Bir tarafta kanser var, diğer tarafta bedeniyle, beyniyle, ruhuyla bir kişi var. Kanserin kendisi, bedeni olduğu kadar beyin kimyasını da etkiliyor. Kanserin tedavisinde kullanılan birçok ilaç ve kemoterapi, yine beyin kimyasını etkileyerek ruhsal bozukluklara yol açabiliyor. Kişinin hastalığını yorumlama ve atıfta bulunmasıyla bağlantılı olarak gelişen psikiyatrik bozukluklar vardır. Burada umutsuzluk, tükenmişlik ve çaresizlik algısı, depresyonun gelişiminde en önemli süreçtir.

Dünyadaki tüm araştırmalar ülkemize hizmet ederken kanser hastalarının %50’sinin psikiyatrik tedavi veya psikolojik tedaviye ihtiyacı vardır. Ortalama %30’unda psiko-onkolojik tedavi şarttır. %50’si bir şekilde uygun destekle kendi başlarına veya aile desteğiyle götürebiliyorlar. %30 ile %40’ında psikiyatrik destek gerekiyor. Psikiyatri kliniğindeki psikolojik hizmetler ile kanser hastalarına verilecek psikolojik hizmetler farklıdır. Psiko-onkoloji bir uzmanlık alanıdır. Kanser hastasına hizmet götürecek psikiyatri uzmanı da, psiko-onkoloji uzmanı da özel eğitim almalıdır. Ne tür psikiyatrik bozukluklar gelişir? Tanı aşamasında en fazla kaygı ve panik bozukluk, 2-6 ay geçtikçe yani kronikleştikçe istedikleri olmadıkça ve engeller başladıkça, ilaçların yan etkisi geliştikçe, yavaş yavaş ruhsal çöküş ve depresyonlar  gelişir. Ağrılı sendromlar, organik beyin sendromları gelişir. Bu tıbbi bir konudur. Dikkat edilmesi gerekiyor. Bir hastada organik beyin sendromu gelişiyorsa, hücrelerinde ve bedeninde iyi gitmeyen bir şeyler vardır.

Kanser hastasının ruhu, kansere ilişkin bize bilgi verir. Beyindeki ve ruhtaki süreçler iyi gitmiyorsa, kanserde iyi gitmeyen bir şeyler vardır. Bir de kişilik değişiklikleri olur ama bu kişilik bozukluğu değildir. O bir adaptasyon sürecidir. İnsani bir süreçtir. Hiçbir şekilde psikiyatrik stigmaya tabi tutmayalım. Bu alandaki psikiyatri ve psikoloji farklıdır. Onun için bu insanların genetiğinde psikiyatrik bozukluk yoktur. Aslında algısıyla baş etmesiyle, kanser ve tedavi yöntemlerinin beyni etkisini geliştiren bir süreçtir. Bu süreçte her zaman tedavi edeceğiz, destek sunacağız.

Editör: Öznur Dede