Topluluk olarak bu muhteşem kedileri korumaya yardımcı olmak için bir araya gelmek ve bir bütün olarak onları korumak gerekiyor, bir canlı türüne yardım etmenin ilk adımı onlar hakkında bilgi edinmektir. İşte bu vahşi hayvanlar hakkında on ilginç gerçek.
Kar Leoparı Dünyanın En Sert Koşullarında Yaşayabilir
Kar leoparları, karda saklanmak için ideal güzellikte beyaz benekli kürkleriyle tanınırlar. Sıcaklığın aşırı ve arazinin engebeli olduğu yüksek rakımlarda yaşamayı tercih ederler. Vücutlarını örten kalın kürkleri sayesinde bu sert şartlara rahatlıkla dayanabilirler. Kürkleri, en kalın kısmı alt karınlarında olacak şekilde 12 ila 15 santimetreye kadar uzun olabilir. Doğumda bile tüyleri, diğer kedi yavrularına kıyasla alışılmadık derecede kalındır.
Ayrıca vücutlarına kıyasla, kar ayakkabısı giyiyormuş gibi karın üzerinde yürümelerine yardımcı olan büyük pençeleri bulunur. Kısa yuvarlak kulakları, onları donmaya karşı korur. Vücudunun çoğunu sarabilen uzun kuyrukları, bu aşırı koşullarda sıcak kalmalarına yardımcı olan bir başka adaptasyondur.
Kar Leoparı Ne Kadar Zıplar?
Vücutları yalnızca zorlu koşullar için değil, aynı zamanda çok çevik ve uzak mesafelere sıçrayabilecek şekilde gelişmiştir. Bu güçlü kedilerin çok kısa ön bacakları vardır ve nispeten daha uzun olan arka bacakları, sıçradıklarında güçlü bir itiş gücü sağlar. Bu, tek bir sıçrayışta 10 metreye kadar (hatta boylarının altı katına kadar) zıplamalarını sağlar. Avını yakalarken, saldırmadan önce genellikle yalnızca bir kez zıplamaları yeterli olur.
Hayatta Kalmaları, Yaşadıkları Ekosistemin Dengesinin Kanıtıdır
Vücutları onları birçok zorlu koşuldan korumak için tasarlanmış olsa da, bu durum sayılarının arttığı anlamına gelmez. Bu büyük kediler besin zincirinin en üstünde olduklarından, hayatta kalmaları, besin zincirinde bulunan tüm organizmaları etkiler. Eğer avladıkları dağ keçisi, geyik, koyun ve diğer hayvanların sayısı azalırsa, bitki örtüsü artış gösterecektir ve ekosistem dengesini sağlayacaktır. Kısacası kar leoparlarının sayısının azalması, yaşam alanlarındaki tüm canlılar üzerinde zararlı bir etkiye sahiptir, bu yüzden bilim insanları kar kaplanı popülasyonunun istikrarlı olduğu bölgelerde ekosistemin de sağlıklı olduğundan emin olurlar.
Kar Leoparları Savunmasız Olarak Değerlendirilir
Uluslararası Doğa Koruma Birliğine göre kar leoparları savunmasız olarak kabul ediliyor, bu da nesillerinin tükenme tehlikesiyle karşı karşıya oldukları anlamına geliyor. Hayvanları bu büyük yırtıcılar tarafından tehdit edilen çiftçiler, kar leoparlarını avlıyor ve onların yaşam alanını giderek daraltıyor. Son yıllarda kar leoparı popülasyonunun yüzde 20’si bu sebeple yok olmuş durumda. Tüm ülkeler arasında Çin, bu türün hayatta kalması üzerinde en fazla etkiye sahip olabilir çünkü kar leoparı nüfusunun % 60-65’i Çin’de yaşıyor.
12 Farklı Ülke Kar Leoparına Ev Sahipliği Yapıyor
- Çin
- Butan
- Nepal
- Hindistan
- Pakistan
- Afganistan
- Rusya
- Moğolistan
- Kazakistan
- Kırgızistan
- Tacikistan
- Özbekistan
Kar Leoparları Yalnız Canlılardır
Bu büyük kediler, genelde kendi türlerinden ayrı yaşarlar. Bu konuda tek istisnaları ise çiftleşme sırasında ve annenin yavrularını büyüttüğü esnada olacaktır. Kar leoparları nadiren bir arada olduklarından grup isimleri de bulunmaz.
