Yüksek enflasyon ortamında işletme sermayesi ihtiyacı her geçen gün artan, buna karşın finansmana erişimi kısıtlı firmalar için işin sürdürülebilirliği ciddi tehdit altında. Yüksek maliyetine rağmen yılın 9 ayında alınan konkordato geçici mühlet kararı sayısı 288’e ulaştı. Mobilya, tekstil ve sağlık en riskli sektörler. Türkiye genelinde bu dönemde 18 bin 481 firma kapanırken, tasfiye başvuruları da 20 bine dayandı.
KONKORDATO SÜRECİNİN ORTALAMA MALİYETİ 3 MİLYON TL
Tasfiye başvurularındaki artışla birlikte, mali yükümlülüklerini karşılamakta zorlanan birçok şirketin konkordato seçeneğini masaya koyduğu belirtiliyor. Pandemiden bu yana işletme sermayesi ihtiyaçları yüksek enflasyonun etkisiyle katlanan firmalar için tehlike çanları daha şiddetli çalıyor. Kredi musluklarının tam olarak açılamaması nedeniyle firmaların finansman yönetimi giderek zorlaşırken, son dönemde piyasadan çok sayıda konkordato haberi gelmeye başladı. Bir konkordato sürecinin ortalama maliyeti 3 milyon TL. Her ne kadar maliyeti çok yüksek olsa da şu sıralarda çok fazla şirketin gündeminde konkordatonun yer aldığı belirtiliyor. Yanı sıra kurulan şirket sayısındaki düşüşe rağmen, kapanan ve tasfiye kararı alan şirket sayısındaki artışın sürmesi ile icra ve iflas davalarındaki artış geleceğe dönük olumsuz sinyaller veriyor. Tekstil ve sağlık hizmetleri sektöründe risk artarken, iş dünyası son dönemde artan parasal sıkılaşma politikalarının ‘piyasanın sağlığı’ gözetilerek yapılması gerektiğini savunuyor.
EN FAZLA “KESİN MÜHLET” KARARI İNŞAATTA
Konkordatotakip.com’un Basın İlan Kurumu istatistiklerinden derlenen bilgilere göre, 2023’ün 9 ayında konkordato geçici mühlet kararı verilen dosya sayısı 288 olurken, kesin mühlet kararı verilen dosya sayısı ise 241 oldu. Bu dönemde 281 firma için konkordato reddi kararı verilirken, 41 firma için de iflas kararı verildi. Mahkemenin verdiği geçici mühlet kararı, konkordato için ilk başvuru anlamına geliyor. İflas ertelemenin kaldırıldığı 2018 yılında konkordato geçici mühlet kararı sayısı 1384 iken, 2019’da 1391, 2020’de 419, 2021’de 451, 2022 yılında ise 404 olarak gerçekleşmişti.
Bu yıl içinde geçici mühlet kararı verilen firmaların sektörlere göre dağılımına bakıldığında, en fazla risk altında bulunan sektörler ortaya çıkıyor. Buna göre, listede 35 firma ile tekstil başı çekiyor. Tekstili 29 firma ile inşaat izlerken, sağlık hizmetlerinden 12, tıbbı ekipman ve medikal ürünlerden de 8 firmanın geçici mühlet kararı aldığı görülüyor. 2018’den bu yana konkordatoda kesin mühlet kararı verilmiş firmalara bakıldığında, 371’inin inşaat sektöründe yer aldığı, tekstil sektöründe kesin mühlet almış firma sayısının da 175 olduğu görülüyor. 2018’den bu yana en fazla kesin mühlet kararı verilen diğer sektörler ise sırasıyla giyim, akaryakıt istasyonları ve gıda.
TASFİYELER YÜZDE 27 ARTTI
Konkordato başvurularının yanı sıra şirket tasfiyelerinde de artış yaşanıyor. TOBB’un her ay açıkladığı kurulan ve kapanan şirket istatistiklerine göre, Ocak-Eylül 2023 döneminde kurulan şirket sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,1 düşüşle 94 bin 482’ye inerken, kurulan şahıs firması sayısı yüzde 23 oranında azalarak 14 bin 695’e indi. Yeni şirket kuruluşundaki ivme kaybının aksine kapanan şirketlerde özellikle de tasfiye kararlarında tırmanış söz konusu. Buna göre yılın 9 ayında kapanan şirket sayısı yüzde 0,1 gibi ihmal edilebilir bir artışla 15 bin 268 olurken, kapanan şahıs firması sayısı yüzde 18 artışla 18 bin 481 olarak gerçekleşti. Bu dönemde tasfiye kararı sayısı ise yüzde 27 artışla 19 bin 770 oldu.
Öte yandan icra ve iflas dosyası kararlarında da bu sene hareketli bir dönem yaşanıyor. Bu yılın 9 ayında icra dairelerine gelen icra (esas) ve iflas dosya sayısı 11 milyon 67 bin 564 olurken, devam edenlerle beraber toplam dosya sayısı 21 milyon 696 bin 482 oldu.
