En iyi belgeseller listesi ile farklı yaşamlara ve hikayelere tanık olabileceğiniz belgeselleri keşfedin…
Evet diziler, filmler çok heyecanlı ve etkileyici ama artık öyle belgeseller var ki kurgusal hikayelere taş çıkartacak cinsten. Son yıllarda izleyicinin de ilgisinin artmasıyla birlikte belgesel yapımları da hem sayıca arttı hem de tür çeşitliliği bağlamında epey genişledi.
Teknoloji, büyük dolandırıcılık hikayeleri, dağcılık, motor sporları, mimarlık, sinema, devrimler, göçler, mülteciler, suç hikayeleri, sosyal medya, skandallar, doğa, evren, hukuk sistemi, sağlık, eğitim gibi pek çok farklı konu belgesellerin içeriğini oluşturabiliyor. Yani sadece ceylanları yakalamaya çalışan çıtalardan ibaret değil belgesel dünyası.
Ted Bundy: Falling for a Killer
IMDb: 7.9 | 2020 | 5 Bölüm | Amazon Prime
70’li yılların azılı seri katili Ted Bundy hakkında pek çok araştırma yapıldı, makaleler yazıldı, belgesel çekildi. Bu kez de şimdiye kadar hiç konuşmamış olan Ted’in eski kız arkadaşı Elizabeth Kendall ve Elizabeth’in kızı Molly, yaklaşık 40 yıl sonra Ted Bundy hakkında konuşuyor. Konu ilginizi çekerse ayrıca Ted Bundy’nin kendi ifadelerinin yer aldığı Conversations with a Killer: The Ted Bundy Tapes adlı 2019 yapımı 4 bölümlük belgesel diziyi de izleyebilirsiniz.
Wild Wild Country
IMDb: 8.2 | 2018 | 6 Bölüm | Netflix
1981 yılında tartışmalı bir tarikat liderleri olan Osho’nun liderliğinde Amerika’da Oregon çölüne ütopik bir kent kurulmasını ve ardından yaşananları anlatan Wild Wild Country, mutlaka izlemeniz gereken en iyi belgeseller arasında. Rajneesh aşramı, Antelope’daki çiftliğe yerleştikten kısa bir süre sonra yerel halkla ciddi problemler yaşamaya başlıyor. İlk olarak belli belirsiz rahatsızlıklara sebep olan bu durum daha sonra yaşanan ciddi şiddet ve yolsuzluk olaylarıyla birlikte ulusal çapta bir skandala dönüşüyor. Emmy’de En İyi Belgesel Dizi Ödülü alan Wild Wild Country, arşiv görüntülerinden mürit röportajlarına kadar tarikatın bütün gerçekliğini gözler önüne seriyor. Bir yandan müthiş bir başarı hikayesi bir yandan da büyük bir yolsuzluk hareketi…
Tickled
IMDb: 7.6 | 2016 | Film
Her şey Yeni Zelandalı gazeteci David Farrier’ın internette, genç erkeklerin birbirini gıdıklaması olarak ifade edebileceğimiz “gıdıklanmaya dayanma müsabakası (competitive endurance tickling)” olarak bilinen bir yarışma hakkında videolar izlemesiyle başlıyor. Bunu oldukça ilginç bulan David Farrier, videoların yapım şirketi ile iletişime geçiyor. Aşırı tepkisel bir karşılık alınca da merakı iyice artıyor ve arkadaşı Dylan Reeve ile güçlerini birleştirerek videoların arkasında neler döndüğünü anlamak için Amerika’ya gidiyorlar. Araştırmalarının her safhasında farklı bir zorbalığa maruz kalan ekip, olayın derinliklerinde çok daha ilginç bir hikaye ile karşılaşıyor. David Farrier ve Dylan Reeve 2017’de The Tickle King isimli 20 dakikalık bir devam filmi de yayınladı.
The Jinx: The Life and Deaths of Robert Durst
IMDb: 8.7 | 2015 | 6 Bölüm
Bizce HBO’nun en iyi belgesellerinden biri olan The Jinx, New York’un en zengin ailelerinin birinin çocuğu ve aynı zamanda çözülememiş cinayetlerin de baş şüphelisi olan Robert Durst’ün hayatını anlatıyor. Bu konular hakkında hiçbir röportaj vermeyen Robert Durst, hayatından ilham alarak yazılan All Good Things filmini izleyince, filmin yönetmeni Andrew Jarecki’ye röportaj vermeye karar veriyor; ancak bu konuşmalar sırasında Durst, bazı açıklar veriyor ve belgesel yayınlanmadan tutuklanıyor. The Jinx için şaşırtıcı, tedirgin edici ve hatta kan dondurucu bir belgesel dizi diyebiliriz.
