Maden Teknik ve Arama Genel Müdürlüğü(MTA) Türkiye’nin her bir bölgesinde yer altı zenginliklerini ortaya çıkaran önemli bir kuruluş. Ülkenin dört bir yanında çalışmalarını sürdüren kurum zaman zaman resmi hesaplarından güncellemeler yaparak maden yataklarına ilişkin bilgilendirmeler yapıyor.
Araştırmaları yayınlayan MTA, Bursa’da yapılan araştırmalarda endüstriyel hammadde, metalik maden yatak ve zuhurlarının ortaya çıkarıldığını duyurdu.
Metalik madenler bakımından Bursa’da ki keşifler önemli metalik madenler, altın, antimuan, bakır-kurşun, çinko, krom, nikel, manganez, molibden ve volfram tespit edildi.
Endüstriyel hammadde açısından da oldukça değerli yer altı zenginliklerine sahip olan Bursa’da, başta bor ve mermer olmak üzere feldspat, manyezit, kalsit, tuğla-kiremit, jips, kaolen, kireçtaşı ve talk ürünlerine rastlandı.
İl dahilinde 1940-2002 yılları arasında yapılan 62 yıllık çalışmalar sonucunda Orhaneli-Burmu-ÇiviliSağırlar, Keles-Harmanalan, Keles-Davutlar, Mustafakemalpaşa-Devecikonağı, Mustafakemalpaşa – Soğukpınar’da kömür sahalarının da tespit edildiği raporlara yansıltıldı.
İŞTE BURSA’NIN MADEN YATAKLARI
ALTIN (Au)
İnegöl-Sülüklügöl Sahası
Tenör :3.027 gr/ton Au
Rezerv :19.846 ton görünür+muhtemel, 17.407 mümkün rezerv.
ANTİMUAN (Sb)
İnegöl-Sülüklügöl Sahası
Tenör :% 6.5 Sb
Rezerv :Geçmiş yıllarda 1.000 ton cevher çıkarılan yatakta halen 14.400 ton rezerv vardır.
BAKIR-KURŞUN-ÇİNKO (Cu-Pb-Zn)
İnegöl-Hayriye ve Saadet Köyleri, Kocaköprüdere Pb-Zn-Cu sahası
Tenör :% 0.43 Cu, % 3.30 Zn, % 0.85 Pb
Rezerv :113.555 ton jeolojik rezerv. Yatak geçmiş yıllarda işletilmiştir.
İnegöl-Hayriye ve Saadet Köyleri Kazmutdere Pb-Zn-Cu Sahası
Tenör :% 0.1 Cu, % 2.16 Zn ve % 0.015
Rezerv :Yatak geçmiş yıllarda işletilmiştir.
İnegöl-Hayriye, Saadet Köyleri Sahası
Tenör :% 0.1 - % 0.96 Cu, % 2.16 - % 47.9 Zn, % 0.015 - % 0.85 Pb
Rezerv :150.000 ton görünür+muhtemel, 113.555 ton jeolojik olup yatak önceki yıllarda işletilmiştir.
Yenişehir-Kirazlıyayla Sahası
Tenör : -
Rezerv :70.000 ton görünür rezerv olup yatak önceki yıllarda işletilmiştir.
BOR (B)
Kemalpaşa-Kestelek Sahası
Tenör :% 45 B2O3
Rezerv :6.291.000 ton görünür+muhtemel+mümkün rezerv.
KROM (Cr)
Orhaneli sahasında 124, Harmancık sahasında 157 olmak üzere il genelinde toplam 281 krom zuhur ve yatağı vardır. Orhaneli krom yatakları bantlı-benekli, Harmancık krom yatakları ise çoğunlukla masif cevherlerden oluşmaktadır.
Tenör :% 10-40 Cr2O3
Rezerv :Bugüne kadar 86 yatak işletmeye alınmış, bunların çoğu değişik nedenlerle terk edilmiştir. Halen 10 yatakta cevher üretimi devam etmektedir. Oldukça eski bilgilere göre yöredeki yataklarda toplam 2.750.000 ton görünür+muhtemel+mümkün % 10- 40 Cr2O3 tenörlü, 300.000 tongörünür+muhtemel+mümkün yüksek tenörlü (% 40 Cr2O3 ve üzeri) krom rezervi tespit edilmiştir. Bunlara ek olarak 5-6 milyon ton potansiyel rezervin varlığı bilinmektedir.
MERMER (Mr)
Karacabey-Seyran Köyü-KARACABEY SİYAHI
Kalite :Siyah renklidir. Sertliği 4, yoğunluğu 2.73 g/cm3, porozitesi % 0.5
Rezerv :2.500.000 m3
M.K.P Güvem-Soğucak Köyleri-MUSTAFA KEMAL PAŞA SİYAHI
Kalite :Beyaz renkli ve iri kristallidir. Sertliği 3, yoğunluğu 2.74 g/cm3, porozitesi % 0.4
Rezerv :75.000.000 m3
Bunun dışında Mustafa Kemal Paşa Beyazı, İznik Pembesi ve İncisi mermerleri bu yörenin bilinen mermerlerdir.
