Herhangi bir konuyu reddetmek istemenize rağmen, hayır diyebilmek ile ilgili zorlandığınız oldu mu? Birçoğumuz her isteği kabul etmeye mecbur hissediyoruz, kendi hayatımıza ve hikayemize ayıracak zamanımız kalmasa bile yardımcı olmayı reddetmektense bir ton işle ve etkinlikle uğraşmayı tercih ediyoruz. Ancak hayır diyebilmek oldukça önemlidir ve sanılanın aksine çevrenizdeki insanlardan gördüğünüz saygıyı artırabilir.
Öyleyse, neden evet demeye devam ediyoruz? Hayır demenin umursamaz, hatta bencilce olduğunu düşünebiliriz ve diğer insanları hayal kırıklığına uğratma korkumuz olabilir. Bunun da ötesinde, beğenilmeme, eleştirilme veya bir arkadaşlık ilişkilerinde riske atma korkusu olabilir.
Hayır Diyememenin Sebebi Nedir?
Hakkında birçok kitap da yazılan bu hayır diyebilme yeteneği, özgüvenle yakından bağlantılıdır. Özgüveni ve öz saygısı düşük olan insanlar, diğer insanların istekleri konusunda genellikle gergin hissederler ve başkalarının ihtiyaçlarını kendilerininkinden daha fazla dikkate alırlar.
Bunun sebebinin daha çok yetiştirilme tarzı ile ilgili olduğu düşünülüyor. Çocukluktan gelen bu düşünceler, “Yalnızca uyumlu ve yardımsever olursam, bu şekilde tanınırsam insanlar tarafından sevilirim” gibi inançların oluşumunun genel sebebidir. “İnsanları memnun ettiğinizi” düşünüyorsanız, öz değeriniz ve saygınız başkaları için yaptığınız şeylere bağlı hale gelmiş olabilir. Çevrenizdeki insanların her zaman onların yanında olmanızı ve onların isteklerine uymanızı beklediği bir kısır döngü hikayesi oluşur.
Hayır diyememek sizi yorgun, stresli ve sinirli hale getirebilir. Önceden vaat edilmiş bir taahhütten nasıl çıkacağınız konusunda endişelenmek için saatler harcarsanız, yaşam kalitenizi iyileştirmek için sarf ettiğiniz her türlü çabayı baltalayabilir. Peki, hayır diyebilmek nasıl mümkün hale gelir? İşte bazı ipuçları.
Hayır Diyebilmek İçin En İyi İpuçları
- Yanıtınızı basit tutun. Hayır demek istiyorsanız, kesin ve net şekilde davranın. “Bana geldiğiniz için teşekkürler ama korkarım şu anda müsait değilim” veya “Üzgünüm ama bu akşam yardım edemem” gibi ifadeler kullanın. Vücut dilinizde güçlü olmaya çalışın ve mahcup gibi davranmayın. Unutmayın, hayır demek için izne ihtiyacınız yok. Bu tamamen kendi iradenizin bir sonucu olmalı.
- Kendinize biraz zaman kazandırın. “Size geri döneceğim” gibi ifadeler kullanarak “evet” döngüsünü yarıda kesin ve ardından seçeneklerinizi değerlendirin. Boş zamanlarınızda düşündükten sonra, daha büyük bir öz güvenle hayır diyebileceksiniz.
- Bir uzlaşma düşünün. Sizden istenen şeyi, yalnızca kabul etmek istiyorsanız, ancak sınırlı zamanınız veya bunu yapma imkanınız varsa yapın. İki tarafa da uyacak yollar önerin. Gerçekten hayır demek istiyorsanız veya bunu yapmanız gerekiyorsa ödün vermekten kaçının.
- Kişiyi değil, isteği reddediyorsun. Bir kişiyi değil, bir isteği geri çevirdiğinizi unutmayın. İnsanlar, iyilik istemenin kendi hakları olduğu gibi, hayır demenin de sizin hakkınız olduğunu genellikle anlayacaklardır.
- Çocuklarınıza hayır dediğiniz için kendinizi suçlu hissetmeyin. Kendini kontrol etme duygusu geliştirmeleri için zaman zaman “hayır” gibi özlü sözlerini duymaları önemlidir. Bu önemli beceri olmadan yetişkin yaşamını müzakere etmek zordur. Ayrıca, her türlü isteğe boyun eğmek yerine, kendi sınırlarını belirleyerek karar verme yetilerini kazanmalarını sağlayın.
- Kendinize dürüst olun. Gerçekten ne istediğiniz konusunda kendinize karşı açık ve dürüst olun. Kendinizi daha iyi tanıyın ve hayattan gerçekten ne istediğinizi netleştirin. İnsanların isteklerinden önce, kendinizi mutlu edecek şeyleri değerlendirin.
