Rengi, tadı ve faydaları açısından sıkça tercih edilir. Zerdeçal olarak bilinen baharat, var olan en etkili besin takviyelerinden biri sayılır. Birçok yüksek kaliteli çalışma, zerdeçalın insan sağlığı için önemli faydalara sahip olduğunu göstermektedir. Bu faydaların çoğu zerdeçalın ana etken maddesi olan kurkuminden gelir. Bugün yazımızda zerdeçal nerelerde kullanılır, zerdeçalın sağlığa faydaları nelerdir, nasıl tüketilebilir gibi merak edilenleri okuyabilirsiniz. Aynı zamanda zerdeçallı fit tarifimizi sitemizden bulabilirsiniz.
Zerdeçal ve kurkumin nedir?
Zerdeçal, aslında birçok kişinin sevdiği körü baharatına da sarı rengini veren içeriğidir. Kök bir sebzedir ve toz halinde tüketimi yaygınlaşmıştır. Özellikle Hindistan’da binlerce yıldır hem baharat hem de şifalı bitki olarak kullanılmaktadır. Son zamanlarda bilimsel çalışmalar, zerdeçalın tıbbi özelliklere sahip bileşikler içerdiğine dair sonuçlar bulmuştur. Zerdeçalın içerisinde bulunan ve en çok fayda sağlayan bileşik grubuna kurkuminoidler denir. Bunlardan en önemlisi güçlü bir antioksidan olan kurkumindir. Kurkumini eczanelerde zerdeçal ekstraktı şeklinde de görebilirsiniz.
İşte zerdeçal ve kurkuminin sağlık açısından en önemli faydaları şunlardır:
-
Kurkumin doğal bir anti inflamatuar bileşiktir
Kurkumin, enfeksiyon karşıtı bir maddedir. Vücuttaki yabancı istilacılarla savaşmaya yardımcı olur ve hasarın onarılmasında rol oynar. İnflamasyon konusu çok boyutlu olmasına ve basit bir cevabı olmamasına rağmen, kurkumin ile ilgili en önemli çıkarım, onun inflamasyonla savaşabilen biyoaktif bir madde olmasıdır. Ancak zerdeçaldaki kurkumin miktarının çok yüksek olmadığı bilinmektedir. Bu sebeple çoğu kişi fayda görmek için zerdeçal ekstraktı kullanmaktadır. Zerdeçaldaki kurkuminden daha fazla yararlanmak için karabiber ve yağlı besinlerle tüketmek de önerilebilir. Emilimi arttırmak için zerdeçal karabiber zeytinyağı karışımı tüketilebilir. Bu karışım çorbalara ve yemeklere eklenerek anti inflamatuar faydası arttırılmış olur.
-
Zerdeçal, vücudun antioksidan kapasitesini artırabilir
Hücresel hasarın yaşlanmanın ve birçok hastalığın arkasındaki mekanizmalardan biri olduğuna inanılmaktadır. Bu hücresel hasarın temel sebeplerinden biri serbest radikaller adı verilen moleküllerdir. Antioksidanların bu kadar faydalı olmasının ana sebebi vücudu serbest radikallerden korumalarıdır. Zerdeçal faydaları arasında serbest radikalleri etkisiz hale getirebilen güçlü bir antioksidan olması da bulunur. Ek olarak, yapılan bazı çalışmalar, kurkuminin serbest radikallerin etkisini engelleyebileceğini ve diğer antioksidanların etkisini arttırabileceğini öne sürüyor. Bu faydaları doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
-
Zerdeçal beyin sağlığını destekleyebilir
Kurkumin, yeni nöronların büyümesini artıran ve beyindeki çeşitli dejeneratif süreçlerle savaşmaya yardımcı olabilecek beyin hormonunun düzeyini etkileyebilir. Bu hormonun düşmesi Alzheimer ve depresyon riski ile de ilişkisi görülmüştür. Alzheimer riskinin azalması ile kurkumin alımı olumlu görülmüştür. Ayrıca yapılan çalışmalarda kurkumin alımı ile depresyon belirtilerinin iyileştiği gözlemlenmiştir. Sonuç olarak zerdeçal tozu faydaları arasında beyin sağlığını ve hafızayı destekleyici etkiler görülmüştür.
-
Zerdeçal, kalp hastalığı riskini azaltabilir
Kalp hastalıkları dünyadaki en yaygın ölüm sebebi olmaktadır. Çünkü kalp hastalıkları inanılmaz derecede karmaşıktır ve buna çeşitli faktörler katkıda bulunur. Kurkumin, kalp rahatsızlıkları sürecindeki birçok adımı tersine çevirmeye yardımcı olabilir. En yaygın zerdeçal tozu faydaları arasında kan damarlarının astarı gibi olan endotelin işlevini iyileştirmek bulunur. Endotel disfonksiyonu kan basıncını, kan pıhtılaşmasını ve diğer çeşitli faktörleri düzenlenememesine sebep olur. Böylece kalp hastalıklarına yol açabilir. Birçok çalışma kurkuminin kalp sağlığında iyileşmelere yol açabileceğini öne sürüyor. Ek olarak, bir çalışma menopoz sonrası kadınlarda zerdeçal tüketiminin egzersiz kadar etkili olduğunu buldu.
