibaren ödenen tutarın kazançtan düşülmesi sağlanıyor.
Örneğin, bir çocuk için 720 gün doğum borçlanması yapan ve yüzde 27 vergi diliminde yer alan bir kadın çalışan, ödediği 153.619,20 TL'lik borçlanma tutarının 41.478 TL'sini vergi indirimi yoluyla geri alabilir.
Geriye Dönük Vergi Düzeltme
Borçlanma yaptığı halde vergi indirimi hakkından yararlanmamış kişiler, beş yıl içinde vergi düzeltme talebinde bulunarak bu indirimden faydalanabilirler. Vergi düzeltme talebi, vergi dairesine işyeri tarafından bildirilmelidir. Hem borçlanmanın yapıldığı tarihte hem de düzeltme başvurusunun yapıldığı tarihte sigortalı olarak çalışılması gerekmektedir.
Emeklilik sonrası çalışmayı bırakan bireyler, beş yıllık süre içinde yeniden çalışmaya başladıklarında da vergi indirimi hakkından yararlanabilirler.