Çiftleşme mevsimleri genelde Ocak ayından Mart ortasına kadar sürer. Dişiler daha sonra erkeklerden ayrılır ve Haziran-Temmuz aylarında doğum yaparlar. Genellikle iki veya üç yavruları olur ancak bu sayı 1 ile 5 arası değişim gösterir. Kar leoparı yavruları, birkaç ay sonra katı yiyecekler yemeye başlar ve iki yaşına geldiklerinde ise tamamen serbest olurlar. Dişiler iki yaşından sonra çiftleşmeye başlarlar ancak erkekler genellikle dört yaşına gelene kadar çiftleşmezler.
Kar Leoparları Nazik ve Utangaç Kedilerdir
Ayrı bölgelere sahip olmalarına rağmen, nadiren de olsa birbirleriyle toprak kavgası yaparlar. Birbirlerine ciddi zararlar vermelerinden çok, bir süre sonra kaçmaları daha olasıdır. Ayrıca insanlara karşı oldukça ürkekler ve günümüze kadar hiçbir kar leoparının insana saldırısı kaydedilmedi.
Nazik ve utangaç ünvanı sebebiyle onlara “dağların hayaleti” adı bile verilir, çünkü herhangi birini görmek sadece karda zor göründükleri (kamuflaj becerileri) için değil, aynı zamanda kendisine bakan gözlerden saklandıkları için de oldukça zordur.
Bir Yemeği Bitirmeleri 3-4 Gün Sürer
Yalnız yaşadıkları için haliyle tek başlarına avlanırlar. Bu devasa kediler 8-10 günde bir avlanır ve yemeklerini yavaşça yerler. Büyük bir avın tamamen yenmesi üç ila dört gün sürebilir. En sevdikleri yemek genellikle dağ keçisidir, ancak çiftliklerdeki hayvanları avlamak da onlar için leziz bir kaçamaktır, ancak bu durum maalesef çiftçilerin olumsuz eylemlerine sebep olur (yani onları öldürmesine). En yaygın beslendikleri hayvanlar dağ keçisi, at, deve, koyun ve keçi gibi otobur canlılardır.
Kar Leoparı Göçebe Bir Türdür
Yiyecek kaynakları için devamlı olarak avlanmaları gerektiğinden, yaşam yerleri avlarının nerede olduğuna bağlıdır. Kar leoparlarının kendi toprakları olarak gördüğü belirli alanları olmasına rağmen, yaşamları boyunca devamlı yer değiştirirler. Sevdikleri bir yer bulduklarında, diğer kar leoparlarına uzak durmaları için sinyal veren koku bezlerini püskürterek bölgelerini işaretlerler. Erkeklerin bölgeleri hiçbir zaman birbiriyle örtüşmez, ancak bazen dişilerle örtüşebilir (sebebini açıklamaya gerek yok bizce).
Bölgelerini bölgenin o anki iklimine göre seçerler. Diğer kedilerin aksine bölgeleri, hangi avın mevcut olduğuna bağlı olarak da değişim gösterir. Bölgede ne kadar az yaban hayatı mevcutsa, yaşam alanı o kadar geniş olur. Potansiyel av miktarı azaldıkça 30 kilometrekarelik alana yayılabilirken, av miktarı arttıkça bu mesafe 1 kilometrekareye kadar düşebilir.
Kürk ve Pençeleri Çin’de İlaçlarda Kullanılıyor
Bu güzel hayvanın neslinin azalmasına, çiftçilik gibi sebeplerle yaşam alanlarının kaybolması ve sığırlarını koruyan çiftçilerin onları öldürmesi gibi birçok şey neden olsa da, en önemli sebebi vücut parçalarının tıpta kullanılıyor olması (neyse ki yalnızca Çin’de). Pençeleri ve kürklerinin sahip olduğu özellikler, kar leoparı DNA’sını içeren artrit ilacı gibi birçok ilaçta kullanılır.
Bu savunmasız yaratıkların yaşam alanları giderek daralıyor olmasına rağmen, üzerimize düşeni yapmak ve bu güzel kedileri korumaya yardımcı olmaya çalışmak bizim için önemli bir görev. Bunun yolu toplumsal bilinç oluşturup, yalnızca bu hayvanların değil nesli tükenmekte olan birçok türün geleceğini kurtarmaktan geçiyor.
