Dünya genelindeki resmi verilere göre, birçok ülkede en yaygın insan kurdu enfeksiyonlarından biri kıl kurdudur. Kıl kurtları kolayca yayılabilir. En çok 5 ile 10 yaş arası çocuklarda, çeşitli kurumlarda yaşayanlarda ve bu gruplardaki bireylerle düzenli, yakın temasta bulunanlarda görülür.
Kıl kurtları için en etkili tedavi ilaç tedavisidir, ancak tekrar nüksetmesi oldukça muhtemeldir. Ciddi komplikasyonlar ve uzun vadeli sağlık zararlarına sebep olmaz. Oldukça nadir durumlar istisnadır ve reçete edilen ilaçları düzenli kullanmak gereklidir. İlaç isimlerinden biz bahsetmeyeceğiz, doktorunuzun önerisine göre alıp talimatlara göre kullanmanız ve mümkünse reçetesiz olarak kullanmamanız önerilir.
Bitkisel doğal tedavi yollarına başvuranlar ve vazelin gibi ürünler uygulayanlar da oldukça fazladır. İbrahim Saraçoğlu ve Feridun Kunak gibi uzmanların da konuyla ilgili görüşlerine danışmayı tercih edenler de çok fazla.
İçindekiler
Kıl Kurdunun Belirtileri Nelerdir?
Kıl kurdu hastalığı olan bazı kişilerde herhangi bir belirti görülmeyebilir. Bununla birlikte, aşağıdaki semptomları fark ederseniz, belirtileri gösteren sizin veya çocuğunuzun kıl kurdu enfeksiyonu olduğundan şüphelenebilirsiniz:
- anal bölgede sık ve güçlü kaşıntı
- anal kaşıntı ve rahatsızlık nedeniyle uyku düzensizliği ve rüyada uyanmak
- anüs çevresinde ağrı, kızarıklık veya çeşitli cilt tahrişleri
- çocuğunuzun anüs bölgesinde kıl kurtları varlığı
- kakada, dışkıda kıl kurtlarının görülmesi ve bu görüntülerin devamlı olarak gerçekleşmesi
Kıl Kurdunun Sebebi Nedir? Neden Olur?
Kıl kurdu rahatsızlığı oldukça bulaşıcıdır. Kıl kurtlarının yumurtalarını istemeden yutarak veya soluyarak kıl kurtlarının vücudunuzda büyümesine ve gelişmesine sebep olabilirsiniz.
Bu yumurtalar genellikle kıl kurtlarını kapmış bir kişi tarafından bir yüzeye veya nesneye bırakılır. Enfeksiyon döngüsü, bu mikroskobik yumurtaların vücuda herhangi bir yolla girmesi ile başlar.
Vikipedi’ye göre yumurtalar vücudunuza girdiğinde, çatlayıp olgunlaşana kadar bağırsakta kalırlar. Erişkin hale geldiklerinde ise geceleri anüs yoluyla vücuttan dökülürler.
Dişi kıl kurtları, anüs çevresindeki deri kıvrımlarına yumurta bırakır ve sonra kolona geri döner. Bu yumurtaların varlığı genellikle anal kaşıntısı oluşur ve tahrişe neden olur.
Kişi etkilenen bölgeyi kaşıdığında kıl kurtlarının yumurtaları parmaklara aktarılır. Yumurtalar ellerinizde ve yüzde birkaç saat hayatta kalabilir.
Enfekte olan bir kişi yatak takımı, giysi, klozet kapağı veya oyuncak gibi ev eşyalarına dokunursa, yumurtalar bu nesnelere aktarılacaktır. Kıl kurdunun yumurtaları bu kirli yüzeylerde üç haftaya kadar yaşayabilir.
Çocuklar kıl kurdunun yumurtalarını kolayca aktarırlar çünkü enfekte olmuş oyuncakları veya diğer nesneleri doğrudan ağızlarına koyabilirler. Yumurtalar ayrıca kontamine parmaklardan doğrudan yiyecek veya sıvılara geçebilir.
Nadir olmakla birlikte, yetişkinlerin kirli yatak takımlarını, havluları veya giysileri sallarken havadaki yumurtaları solunum yoluyla vücutlarına almaları da mümkündür.