The Russian Woodpecker
IMDb: 6.8 | 2015 | Film
Chad Garcia’nın yazıp yönettiği The Russian Woodpecker, 1986 yılında bir çocukken Çernobil’den etkilenen Ukraynalı sanatçı Fedor Alexandrovich, bu nükleer facianın soğuk savaş dönemindeki başka bir başarısızlığı örtmek için düzenlendiğine inanmasını ve bunu araştırmaya koyulmasını anlatıyor. The Russian Woodpecker belgeseli için kurduğu komplo teorisinin peşine düşen bir adamın hikayesi diyebiliriz.
Al Midan (Meydan)
IMDb: 8.1 | 2013 | Film
Toronto International Film Festival, Sundance Film Festival , International Documentary Association, Dubai International Film Festival, Cinema for Peace Awards, Berlin International Film Festival, Primetime Emmy Awards… Al Midan (The Square) belgesel filminin aldığı ödüllerden bazıları. Ayrıca alamamış olsa da bir de Oscar adaylığı var.
Rejime karşı savaşan bir grup devrimci, 2013 yılında Kahire’nin Tahrir Meydanı’nda… Jehane Noujaim tarafından yönetilen Al Midan, Mısır’da yaşananları gerçekçi ve etkileyici şekilde anlatan en iyi belgesel diyebiliriz. Kahire’de yaşananlar ilginizi çekiyorsa Kahire’nin devrimle iç içe geçmiş sanat dünyasını anlatan The Noise of Cairo belgeselini de izleyebilirsiniz.
The Act of Killing
IMDb: 8.2 | 2012 | Film
Joshua Oppenheimer’ın yönettiği The Act of Killing, Endonezya’da 1960’lı yıllarda gerçekleşen askeri darbeden sonra Anwar Congo adında bir adamın çetesiyle birlikte milyonlarca insanı katletmesinin kan dondurucu hikayesini, katliamdan sorumlu olan kişilerle yaptığı röportajlar üzerinden anlatıyor. The Act of Killing, belgesel tarihinin en etkileyici ve en iyi belgeselleri arasında.
Last Train Home
IMDb: 7.7 | 2009 | Film
Last Train Home, Çin’de her yıl 130 milyon işçinin ilkbaharda köylerine göç ettikleri kalabalık ve karmaşık bir hikayeyi anlatıyor. Yönetmen Lixin Fan, uzun yıllardır bu göç hareketinin içerisinde olan bir aile ile birlikte yola çıkıyor. Çin, ekonomi bağlamında bir süper güce dönüşürken insanların hem bireysel olarak hem de ailecek ödedikleri bedeller, yaşamların nasıl ikiye bölündüğü, hangi şartlarda çalıştıkları… İzlemeye değecek bir belgesel film.
Taxi to the Dark Side
IMDb: 7.4 | 2007 | Film
Ünlü belgesel yönetmeni Alex Gibney’nin imzasını taşıyan Oscar ödüllü cesur belgesel film Taxi to the Dark Side, Amerikan askerlerinin Afganistan ve Irak’ta kullandıkları acımasız sorgu tekniklerini gözler önüne sererken 2002’de işkence edilerek öldürülen bir taksicinin hikayesini odağına alıyor. Bizce en iyi belgeseller arasında oldukça sert bir yapım.
En İyi Suç Belgeselleri
The Last Czars
IMDb: 7.3 | 2019 | 6 Bölüm | Netflix
Yarı dizi yarı belgesel diyebileceğimiz The Last Czars, 1613-1917 yılları arasında Rusya’yı yöneten ünlü Romanov Hanedanı’nın düşüşüne giden süreci ele alıyor.
Citizenfour
IMDb: 8.0 | 2014 | Film
Büyük ses getiren ve Oscar da dahil olmak üzere pek çok ödülün sahibi olan belgesel film Citizenfour, Amerika’nın ve hatta tüm dünyanın en büyük skandalının kahramanına odaklanıyor. Mutlaka izlenmesi gereken en iyi belgeseller arasında olduğunu düşündüğümüz Citizenfour, NSA’nın anayasayı ihlal ederek pek çok ülkeden hem sıradan insanları hem de devlet yöneticilerini dinlediğini ifşa etmiş eski NSA çalışanı Edward Snowden’ın hayatını anlatıyor. Ayrıca konuyla ilgili Luke Harding tarafından yazılan, skandalı farklı boyutlarıyla çok detaylı bir şekilde ele alan Snowden Dosyası isimli kitabı da okumanızı öneriyoruz.
