Akut myeloid lösemi, ya da kısa adı ile AML, kan ve kemik iliğinin kanseridir. Uzun bir süre sonunda gelişen kronik myeloid löseminin (KML) aksine, hızlı gelişen bir kanser türüdür. KML gibi, kemik iliğinde myeloid kök hücrelerden üretilen ve "granülositler" adı verilen akyuvarların artışı ile kendini gösteren AML genellikle yaşlılarda görülür. Akut lösemilerin %90'ını oluşturan AML, akut myeloblastik lösemi, akut granülositik lösemi ve akut nonlenfositik lösemi olarak da isimlendirilir.
AML’nin sebepleri nelerdir ?
Kan hücrelerinin kemik iliğinde üretimi esnasında genetik yapılarında meydana gelen bir değişiklik sonucu ortaya çıkar. Bu genetik değişiklik sebebiyle, kan hücrelerinin üretiminde bir aksaklık meydana gelir.
Kemik iliği artık olgunlaşmamış kan hücreleri üreterek bunları kan dolaşımına gönderir. Bu hücreler lösemik hücrelere dönüştüğünden, normal fonksiyon gösteremezler ve sayıları giderek artarak, normal hücrelerin de işlev görebilmesini engellerler. Genetik yapıda meydana gelen deşikliğin sebebi bilinmemektedir.
AML kimlerde daha çok görülür ?
Yaşlılarda: AML riski yaşın ilerlemesi ile artar. Genellikle 65 yaş ve üzerinde görülür.
Erkeklerde: AML görülme riski erkeklerde kadınlara göre daha fazladır.
Kanser tedavisi görenlerde: Önceki yıllarda çeşitli kanserler için radyasyon tedavisi veya kemoterapi alanlarda AML görülme riski daha fazladır.
Radyasyona maruz kalanlarda: Aşırı derecede yüksek radyasyona maruz kalanlarda AML gelişme riski daha yüksektir.
Kimyasal maddelere maruz kalanlarda: Benzen gibi çeşitli kimyasal maddelere maruziyet, AML riskini artırır.
Sigara içenlerde: Kansere neden olan çeşitli kimyasal maddelerin yanında benzen de içeren sigara içimi AML ile ilişkili bulunmuştur.
Çeşitli kan hastalıkları olanlarda: Myelodisplazi, polisitemia vera veya trombositemi gibi kan hastalığı olan kişileride AML gelişme riski de yüksektir.
Genetik bozukluklarda: Down sendromu gibi bir genetik hastalığı olan kişilerde AML riski daha yüksektir.
Yukarıda sayılan risk faktörlerine sahip olup da AML olmayan veya AML olup hiç bir risk faktörü bulunmayan hastalar da mevcuttur.
AML’nin belirtileri nelerdir ?
Hastalık erken dönemde genellikle fazla belirti vermez. Nezle veya grip gibi durumlarda ortaya çıkan belirtiler görülebilir. Etkilenen kan hücresinin tipine göre belirtiler de değişkenlik gösterebilir. AML’de diğer lösemi çeşitlerinde de olan aşağıdaki belirtilere rastlanır:
- Kolaylıkla meydana gelen kanamalar (burun kanaması, diş eti kanaması gibi),
- Sık meydana gelen enfeksiyonlar,
- Cilt üzerinde kolayca meydana gelen morarmalar,
- Halsizlik, yorgunluk,
- Ateş,
- Kemik ağrısı,
- Solgun yüz,
- Nefessiz kalma.