Kıl kurtları genellikle 13 haftaya kadar yaşarlar. Etkilenen bir bölgeyi kaşımak, kasıtsız olarak yutmaya yol açabilir, bu da yeniden enfeksiyon oluşmasına ve tüm kıl kurdunun yaşam sürecinin yeniden başlamasına neden olabilir. Kısacası her şey başa döner.
Bazen anüsteki yumurtalar çatlayabilir ve kıl kurdunun larvaları geldikleri bağırsağı yeniden enfekte edebilir. Bu, tedavi edilmezse enfeksiyonun süresiz olarak devam etmesine neden olabilir.
Kimler Risk Altında?
Kıl kurtları her yaştan ve coğrafi bölgeden insanı (çocuklarda, bebeklerde ve yetişkinlerde) etkileyebilir. Kıl kurdu yumurtaları mikroskobik olduğundan, enfekte olmuş bireylerden veya bölgelerden kaçınmak imkansızdır diyebiliriz.
Herkes kıl kurdu enfeksiyonuna yakalanabilirken, aşağıdaki gruplar daha hassastır:
- gündüz bakım, okul öncesi veya ilkokula giden çocuklar
- enfekte olmuş kişilerin aile üyeleri veya bakıcıları
- çeşitli kurumlarda veya yurtlar gibi diğer kalabalık konaklama yerlerinde yaşayan kişiler
- yemekten önce düzenli ve dikkatli el yıkama alışkanlığı olmayan kişiler
- başparmaklarını emme alışkanlığı olan çocuklarda ve yetişkinlerde
- gebelikteki kadınlar
Evcil Hayvanlardan Kıl Kurdu Bulaşır Mı?
İnsanlar tek kıl kurdu konağıdır. Kediniz veya köpeğiniz sizi enfekte edemez veya kıl kurdu ile enfekte olamazlar.
Evinizdeki diğer kişiler etkilenmiş olsa bile, evcil hayvanlarınızı enfeksiyon için tedavi etmeniz gerekmez.
Kıl Kurdu Nasıl Teşhis ve Tespit Edilir? Testi Nasıl Yapılır?
Bant testi, kıl kurdu enfeksiyonuna tanı koymak ve teşhis etmek için en güvenilir çözüm yöntemidir. Bu test, bir parça selofan bant alıp, yapışkan tarafı anüs çevresindeki deriye bastırmak yoluyla uygulanan kolay bir testtir.
Kıl kurtları (pinworms) genellikle bir kişi uyurken anüsten çıkar. Bu nedenle, enfekte olduklarından şüphelenen kişiler sabah uyandıklarında test yaptırmaları gerekir. Yumurta varsa, bantta rahatlıkla görülecektir. Bu yolla kolayca anlaşılır.
Bandı bir slayta yerleştirebilecek ve kıl kurdu yumurtası içerip içermediğini görmek için mikroskop altında inceleyebilecek olan doktorunuza götürün.
Banyo yapmak veya tuvaleti kullanmak gibi rutin sabah aktiviteleri yumurtaları cildinizden çıkarabilir. Bu nedenle, testi uyandığınız an uygularsanız, alacağınız sonuç daha somut olacaktır.
Uzmanlar, kıl kurdu yumurtası bulma olasılığınızı artırmak için arka arkaya üç sabah en az üç kez bir bant testi yapmanızı önerir.
Bağırsaklardaki Kıl Kurdu İçin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
İlaçları ve çeşitli temizlik stratejileri yardımıyla kıl kurtlarından kurtulabilirsiniz.
İlaç Tedavisi
Doktorunuz genellikle kıl kurdunu oral (hap ve şurup gibi) ilaçlarla etkili bir şekilde tedavi edebilir.
Kıl kurtları bir kişiden diğerine çok kolay geçtiği için, enfekte bir kişinin evinde yaşayan herkesin yeniden kıl kurdunun oluşmasını önlemek için genellikle aynı anda tedaviye ihtiyacı vardır.
Bakıcılar ve bireylerle yakın, kişisel teması olan diğerleri de tedavi görmelidir.
Evinizi Kıl Kurtlarından Temizlemek
İlaca ek olarak, belirli bir hijyen ve ev temizliği düzeni uygulamak kıl kurdu yumurtalarını tamamen ortadan kaldırmanıza yardımcı olacaktır:
- Enfekte olan kişinin ve diğer ev halkı üyelerinin ılık su ve sabunla ellerini düzenli olarak yıkamasını sağlayın. Bu özellikle yemekten önce ve sonra oldukça önemlidir.