The Internet’s Own Boy: The Story of Aaron Swartz
IMDb: 8.0 | 2014 | Film
The Internet’s Own Boy, 26 yaşında intihar eden, Reddit’in kurucusu, aktivist, dahi yazılımcı Aaron Swartz’un hayatını anlatıyor.
Don’t F**k with Cats: Hunting an Internet Killer
IMDb: 8.1 | 2019 | 3 Bölüm | Netflix
Mark Lewis’in yönetmenliğini yaptığı mini belgesel dizi, iki kedi yavrusunun vahşice katledildiği bir videonun internette yayınlanmasının ardından internet üzerinden örgütlenen bir grubun videoyu derinlemesine analiz ederek katili bulmak için verdiği çabayı ele alıyor.
Lo and Behold: Reveries of the Connected World
IMDb: 7.0 | 2016 | Film
Werner Herzog’un yönettiği Lo and Behold belgesel filmi, internetin ve bu kadar yoğun bir şekilde bağlantıda olmanın insanlar ve toplum üzerindeki etkilerini araştırıyor. Sebastian Thrun, Robert Ellion Kahn, Elon Musk gibi isimlerin röportajlarını içeren Lo and Behold, internetin doğuşunu ve geleceğini anlamaya çalışıyor diyebiliriz.
Teknoloji ve Bilişim Belgeselleri
The Toys That Made Us
IMDb: 8.1 | 2017 | 3 Sezon 12 Bölüm | Netflix
The Toys belgesel dizisi, tarihin en çok iz bırakan oyuncaklarının başarı ve başarısızlıklarla dolu geçmişini anlatıyor. Star Wars, Barbie, He-Man, G.I. Joe, Uzay Yolu, Transformers, Lego, Hello Kitty, Ninja Kaplumbağalar, Mighty Morphin Power Rangers, My Little Pony…
Visages villages (Faces Places)
IMDb: 7.9 | 2017 | Film
Ünlü yönetmen Agnes Varda ve fotoğrafçı J.R.’ın ortak çalışması olan Visages villages (Mekanlar ve Yüzler) belgesel filmi, Fransa’nın kırsalında bir yolculuk anlatısı. Oscar adaylığı da bulunan belgesel, Cannes Film Festivali, Londra Film Festivali, Toronto International Film Festivali gibi pek çok önemli festivalden ödüllü.
All These Sleepless Nights
IMDb: 6.6 | 2016 | Film
Michal Marczak tarafından yönetilen Sundance Film Festivali’nden ödüllü All These Sleepless Nights (Uykusuz Her Gece), Varşova büyük bir değişimin eşiğindeyken Krzysztof Baginski ve Michal Huszcza adında sanat okuluna giden iki arkadaşın, hiç durmadan ve uyumadan şehrin sokaklarında dolaşıp “an”ın keyfini ve tadını sonuna kadar çıkarmaya çalıştıkları, hatta deneyimlerini kırılma noktasına kadar götürdükleri bir hikayeyi anlatıyor.
Stories We Tell
IMDb: 7.5 | 2012 | Film
Sarah Polley tarafından yönetilen bol ödüllü Stories We Tell belgesel filmi, merkezine Sarah Polley’nin 1990 yılında hayatını kaybeden annesi Diana Polley’yi alıyor ve ana hikayeyi, hikayenin başka başka kahramanlarının bakış açılarıyla birlikte tekrar tekrar yeniden anlatıyor. Kısaca belgesel, bir hikayeyi farklı anlatıcılardan dinlememize ve bakış açılarını görmemize olanak tanıyor.
Listen To Me Marlon
IMDb: 8.2 | 2015 | Film
Stevan Riley tarafından yönetilen belgesel film Listen to Me Marlon, Marlon Brando’nun efsanevi oyunculuk kariyerini ve hayatını, bizzat kendisinin kaydettiği yüzlerce saatlik ses kayıtları üzerinden anlatıyor. Çok samimi bir belgesel film.
Finding Vivian Maier
IMDb: 7.7 | 2013 | Film
John Maloof ve Charlie Siskel tarafından yönetilen Finding Vivian Maier (Vivian Maier’in Peşinde), 1950’lerde Chicago’da yaşamış, dadılık yaparak geçimini sağlamış ancak fark edilmemiş müthiş bir fotoğrafçı olan ve John Maloof’un bir açık artırmadan aldığı bir kutu dolusu negatifle keşfettiği Vivian Maier’ın hikayesini anlatıyor.
