90’lı yıllarda memurların veya uzun süre aynı şirkette çalışanların emeklilik tazminatları ile ev, yazlık ya da araba alması yaygın bir durumken, bugün bu tür bir durum neredeyse imkansız hale gelmiş durumda.
Özellikle asgari ücretle çalışan birinin 25 yıl boyunca kazandığı kıdem ve ihbar tazminatının alım gücü, yıllar içinde önemli ölçüde azaldı.
1995’ten 2025’e: Emeklilik Tazminatının Değişimi
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) sitesinde yer alan "Kıdem İhbar ve Tazminatı" hesaplayıcısına göre, 1970 ya da 2000 yılında işe başlayan bir kişinin 25 yıl çalışarak, 5 bin prim günü ile elde ettiği tazminat, asgari ücret üzerinden yıllar boyunca 28 maaş oranında kalmış olsa da, alım gücü zaman içinde düşüş gösterdi.
Tazminat ile alınabilen gram altın
1995 yılında emekli olurken, bir asgari ücretlinin aldığı emeklilik tazminatıyla 414 gram altın alınabilirken, 2005 yılında zirvede 624 gram altın yer alıyor. 2009 sonrasında gerileyen gram altın oranı; 2022’de 185 gram, 2025’te yaklaşık 230 gram oluyor.
25 yılda emekli tazminatıyla alınabilecek gram altın oranı 30 yılda yüzde 45 azalıyor.
Emekli tazminatıyla ev almak
Merkez Bankası’nın Konut Birim Fiyatları üzerinde yapılan hesaplamada ise, emekli tazminatıyla geçmiş yıllarda alınan evler geride kalmış görünüyor.
TCMB’nin metrekare fiyatları üzerinden; emeklilik tazminatıyla 2010 yılında yaklaşık 20 metrekare ev alınabilirken, 2019 yılında 23 metrekare, 2022’de 11, 2023 yılında 12 ve 2024 yılında da 15 metrekare ev alınabiliyor.