- Evdeki herkesi her sabah duş almaya ve iç çamaşırlarını değiştirmeye teşvik edin.
- Herkesin tırnaklarını temizleyin ve kısa kesin.
- Herkese tırnaklarını yemeyi bırakmalarını söyleyin.
- Enfekte olan kişiye (kişilere) anal bölgeyi kaşımaktan kaçınmasını söyleyin.
- Etkilenen evdeki tüm yatak takımlarını, havluları, bezleri ve kıyafetleri yıkamak için sıcak su kullanın. Bu eşyaları yüksek ısı ortamında kurutun.
- Kıl kurdu yumurtalarının havaya yayılmasını önlemek için giysileri ve yatak örtülerini sallamaktan kaçının.
- Kıl kurdu yumurtalarının banyo suyunda yayılmasına neden olabileceğinden, çocukların birlikte yıkanmasına izin vermeyin.
- Oyuncaklar, zeminler, tezgahlar ve klozet kapakları dahil olmak üzere enfekte olabilecek yüzeyleri iyice temizleyin.
- Tüm halı kaplı alanları dikkatlice süpürün.
Kıl Kurdu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çoğu insan kıl kurdunun enfeksiyonlarının bir sonucu olarak ciddi komplikasyonlar yaşamaz. Nadir durumlarda ise tedavi edilmezse, kıl kurtları kadınlarda idrar yolu enfeksiyonlarına sebep olabilir. Özellikle bebek emziren ve hamile kadınlarda görülme ihtimali daha yüksektir.
Kıl kurtları ayrıca anüsten vajinaya geçerek uterusu, fallop tüplerini ve vajinadaki diğer pelvik organları etkileyebilir. Bu vajinit ve endometrit gibi başka enfeksiyonlara neden olabilir. Endometrit, rahimde zarın iltihaplanması ve vajinal bölgenin zarar görmesidir.
Çok sayıda kıl kurdunun varlığı karın ağrısına neden olabilir.
Bağırsakta çok fazla kıl kurdunun bulunması, vücudunuzdaki temel besin maddelerini tüketebilir ve bu da orantısız kilo kaybına neden olabilir. Kıl kurdu ameliyatı oldukça nadir olsa da bu gibi durumlarda ufak bir operasyona başvurulabilir.
Kıl Kurtlarının Enfeksiyonunu Nasıl Önlerim?
Kıl kurdu enfeksiyonlarını ve yeniden enfeksiyon oluşmasını önlemenin en iyi yolu, önerilen hijyen rutinlerini takip etmek ve diğer hane halkı üyelerini, özellikle de çocukları bunları uygulamaya teşvik etmektir.
Birkaç uygulama ile kıl kurdu enfeksiyonlarını önlemek için çalışabilirsiniz:
- Tuvaleti kullandıktan sonra ellerinizi ılık su ve sabunla yıkayın. Bağırsak hareketlerinden ve bez değiştirdikten sonra özellikle dikkatli olun. Yemek hazırlamadan ve yemeden önce aynısını yapın. Bu en iyi önleme şeklidir.
- Tırnaklarınızı kısa ve temiz tutun.
- Tırnak yeme veya tırmalama gibi kıl kurtları yumurtalarını yayabilecek alışkanlıklardan vazgeçin.
- Gece boyunca birikmiş olabilecek kıl kurtları yumurtalarını temizlemek için sabahları her gün duş alın.
- İç çamaşırınızı ve giysilerinizi günlük olarak değiştirin.
- Kıl kurdu yumurtası bulunabilecek yatak örtülerini, giysileri ve havluları yıkarken çamaşır makinesinde sıcak su ve kurutucudaki sıcak havayı kullanın.
- Yumurtalar güneş ışığına duyarlı olduğundan, odaları gün boyunca iyi aydınlatın.
Bir kıl kurdu enfeksiyonunu şurubu, ilacı ve önerilen temizlik düzenleriyle ortadan kaldırmak mümkündür ve rahatlıkla düşerler. Ancak kıl kurdu yumurtaları çıplak gözle görülemediğinden ve oldukça bulaşıcı olduğundan, tekrar tekrar oluşabilir ve rahatsız edebilirler.
Bir kişi kendini yeniden enfekte edebilir veya başka bir kişiden gelen kıl kurdu yumurtaları tarafından yeniden enfekte olabilir.
