Evrenin 11 milyar yıllık geçmişini kapsayan ve 6 milyon galaksinin dağılımını haritalayan çalışma, görelilik kuramını şimdiye kadarki en büyük sınavlarından birine tabi tuttu. Sonuçlar, teorinin hem küçük hem de büyük ölçeklerde geçerliliğini kanıtladı.
Kozmik Ağın Devasa Yapısı
Gökbilimciler, Karanlık Enerji Spektroskopik Enstrümanı (DESI) kullanarak, kozmik ağ adı verilen ve galaksilerin birbirine bağlandığı devasa yapıyı detaylı bir şekilde inceledi. Bu ağın, galaksilerin zaman içindeki evrimiyle birlikte nasıl bir araya geldiğini gözlemleyen araştırmacılar, yapının Einstein’ın tahminleriyle tamamen uyumlu olduğunu saptadı.
Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nden kozmolog Pauline Zarrouk, çalışmanın önemine dikkat çekerek, "Genel görelilik güneş sistemi ölçeğinde birçok kez test edildi, ancak evrensel ölçekte geçerliliğini doğrulamak için bu çalışmayı yapmak zorundaydık," dedi.
Yerçekiminin Kozmik Rolü
Yerçekimi, galaksileri birbirine bağlayan ve uzay-zamanın dokusunu şekillendiren temel bir güç olarak bu çalışmanın odak noktasıydı. DESI ekibi, yerçekiminin galaksilerin dağılımı üzerindeki etkilerini analiz ederek bu güçle ilgili daha fazla bilgi elde etti. İncelemeler, yerçekimi etkilerinin genel görelilik teorisiyle birebir uyumlu olduğunu ortaya koydu.
Ayrıca, evrenin genişleme oranı ve erken evrenin kozmik kalıntıları da bu süreçte incelendi. Bu veriler, karanlık madde ve karanlık enerji gibi gizemli unsurların evrenin işleyişine nasıl katkıda bulunduğunu anlamamızı sağlayacak önemli ipuçları sunuyor.
Karanlık Maddenin ve Enerjinin Bilinmeyenleri
Araştırmanın bir diğer önemli ayağı ise karanlık madde ve karanlık enerji üzerine yapılan analizler oldu. Karanlık madde evrenin yaklaşık dörtte birini, karanlık enerji ise %70’ini oluşturmasına rağmen, bu fenomenlerin doğası hâlâ net değil. Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı’ndan fizikçi Mark Maus, DESI'nin bu konuda önemli bir rol oynayacağını belirtti: "Evrenin büyük kısmını oluşturan bu unsurları anlamak için elimizdeki en güçlü araçlardan biri DESI."
Gelecekteki Hedefler
Araştırmacılar, DESI’nin ilk üç yılına ait verilerle 6 milyon galaksiyi haritalamış olsa da projenin sonunda 40 milyondan fazla galaksi ve kuasarın incelenmesi hedefleniyor. Michigan Üniversitesi’nden Dragan Huterer, "Bu sadece bir başlangıç. Elde edeceğimiz yeni veriler, evrenin gizemlerini çözmemiz için yeni kapılar açacak," dedi.