Ticaret Bakanlığı, 2025 yılı için yağlık ayçiçeği tohumu ve ham ayçiçek yağı ithalatına ilişkin yeni bir düzenleme getirdi. Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre, bu düzenleme, iç piyasada yaşanan arz ve talep dengesizliğini gidermeye ve yerli üreticilerin zarar görmemesini sağlamaya yönelik bir önlem olarak belirlendi.
2024 yılının 1 Temmuz ile 30 Kasım tarihleri arasında, yerli ayçiçeği tohumu alımı yapan firmalara yönelik bir tarife kontenjanı uygulanacak. Bu dönemde, 1 milyon ton yağlık ayçiçeği tohumu ithalatı için yüzde 8 oranında gümrük vergisi uygulanacak. Alternatif olarak, bu miktarın karşılığı olarak 400 bin ton ham ayçiçek yağı ithalatında ise yüzde 20 oranında gümrük vergisi ödenecek. Bu düzenleme, yerli ürünlerin iç piyasada en iyi şekilde değerlendirilebilmesi ve çiftçilerin zarar görmemesi amacıyla yapılmıştır.
Bakanlık, iç piyasada oluşabilecek spekülatif fiyat hareketlerini önlemek ve temel gıda ürünlerinde arz güvenliğini sağlamak için çeşitli ticaret politikalarını kullanarak tedbirler alacağını belirtti. Üretici ve tüketici refahının birlikte değerlendirildiği bu süreçte, Tarım ve Orman Bakanlığı ile koordineli olarak çalışılacağı ifade edildi. Özellikle, olumsuz iklim koşulları ve küresel gelişmeler nedeniyle dünya genelinde yağlık ayçiçeği üretiminin olumsuz yönde etkilendiği belirtilerek, bu durumun yerli üretimle karşılanamayan kısmını telafi etmek için düzenleme yapıldığı vurgulandı.
Söz konusu düzenleme, 2025 yılı başında oluşacak ihtiyaçlar doğrultusunda yerli üretimin yetersiz kalması durumunda devreye girecek. Yerli ayçiçeği tohumu iç piyasada tükendiğinde, 1 Ocak ile 30 Nisan 2025 tarihleri arasında, çiftçiden alınmış ürünlerle sınırlı olmak kaydıyla, düşük vergili ithalata izin verilecek. Bu tarihten itibaren ise, hasat dönemi yaklaşırken düşük vergili ithalat imkanı sona erecek. Bu şekilde, çiftçilerin ürünlerinin piyasada daha iyi bir şekilde yer bulması ve 2025-2026 sezonu için ekim motivasyonlarının artırılması hedefleniyor.
Ticaret Bakanlığı, bu süreçte başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde hareket ederek piyasadaki arz, talep ve fiyat durumunu yakından takip edecek ve gerekli düzenlemeleri zamanında gerçekleştirecektir. Bu çerçevede, hem üreticilerin hem de tüketicilerin çıkarlarını koruyacak şekilde ticaret politikalarının uygulanmasına devam edilecektir.