Exit Through the Gift Shop
IMDb: 8.1 | 2010 | Film
“Sokak sanatı, punk hareketinden sonra en büyük başkaldırı hareketini oluşturmaya hazırdı.” Hem çok eğlenceli hem sokak sanatının köklerine inen hem de sağlam eleştiren oldukça başarılı, en iyi belgeseller arasında bir yapım Exit Through the Gift Shop (Çıkışlar Hediyelik Eşya Dükkanından). Dünyanın en ünlü, enteresan, sıra dışı grafiti sanatçılarından biri olan Banksy’nin yönetmenliğini yaptığı belgesel film, önceleri sadece sokak sanatını belgelemek isteyen Thierry’nin zamanla sokak sanatçısına dönüşme hikayesi üzerinden sanata dair derin bir eleştiri sunuyor. Sokak sanatı ilginizi çekiyorsa mutlaka izlemeniz gereken bir belgesel film.
Man on Wire
IMDb: 7.7 | 2008 | Film
James Marsh tarafından yönetilen Man on Wire belgesel filmi, ip cambazı Philippe Petit’in To Reach the Clouds isimli romanından uyarlama. 1974 yılında New York’taki İkiz Kuleler arasında hiçbir önlem almadan ip üstünde yürümüş olan Philippe Petit, bu “Yüzyılın Sanatsal Suçu”na nasıl hazırlandığından neler hissettiğine kadar her şeyi anlatıyor. Farklı festivallerden ve ödül sistemlerinden toplamda 46 ödülü bulunan belgeselin Oscar’dan En İyi Belgesel, Sundance’ten Jüri Özel Ödülü var. Philippe’in dehşet ve heyecan verici hikayesi, 2015 yılında Robert Zemeckis’in çektiği The Walk isimli filmle izleyiciyle buluşmuştu.
Genghis Blues
IMDb: 7.9 | 1999 | Film
Roko Belic’in yönettiği Genghis Blues, görme engelli blues şarkıcısı Paul Peña’nın radyoda duyduğu Gırtlak Müziği (Kömey) denilen müzikten etkilenerek Güney Sibirya’da bulunan özerk Türk cumhuriyeti Tuva’ya yaptığı seyahati anlatıyor. Belgesel, Oscar’a aday gösterilmiş, Sundance Film Festivali’nden İzleyici Ödülü’nü kazanmış. Paul Peña’yı etkileyen müzik türünü merak ettiyseniz buradan dinleyebilirsiniz.
En İyi Sanat Belgeselleri
Free Solo
IMDb: 8.2 | 2018 | Film
Dağcılığın en heyecan verici tekniklerinden biri de free solo denilen ve ekipmansız yapılan tırmanış stili. Yani ip yok! Oscar ödüllü belgesel film Free Solo, profesyonel dağcı Alex Honnold’ın Yosemite Ulusal Parkı’ndaki El Capitan’a yaptığı 3 saat 56 dakika süren ipsiz ve son derece tehlikeli tırmanışın hikayesini anlatıyor. Yüreğiniz ağzınızda izleyeceğiniz nefes kesen ve ilham verici bir hikaye.
Touching the Void
IMDb: 8.0 | 2003 | Film
Kevin Macdonald’ın yönetmenliğini üstlendiği Touching the Void (Boşluğa Dokunmak), iki dağcı Joe Simpson ve Simon Yates’in 1985 yılında Peru Dağları’ndaki Siula Grande’nin batı cephesine yaptıkları ölümcül tehlikedeki yolculuklarını, yaşadıkları kazayı ve aldıkları kararları ‘kurgusal görüntülerle’ anlatıyor. Arkadaşınız için ne kadar ileri gidebilirsiniz? Başka çare kalmadığında ölümü nasıl kabullenebilirsiniz? Peki ölümü nasıl alt edersiniz? İzleyebileceğiniz en etkileyici dağcılık hikayelerinden biri olduğu rahatlıkla söyleyebiliriz. Hatta bu zor kararların belgeselini mutlaka izlemelisiniz.
