Botulismus hastalığı kasların gevşek felcine neden olan son derece ciddi hastalık türlerinden biridir. Bu hastalığa botulinum toksini neden olmakta ve clostridium botulinum adı verilen bakterinin üretmiş olduğu nörotoksin istenmeyen sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.Clostridium botulinum tarafından üretilen 7 adet nörotoksin bulunmaktadır. A’dan G’ye kadar süren bu nörotoksinlerin ağır felce neden olan türleri A, B ve E türüdür. Kimi zaman az da olsa F türü de ağır felce neden olabilmektedir.Botulim toksini insanlarda bulunan en toksik maddelerden biri olduğu unutulmamalıdır.Botulizm nedeniyle sinir sistemi önemli şekilde etkilenmekte ve hayati riskler ortaya çıkmaktadır. Botulismus hastalığına neden olan bakteri doğadaki en güçlü zehri üretebilme gücüne sahiptir.
Botulismus Nedenleri: Botulizm hastalığında patojenler hem oksijensiz ortamda yaşama hem de çok hareketli olma özelliğine sahiptir. Bakterinin 7 farklı tipte olduğu bilinmektedir. Bakterilerin yaşamsal etkinliği esnasında çubuk tarafından en güçlü toksinler geliştirilebilmektedir.Hastalık nedeniyle toksin üretilirken gaz oluşumu da meydana gelmektedir. Botulizm nedenleri arasında;
- Konserve nedeniyle ortaya çıkan zehirlenme
- Balık pişirme şekilleri veya konserve balık tüketimi
- Sarımsak veya baharat
- Kötü bir şekilde işlenmiş mantar tüketimi botulizmi ortaya çıkaran gıda kaynaklı sebeplerdir.
Botulizm hastalığına neden olan bir konu ise yaralardır. Yara oluşumu nedeniyle de botulizm hastalığı gözlemlenebilmektedir.
Botulismus Çeşitleri Nelerdir: Botulismus hastalığının meydana gelme şekline göre üç ayrı botulismus çeşidi bulunmaktadır. Botulismus çeşitlerinden ilki gıdadan kaynaklanan botulizmidir. Bu aşamada botulinum nörotokini içeren gıdalar tüketmek botulizm hastalığı ile karşı karşıya kalmaya neden olmaktadır.Yara botulizmi bir başka botulismus çeşididir. Clostridium botulinum bakterisi ile yarada bir nörotoksin üretimi meydana gelebilir ve yara botulizmi ortaya çıkabilir. Bebeklerde de botulizm görülebilen bir rahatsızlıktır. Bebeklerde ortaya çıkan botulizmi de botulinum bakterileri sporlarını tüketir ve bakteri oluşumu meydana gelir. Bakteriler gitgide bağırsakta büyüyerek nörotoksin salgılanmasına neden olmaktadır.
Botulismus Hastalığı İçin Risk İçeren Faktörler Nelerdir?
Botulismus hastalığının gelişme riski farklı durumlarda her zaman ortaya çıkabilmektedir. Özellikle C botulismus bakterileri ve sporla çoğalmasına olanak sunan, uygun bir şekilde saklanmayan, işlenen gıdalar botulismus hastalığına davetiye çıkarmaktadır. Evde yapılan veya bozulmuş konserveler botulismus hastalığına davetiye çıkarmaktadır.Balda az da olsa botulizme neden olabilmektedir. Bal içerisinde bulunan etken maddeler az da olsa bakteri sporu içerebilmektedir. Bu nedenle 1 yaşın altında bulunan çocuklara kesinlikle bal tüketimi önerilmemektedir.Yaralarda botulizm hastalığına neden olabilmektedir. Özellikle yaraların dışkı materyalleri ile bir araya gelmesi halinde önemli ölçüde botulizm riski ortaya çıkmaktadır.
Botulismus Belirtileri
Botulismus hastalığı diğer bulaşıcı hastalıklar gibi gizli bir sürece sahiptir. Botulismus belirtileri tıpkı gıda zehirlenmesine benzemektedir. Botulizm nedeniyle meydana gelen ilk belirtiler arasında kusma, ishal, acı ve bulantı bulunmaktadır.İleri derecede botulismus hastalığına yakalanan kişilerde görme bozukluğu, kas dokusu hastalıkları, kabakulak ve pnömoni gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilmektedir.
Botulismus Tedavisi Nasıl Gerçekleştirilmektedir?
Botulismus tedavisi yapılırken toksinleri vücuttan tamamen atmak ve enfeksiyon nedeniyle vücutta ortaya çıkan değişimleri kaldırmak amaçlanmaktadır. Botulizm tedavisi için öncelikle botulinum toksinini mideden uzaklaştırılması amaçlanmaktadır. Bu nedenle mide boşaltılmaktadır. Ardından bağırsak diyalizi yapılmaktadır. Bağırsak diyalizi yapılabilmesi için soda çözeltisi kullanılmaktadır.
Botulismus toksinini önlemek için serum uygulaması yapılmaktadır. Vücudun toksinlerden arınması için su-tuz metabolizması kullanılmaktadır. Etkin bir tedavi uygulanabilmesi için antibiyotik tedavisi oldukça önemli bir yere sahiptir. Pulmoner yetmezliğinin meydana getirdiği olumsuz sonuçları ortadan kaldırmak amacıyla vücudun oksijene doymuş olması oldukça önemlidir.
Vücuttu meydana gelen botulinum toksini nedeniyle maruz kalınan komplikasyonları ortadan kaldırmak önemlidir. Oluşan komplikasyonları ortadan kaldırmak için komplikasyon tedavisine başlanılmalıdır.Botulismus şüphesi taşıyan kişilerin mutlaka hastaneye kaldırılması gerekmektedir.
Botulismus çok tehlikeli hastalık türlerinden biridir. Pek çok kişinin haberi dahi olmadığı botulinum bakterisi istenmeyen sonuçlara neden olabilmektedir. Bu nedenle kişilerin yiyeceklerini pişirme, saklama hijyen kurallarına önem vermesi ve yiyeceklerin doğallığını muhafaza etmesi oldukça önemlidir.