Gemlik-GEMLİK DİYABAZI
Kalite :Koyu yeşil renkli olup plajioklas, ojit ve ilmenit kristallerinden oluşmuştur. Sertliği 5, yoğunluğu 2.93 g/cm3, porozitesi % 0.373
Rezerv :400.000 m3 jeolojik rezerv.
NİKEL (Ni)
Orhaneli-Yapköydere, Hamamdere, Meryemkıran Sahası
Tenör :% 1-4 Ni olup sülfit tip nikel yatağıdır.
Rezerv :99.200 ton görünür+muhtemel, 81.000 ton mümkün rezerv.
FELDİSPAT (Fld)
Orhaneli-Yeşiller Köyü Sahası
Tenör :% 7.2 K2O, % 5.47 Na2O , % 3.5 Fe2O3
Rezerv :Feldispatlar zenginleştirme işleminden sonra seramik sanayiinde kullanılabilir.
MANYEZİT (Mag)
M.Kemalpaşa-Söğütalan Sahası
Tenör :% 45 MgO
Rezerv :16.000 ton görünür, 2.000 ton muhtemel rezerv.
Orhaneli-Topukköy Sahası
Tenör :% 46 MgO
Rezerv :5.000 ton görünür, 10.000 ton muhtemel rezerv.
KALSİT (Cc)
Keles-Gököz Köyü-Harmanlar Sırtı
Kalite :% 99.6 CaCO3
Rezerv :48.600 ton muhtemel rezerv.
Karabiga Yatağı
Tenör :İyi kalite
Rezerv :Özel Şirket tarafından üretim yapılmakta olup sahada çok büyük rezerv vardır.
TUĞLA-KİREMİT (TğKi)
Yenişehir-Melteş Köyü Sahaları
Kalite :Orta ve iyi
Rezerv :22.000 000 ton jeolojik rezerv.
MANGANEZ (Mn)
Orhaneli (Dedeler, Akçasaz, Yukarı Demirler, Demirler), Gemlik (Armutlu), İnegöl (Yenice),
Keles (Gelemiç), Mudanya (Dağtarla, Çepni), Akbıyık Sahaları
Tenör :% 18-54 Mn
Rezerv :Geçmiş yıllarda bir kısmı işletilmiş olan yataklarda halen 70 ton görünür, 6000 ton muhtemel, 150 ton mümkün rezerv vardır.
MOLİBDEN (Mo)
Kozbudaklar, Akpınar, Gelemiş
Tenör :% 1.6-2.7 MoS2
Rezerv :Yataklardan iki tanesi geçmiş yıllarda işletilmiştir.
VOLFRAM (W)
Uludağ yatağı
Tenör :% 0.44 WO3
Rezerv :Geçmiş yıllarda 1.014.414 ton üretim yapılmıştır. Halen 6.698.337 ton görünür, 796.637 ton görünür+muhtemel, 5.302.170 ton muhtemel, 3.790.030 ton mümkün rezerv vardır.
Keles-Kozbudaklar Sahası
Tenör :% 0.3 WO3
Rezerv :210.000 ton mümkün
Ayrıca Keles (Delice, Kozbudaklar, Soğukpınar) ve İnegöl’de de (Tahtaköprü) zuhurlar bulunmaktadır.
ASBEST (Asb)
Orhaneli (Kumlugedik, Sülüklü, Dombayuçtu, Terce, Ortadere, Pürhassalık, Harmancık) Sahaları
Tenör :% 2-5 Asbest, lif boyları 2-15 mm
Rezerv :187.000 ton görünür, 213.000 ton muhtemel, 14.000 ton mümkün olan yataklardan bir kısmı geçmiş yıllarda işletilmiştir
JİPS (Jips)
Gemlik (Adliye, Hamidiye Köyleri)
Kalite : -
Rezerv :1.000 ton muhtemel rezerv.
KAOLEN (Kao)
M.K.Paşa (Mineviz Köyü) Sahası
Tenör :% 18-35 Al2O3, % 0.11-0.21 Fe2O3
Rezerv :10.000.000 ton mümkün rezerv.
KİREÇTAŞI (Kçt)
Gemlik (Gübre Fabrikaları), Orhaneli (Kırçal T.) Sahaları
Tenör :% 95-99 CaCO3
Rezerv :Gemlik sahasında 156.000.000 ton muhtemel kireçtaşı rezervi.
TALK (Talk)
Karacabey (Şahmelek, Kurşunlu), Orhaneli (Dağgüney, Topuk, Göynükbelen, Dombayuçtu, Çobankaldırımı, Pürhasan) yatak ve zuhurları
Tenör :% 53-56 SiO2, % 26-28.7 MgO, % 6.2-9 Fe2O3
Rezerv : 8.352 ton mümkün rezervi olan yatakların birçoğu geçmiş yıllarda işletilmiştir.
OLİVİN (Ol)
Orhaneli-Yongalık Sahası
Tenör :% 90-94 olivin içerikli dünit, % 45-47 MgO
Rezerv : 189.000.000 ton potansiyel rezerv. Saha işletilmektedir.