Icarus
IMDb: 7.9 | 2017 | Film | Netflix
Oscar’da En İyi Belgesel Film ödülünü alan Icarus, yönetmeni Bryan Fogel’in spor dünyasında doping olayını araştırmaya başlamasıyla doğuyor; ancak Fogel’in yolları bir Rus bilim insanıyla kesişince belgesel de boyut değiştiriyor; heyecanlı, sürükleyici, şaşırtıcı ve gerilim dolu bir suç hikayesine dönüşüyor. Bizce izlemeniz gereken en iyi belgesellerden biri.
1: Life on the Limit
IMDb: 8.0 | 2013 | Film
Paul Crowder’ın yönetttiği 1: Life on the Limit belgesel filmi, Formula 1 yarışlarının tarihini inceleyerek güvenlik kavramını ele alıyor. Belgesel, Formula 1’ın güvenlik açısından en ölümcül olduğu zamanlarda hayatlarını riske atan pilotlara odaklanıyor.
The Two Escobars
IMDb: 8.2 | 2010 | Film
Jeff Zimbalist ve Michael Zimbalist yönetmenliğinde çekilen belgesel film, dünyanın en büyük kartellerinden birinin lideri Pablo Escobar ve futbolcu Andrés Escobar’ın kesişen hayatlarını anlatıyor. Futbolu sadece bir oyun olarak değil, milli bir mesele olarak gören Kolombiya’nın en iyi futbol oyuncularından biri olan Andrés Escobar, 1994 Dünya Kupası’nda kendi kalesine gol atarak takımının kaybetmesine sebep oldu. Ardında da trajik bir şekilde öldürüldü. İki Escobar’ın hikayesi, futbolun bir spor olmaktan öteye geçerek toplumda edindiği yer üzerine çok etkileyici bir hikaye.
When We Were Kings
IMDb: 8.0 | 1996 | Film
Oscar ödüllü belgesel film When We Were Kings, 1974 yılında Zaire’de Muhammad Ali ve en büyük rakiplerinden biri olan George Foreman arasında gerçekleşen efsane boks maçını anlatıyor.
The Other Dream Team
IMDb: 8.4 | 2012 | Film
The Other Dream Team, Sovyet yönetimi altındaki Litvanya’nın 1992 yılında Barcelona’da düzenlenen olimpiyatlarda şampiyonluk kazanan basketbol takımının, bütün bir Litvanya’nın bağımsızlık hareketinin sembolü haline gelişini anlatıyor.
En İyi Spor Belgeselleri
Seven Worlds One Planet
IMDb: 9.4 | 2019 | 7 Bölüm
İklim krizini odağına alan BBC yapımı Seven Worlds One Planet belgesel dizisi, 7 kıtanın her birinde insan ve doğanın ilişkisini irdelerken insanların, hayvanların yaşam alanları için nasıl tehdit oluşturduğunu da gözler önüne seriyor. Belgeselin yönetmeni Jonny Keeling, anlatıcısı ise doğa yazılarıyla ünlü David Attenborough.
Grizzly Man
IMDb: 7.8 | 2005 | Film
Yönetmen Werner Herzog tarafından çekilen belgesel film, Alaska’da uzunca bir süre herhangi bir önlem almadan boz ayıların arasında yaşayan doğa aktivistleri Timothy Treadwell ve Amie Huguenard’ın Ekim 2003’te hayvanlar tarafından öldürülmesinin hikayesini ele alıyor. Festivallerin ilgi çeken, bol ödüllü belgesellerinden biri. Grizzly Man, doğa ve insan ilişkisinin boyutlarını tartışmaya açan bir yapım.
Honeyland
IMDb: 8.0 | 2019 | Film
Tamara Kotevska ve Ljubomir Stefanov tarafından yönetilen Honeyland, 2019’un en çok konuşulan belgesellerinden biri olmuştu. Sundance Film Festival’inden 3 ödül alan Honeyland’ın farklı festival ve ödüllerden toplamda 34 ödülü bulunuyor. Arıların doğanın dengesi için ne denli önemli ve hayati olduğunu artık çoğumuz biliyoruz. Bu belgesel film de Avrupa’nın son kadın arıcılarından biri olan Hatidze Muratova’nın hem geçimini sağlamak hem de arıları korumak için verdiği mücadeleyi anlatıyor.
Doğa ve İnsan İlişkisi Üzerine Belgeseller
One Strange Rock
IMDb: 8.8 | 2018 | 2 Sezon 11 Bölüm
National Geographic yapımı One Strange Rock belgesel dizisi, yeryüzündeki her şeyin birbiriyle nasıl bir bağlantı içerisinde olduğunu anlatıyor diyebiliriz. Gezegenimizi uzaktan, çok uzaktan izleyerek ona dair müthiş detayları keşfetmek için mutlaka izlenmesi gereken en iyi belgeseller arasında.
