1999’da yaşanan büyük depremin ardından yapıların daha sağlıklı yapılması adına 2001 yılında çıkarılan yönetmelik gereğince tüm inşaatlar için yapı denetim zorunluluğu getirilmişti.
Özel firmalar tarafından sağlanan bu hizmet alanında birçok kurallar getirildi. Herhangi bir vatandaş ya da müteahhitin inşaat yapması durumunda gerekli olan denetim hizmetini almak için, dilediği bir yapı denetim firmasının kapısını çalabiliyordu.
HAVUZ SİSTEMİ KURULDU
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ülke genelinde suiistimallerin yaşandığı gerekçesi ile yapı denetim firmalarını havuz sistemine dahil etti.
Bursa ve ilçelerinde yer alan tüm yapı denetim firmaları havuz sisteminde yer aldı. Şahıs ya da inşaat firmalarının yapı denetim hizmeti istemesi halinde sistem otomatik görevlendirme yapmaya başladı.
Yapı denetim ücretleri ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından metrekare(m2) üzerinden belirlenerek hem vatandaşların hem de inşaat firmalarının astronomik bedeller ödemesinin önüne geçildi.
EL ALTINDAN PARA İSTENİYOR İDDİASI
Ancak havuz sistemi beraberinde bazı sıkıntıları ortaya çıkardı. Örneğin İnegöl’de başlayan bir inşaatın yapı denetim hizmeti sistem üzerinden otomatik belirlenince Karacabey ya da Mustafa Kemalpaşa ilçelerinde faaliyet gösteren yapı denetim firmalarının maliyetleri 2 katına çıktı. Zaman ve yol masrafları artan yapı denetim firmalarının bunu gerekçe göstererek inşaat sahiplerinden gayri resmi ek ücret talep ettikleri iddiası ortaya atılmaya başlandı. İddialara göre daire başına 10 bin TL’yi bulan ek masraf ücretleri isteniyor.
ŞEN: “ŞİKAYET EDECEĞİZ”
İnegöl ilçesinde inşaat sahiplerinin çokça yaşamaya başladığı bu durum, dilden dile dolaşmaya başladı. İnegöl Müteahhitler Derneği Başkanı Sabri Şen, bu durumun suç olduğunu ve yasadışı bir talepte kimsenin bulunamayacağını söyledi.
Kendilerine son zamanlarda bu yönde şikayetler geldiğini ancak ispatlanabilir bir durum olmadığını söyleyen Başkan Şen, “Bizler yapının güvenliği açısından yapı denetimde ki havuz sistemini destekliyoruz. Yapı denetim firmalarının maliyetlerinin artması inşaat sektörünün bir sorunu değil. Eğer böyle bir sorun yaşanıyorsa arkadaşlar Bakanlıkla görüşerek zam talebinde bulunabilirler. Ancak hiç kimse yönetmelikle belirlenen rakamın üzerinde bir talepte bulunamaz. Özellikle bu şikayetlerin küçük çaplı inşaat yapılarında olduğunu görüyoruz. 6 daire ve altında yapılan inşaatlar için el altından para istendiğine dair iddialar var. Bizler bu tür şikayetler geldiğinde ilgili Yapı Denetim Firması ile görüşerek kendisini uyarıyoruz. Uyarıları dikkate almayanları İmar ve Şehircilik Bakanlığına şikayet edeceğiz” dedi.
YAPI DENETİM NEDİR?
1999 depremi sonrası 29 Haziran 2001 yılında mecliste kabul edilen 4708 sayılı Yapı Denetim Hakkında Kanun, 13 Temmuz 2011 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Depreme dayanıklı binaların inşa edilmesi açısından oldukça önemli olan kanun, imar planına uygun vatandaşların can ve mal güvenliğini sağlamak, yapıların kaliteli olması açısından proje ve yapı denetimini düzenli hale getirmek için hazırlandı. 12 Ağustos 2001 tarihinde ise Usul ve Esasları Yönetmeliği çıkarıldı.