-
Zerdeçal, anti kanserojen bir besindir
Kanser, kontrolsüz hücre büyümesiyle karakterize edilir. Birçok kanser türünün kurkumin takviyelerinden etkilendiği görülmüştür. Yapılan çalışmalarda kurkumin, kanser tedavisinde faydalı bir bitki olarak incelenmiştir ve kanserin büyümesini ve gelişimini etkilediği bulunmuştur. Zerdeçal faydaları arasında kanserli hücrelerin ölümüne katkıda bulunması, tümörlerde yeni kan damarlarının büyümesini azaltması, yayılmayı azaltması görülmüştür. Kanser tedavisi gören kişilerde ilaçlarla etkileşime girip girmediğini doktorunuzla konuşmayı unutmayın. Gerektiği durumlarda zerdeçal ekstraktı doktor kontrolünde kullanılabilir.
-
Kurkumin, artrit hastalığının tedavisinde faydalı olabilir
Artrit eklem iltihabı ile karakterizedir. Günümüzde yaygın bir sorun haline gelmiştir. Kurkumin güçlü bir anti inflamatuar bileşik olduğu için artrite yardımcı olabilir. Yapılan birçok çalışmada zerdeçalın faydaları ve artrit arasında bir ilişkinin olduğunu gösteriyor. Romatoid artritli kişilerde yapılan bir çalışmada kurkumin, antiinflamatuar ilaçlar kadar etkili görülmüştür. Başka çalışmalarda da kurkuminin artrit üzerindeki etkileri incelenmiş ve çeşitli semptomlarda iyileşmeler kaydetmiştir. Bu çalışmaların çoğu zerdeçal ekstraktı ile yapılsa da umut vadeden sonuçlar bulunmuştur.
-
Zerdeçal, yaşlanmayı geciktirmeye ve yaşa bağlı kronik hastalıklarla savaşmaya yardımcı olabilir
Kurkumin kalp hastalığını, kanseri ve Alzheimer hastalığını önlemeye yardımcı olabilmektedir. Bunun yanı sıra uzun ömür açısından da faydaları olabilir. Çalışmalara göre kurkumin, yaşlanma karşıtı bir takviye potansiyeline sahip olabilir. Zerdeçalın faydaları arasında yaşlanma karşıtı olduğu söylenebilir. Ayrıca yaşa bağlı kronik hastalıklara savaşmaya destek görülür.
-
Zerdeçal nasıl tüketilir
Zerdeçalın faydaları oldukça fazla görülmektedir. Düzenli olarak yemeklerinizde kullandığınızda bu etkileri görmek mümkün olabilir. Örneğin zerdeçallı mercimek çorbası, zerdeçallı brokoli çorbası gibi çorbalar hazırlayabilirsiniz. Zerdeçalın yağda çözünmesi kurkuminden faydalanmayı arttırmaktadır. Bu sebeple yoğurtlu zerdeçalın faydaları veya yemeklerin içine zerdeçal eklemenin emilimi arttıracağı görülmüştür. Bunun yanı sıra karabiberdeki piperin maddesi de kurkuminin vücuttaki yararlanımını arttırmaktadır. Zerdeçal karabiber zeytinyağı karışımı tüketmek veya yemeklere eklemek emilimi destekleyebilir.
-
Kimler zerdeçal tüketemez
Zerdeçal alerji yapar mı, kesin bir kanıt olmasa da dikkat etmekte fayda var. İlk kez deneyecekseniz yoğun zerdeçal tüketmemelisiniz. Gebelikte rahim hareketlerini arttırabileceği için yüksek miktarda tüketimi önerilmez. Ayrıca safra sıvısını arttırdığı için safra taşı gibi problemleri olan kişilerde yoğun zerdeçal tüketilmemelidir. Tüm bunların yanı sıra ilaç kullanıyorsanız doktorunuza veya diyetisyeninize danışmalısınız. Diyabet ilaçları, reflü ilaçları, kanser ilaçları veya kan sulandırıcılar ile etkileşim görülebilir. Fazla tüketimde olumsuz etkiler görmemek için günde 2-3 gram tüketim ile sınırlanabilir.
Bunları da Okumalısınız : B12 Vitamini
Altın Süt Tarifi
Zerdeçal faydaları için hazırlanmış sıcak içeceklerden altın sütü denemiş miydiniz? Oldukça popülerleşen altın süt ile hem sıcak bir kış içeceği elde edebilir hem de zerdeçaldaki kurkuminin emilimini arttırabilirsiniz. 1 su bardağı süt için 1 çay kaşığı zerdeçal, 1 çay kaşığının ucuyla karabiber, 1 çay kaşığının ucuyla tarçın ve 1 çay kaşığı Hindistan cevizi yağı kullanabilirsiniz. İsteğe göre kakule veya karanfil de eklenebilir. Sütü ocağa alıp ılımasını bekleyin ve ardından baharatları ekleyerek kaynamaya bırakın. Kaynadıktan sonra Hindistan cevizi yağını da ekleyerek ocaktan alın. Altın süt antioksidan, anti inflamatuar ve tok tutucu olması sebebiyle tercih edilebilir.