Cosmos: A Spacetime Odyssey
IMDb: 9.3 | 2014 | 13 Bölüm
1980 yılında yayınlanan 13 bölümlük Carl Sagan, Steven Soter ve Ann Druyan imzalı, efsane Cosmos dizisinin devamı niteliğindeki Cosmos: A Spacetime Odyssey, uzay ve zaman kavramlarını ve bu kavramların birbirleriyle ilişkisini açıklamaya çalışıyor. Fizik ve felsefe alanlarına meraklıysanız iki belgesel de mutlaka izlemeniz gerekenlerden. Müziklerine ve görsel kalitesine hayran kalacağınızı rahatlıkla söyleyebiliriz.
Uçsuz Bucaksız Evreni Konu Alan Belgeseller
One of Us
IMDb: 7.1 | 2017 | Film | Netflix
Hasidik Yahudi cemiyetine son zamanlarda sayısı artan dizi, film ve belgesellerden artık aşinayız. One of Us (Bizden Biri) belgesel filmi de yaşadıkları tacizin ardından 3 Hasidik Yahudi’nin cemaatlerinden zorlu ayrılma süreçlerini anlatıyor.
Tony Robbins: I Am Not Your Guru
IMDb: 6.7 | 2016 | Film
I Am Not Your Guru, motivasyon konuşmaları yapan Tony Robbins’in yılda bir kez yaptığı, insanların binlerce dolar ödeyerek katıldığı 6 günlük motivasyon seminerine dair kesitleri içeriyor. Ruh sağlığınızı korumak için neler yapabilirsiniz gibi soruların da cevabını arayan, enteresan bir belgesel film.
Rotten (Gıda Suçları)
IMDb: 7.1 | 2018 | 13 Bölüm | Netflix
Rotten, gıda endüstrisinin görünmeyen ve bilinmeyen taraflarını görünür ve bilinir kılmaya çalışan belgesellerden biri. Sadece beslenerek doğaya verdiğimiz zarar, atıklar, genetiğiyle oynanmış gıdalar… Ne yiyoruz, nasıl yiyoruz, kazanan kim? Kısacası tatsız tuzsuz gerçeklerle dolu, çok çok etkileyici bir belgesel dizi olduğunu söyleyebiliriz.
Super Size Me
IMDb: 7.2 | 2004 | Film
Super Size Me, Amerika’da oldukça artan obezite probleminden ilham alarak fast-food endüstrisine odaklanıyor. Morgan Spurlock, bir ay boyunca doktor kontrolü altında olmak üzere sadece McDonald’s yiyecekleriyle beslenerek ürünlerin sağlık üzerindeki etkilerini araştırıyor. Fast-food bize ne yapar? Olası etkileri sadece fiziksel midir, yoksa psikolojik boyutları da olabilir mi? Gerçekten etkileyici ve bakış açınızı değiştirme potansiyeli yüksek bir belgesel film.
Street Food
IMDb: 8.0 | 2019 | 9 Bölüm | Netflix
Bangkok (Tayland), Osaka (Japonya), Delhi (Hindistan), Yogyakarta (Endonezya), Chiayi (Tayvan), Seul (Güney Kore), Ho Chi Minh (Vietnam), Singapur ve Cebu (Filipinler). Her biri yaklaşık 30 dakika süren Street Food bölümleriyle oradan oraya lezzetli bir dünya turu. Aslında Street Food, diğer yemek belgesellerinden daha farklı. Sokağın şefleri, pek çoğu fakir kentler olan bu kentlerde ayakta kalmayı başarmış birer girişimci. Bu yüzden kişisel hikayeleri de güzel, sokağın yemek kültürüne yaptıkları katkılar da.
Dirty Money
IMDb: 8.1 | 2018 | 12 Bölüm | Netflix
Küresel ekonomi… Dev, çok dev şirketler… Küçük, baya küçük insanlar… Dirty Money belgeseli, 6 vaka üzerinden bu üçü arasındaki ilişkiyi çarpıcı bir şekilde anlatıyor. Kesinlikle izlemeniz gereken en iyi belgeseller arasında.
Zeitgeist: Moving Forward
IMDb: 8.2 | 2011 | Film
Peter Joseph’in yazıp yönettiği Zeitgeist: Moving Forward, serinin sonuncu filmi. Tüketim çılgınlığı nereye gidiyor, bankaların yönettiği bir dünyada yaşamak ne kadar sürdürülebilir, gelecek için neler yapılabilir? Yönetmen, yaşamın pek çok boyutuna dair kuşku duyduğu her şeyi izleyiciye de açıyor. Zeitgeist, yayınladığında büyük tepki çeken hatta yasaklanan; ama herkesin izlemesi gereken bir belgesel serisi.
The Men Who Built America
IMDb: 8.6 | 2012 | 4 Bölüm | History Channel
The Men Who Built America mini belgesel dizisi, iç savaş sonrasında Amerika’nın ekonomik olarak yükselişinin arkasındaki isimleri ve o dönemlerde neler yaşandığını anlatıyor.
The Age of Stupid
IMDb: 7.0 | 2009 | Film
Franny Armstrong’un yönettiği The Age of Stupid, gelecek nesillerin bakış açısıyla bu çağı değerlendiriyor. İlkim değişikliği, tüketim çılgınlığı, savaşlar… Gelecek nesil bu çağı aptallık çağı olarak mı adlandıracak? Belgesel film, aptallığımızı gözler önüne sermenin yanı sıra sorumlu olmaya ve değiştirmeye teşvik edici bir tavır da üstleniyor.
Guns, Germs, and Steel
IMDb: 7.6 | 2005 | 3 Bölüm
Jared Diamond’ın olağanüstü kitabı Guns, Germs, and Steel (Tüfek, Mikrop ve Çelik)’e dayanan National Geographic yapımı belgesel dizi, dünyanın eşitsizliklerine karşı Jared Diamond’ın bakış açısını ve teorilerini anlatıyor. 1997’de yayımlandığında çok ses getiren ve Pulitzer Ödülü alan kitabı da okumanızı tavsiye ederiz.
The Yes Men Fix the World
IMDb: 7.6 | 2009 | Film
The Yes Men Fix the World belgesel filmi, dünyanın gidişatından memnun olmayan ve bunu oldukça farklı, şaşırtıcı, zekice ve etkileyici bir şekilde planladıkları eylemlerle dile getiren çılgın ikili Andy Bichlbaum ve Mike Bonanno’nun organizasyonu The Yes Men’in hikayesini anlatıyor.
Three Identical Strangers
IMDb: 7.7 | 2018 | Film
Three Identical Strangers (Üç Tanıdık Yabancı) belgesel filmi, ağır bir dramı işliyor. Doğduklarında 3 farklı aileye evlatlık verilen üçüzlerin hikayesi, yıllar sonra 19 yaşına geldiklerinde tamamen tesadüfen birbirlerini bulmalarıyla başlıyor. Ancak zamanla geçmişle ilgili çok daha fazla şey keşfediyorlar. Dram boyutunun yanı sıra gerilim dolu bir belgesel film olduğunu da söyleyebiliriz.
Minimalism: A Documentary About the Important Things
IMDb: 6.7 | 2015 | Film | Netflix
Less is more (Az çoktur). Bu, mimar Ludwig Mies van der Rohe’ye ait olan sözü bir yerlerde duymuş olmanız çok olası. Minimalism belgesel filmi de sorduğu sorular, verdiği cevaplarla buna vurgu yapıyor. Hayatınızı daha azıyla nasıl daha iyi yapabilirsiniz? Minimalizm felsefesinin derinlerine inmek istiyorsanız mutlaka izlemelisiniz.
She’s Beautiful When She’s Angry
IMDb: 7.8 | 2014 | Film | Netflix
Mary Dore’un yönetmenliğinde çekilen She’s Beautiful When She’s Angry (Öfkelendiğinde Bir Başka Güzel) belgesel filmi, 1966 yılından 1971 yılına kadar olan süreci mercek altına alarak modern kadın hareketini başlatmış, etkilemiş ve yön vermiş güçlü, cesur ve zeki kadınların hikayelerini anlatıyor.
We Were Here
IMDb: 7.9 | 2011 | Film
David Weissman yönetmenliğinde çekilen We Were Here, 80’li yıllarda AIDS’in San Francisco’ya gelişiyle etkilediği yaşamları odağına alıyor.
The Mind, Explained
IMDb: 8.1 | 2019 | 5 Bölüm | Netflix
The Mind, Explained belgesel dizisi, beynimizin nasıl çalıştığına odaklanıyor ve bu konuda pek çok soruyu cevaplayarak kendimizi daha iyi tanımamıza olanak sağlıyor. İlaçlar, egzersiz, meditasyon, uyuşturucular… Bütün bunlar beynimizde nelerin olmasına sebep oluyor? Stresten rüyalara, uyarıcılardan meditasyona, nörobilim araştırmalarından uzman röportajlarına kadar dolu dolu bir yapım.
Life in a Day
IMDb: 7.7 | 2011 | Film
Loressa Clisby ve Kevin Macdonald yönetmenliğinde çekilen Life in a Day, sıra dışı ve çok etkileyici bir belgesel. YouTube’un finanse ettiği belgesel, 192 ülkeden gönderilen ve 24 Temmuz 2010 günü çekilen görüntülerin derlenmesiyle oluşturulmuş. Dünyanın bir gününün hem en sıradan hallerini izleyebileceğiniz hem de çok ilginç ve harika anlara tanık olabileceğiniz eşsiz bir belgesel film olduğunu söyleyebiliriz.
Samsara
IMDb: 8.5 | 2011 | Film
1992 tarihli Baraka belgeselinin de yönetmeni olan Ron Fricke’in yönetmeni olduğu Samsara, herhangi bir anlatım olmaksızın dünyayı anlatıyor diyebiliriz. Brezilya, Ürdün, Filipinler, Türkiye, BAE, Suudi Arabistan, Çin, Fransa, ABD, Hindistan… Sessiz bir görsel şölen. 25 ülkede 5 yıl boyunca çekilen görüntülerle dünyanın değişik değişik hallerine tanık oluyoruz. Afet alanları, doğa harikaları, insanın elinin henüz değmediği yerler, değdiği yerler… Kesinlik izlemenizi tavsiye ettiğimiz en iyi belgesellerden biri.
Dark Tourist
IMDb: 7.5 | 2018 | 8 Bölüm | Netflix
Gazeteci David Farrier, kimsenin kolay kolay gitmek istemeyeceği dünyanın sıra dışı ve ürkütücü yerlerini geziyor. Latin Amerika’da Pablo Escobar’ın tetikçisiyle buluşuyor, Japonya’da radyasyona maruz kalmış bir bölgeyi ziyaret ediyor, İstanlar’da nükleer patlamanın oluşturduğu bir gölde yüzüyor…
Long Way Round
IMDb: 8.6 | 2004 | 11 Bölüm
Long Way Round belgesel dizisi, Ewan McGregor ve Charley Boorman’ın İngiltere’de başlayan Rusya, Sibirya, Kazakistan, Moğolistan ile devam eden ve New York’ta son bulan motosikletli dünya turunu anlatıyor.
The Story of Diana
IMDb: 8.1 | 2017 | 2 Bölüm | Netflix
The Story of Diana belgeseli, Prensesi Diana’nın çocukluğundan başlayarak aile hayatını, anne-babasıyla ilişkilerini, evliliğini, ayrılığın ardından yaşadıklarını, zorlu hayatıyla nasıl mücadele ettiğini işliyor. Ayrıca Diana’nın hayatını kendi sesinden dinlemek isterseniz 2017 yapımı Tom Jennings ve David Tillman tarafından yönetilen ve Diana’nın Andrew Morton ile yaptığı röportajları içeren Diana: In Her Own Words belgeselini de izleyebilirsiniz.
Hitler: A career
IMDb: 7.5 | 1977 | Film | Netflix
Belgesel, Hitler’i çocukluğundan itibaren ele alıyor ve kalabalıklar üzerindeki manipülasyon yeteneğini, insanların zayıflıklarını nasıl kullandığını araştırıyor. Daha güncel ve kurguyla iç içe geçmiş bir belgesel önerisi isterseniz de 2018 yapımı Hitler’i Hitler yapan sürece odaklanan Hitler’s Circle of Evil belgeselini izleyebilirsiniz.
63 Up
IMDb: 8.1 | 2019 |
Film İngiltere’de sosyo-ekonomik durumları birbirinden farklı olan 7 çocuk üzerine yapılan uzun soluklu bir araştırmanın belgeseli Up, 1964 yılında Paul Almond yönetmenliğindeki Seven Up! ile başlıyor. Daha sonra yönetmen koltuğuna Michael Apted geçiyor ve 7 Plus Seven, 21 Up, 28 Up, 35 Up, 42 Up, 49 Up, 56 Up ve son olarak da 63 Up çekiliyor. Belgeselin ya da daha doğrusu araştırmanın amacı sosyo-ekonomik durumlarına göre ileride bu çocukların nasıl bir yaşamları olacağına dair varsayımların ne kadar tutarlılığı olacağını görmek.
