The Creative Brain

IMDb: 6.4 | 2019 | Film

The Creative Brain belgeselinde sinirbilimci David Eagleman, yaratıcılığın beyindeki sürecini bilimsel olarak ortaya koyuyor. Ayrıca yaratıcılık nasıl artırılabilir gibi sorulara da cevap arıyor. Kendinize ve yaşamınıza dair farkındalığınızı artıracak oldukça bilgilendirici bir sanat belgeseli diyebiliriz.

Struggle: The Life and Lost Art of Szukalski

IMDb: 8.0 | 2018 | Film

Los Angeles’lı bir grup sanatçının Polonyalı heykeltraş Stanislav Szukalski’nin eserlerini keşfetmesiyle başlayan süreç, dahi sanatçının yaşamıyla ilgili bilinmeyenlerin ortaya çıkmasıyla devam ediyor. Struggle belgeseli, hem sanatçının işlerine hem hayatına hem de sanatla ilgili düşüncelerine yer veriyor.

Abstract: The Art of Design

IMDb: 8.4 | 2017 | 2 Sezon 14  Bölüm | Netflix

Her bölümde ünlü bir sanatçıyı, tasarımcıyı ya da fotoğrafçıyı konuk alan Abstract: The Art of Design sanat belgeseli, sanatın pek çok alanında ilham alabileceğiniz bir yapım.

78/52

IMDb: 7.3 | 2017 | Film

Alexandre O. Philippe imzalı 78/52 belgesel filmi, sinemanın en ünlü yönetmenlerinden biri olan Alfred Hitchcock’un Psycho (Sapık, 1960) filmindeki meşhur duş sahnesini inceliyor. Bilmeyenler için bu sahne, sinemanın en ünlü, etkileyici ve sansürü alt eden tekniğiyle iz bırakmış sahnelerinden biri.

En İyi Yabancı Diziler

Sky Ladder: The Art of Cai Guo-Qiang

IMDb: 7.3 | 2016 | Film | Netflix

Sky Ladder sanat belgeseli ile çağdaş Çin sanatının en önemli isimlerinden biri olan Cai Guo-Qiang’ın kariyerindeki yükselişini izlerken sanatçının o zamana kadarki en ilginç ve muazzam projesine şahitlik edeceksiniz.

Finding Vivian Maier

IMDb: 7.7 | 2013 | Film

John Maloof ve Charlie Siskel tarafından yönetilen Finding Vivian Maier (Vivian Maier’in Peşinde), çok ilginç bir hikayeyi anlatıyor. 1950’lerde Chicago’da yaşamış, dadılık yaparak geçimini sağlamış ancak fark edilmemiş müthiş bir fotoğrafçı olan Vivian Maier’ın hikayesi. John Maloof, bir açık artırmadan aldığı bir kutu dolusu negatifle keşfediyor kendisini. Sonra da bizimle tanıştırıyor.

Marina Abramovic: The Artist Is Present

IMDb: 7.9 | 2012 | Film

Matthew Akers’ın yönettiği The Artist Is Present, ünlü performans sanatçısı Marina Abramovic’in New York’taki Modern Sanatlar Müzesi (MoMA)’nde sergilediği dikkat çekici performansının arka planını anlatıyor.

The Noise of Cairo

IMDb: 7.8 | 2012 | Film

The Noise of Cairo, Kahire’de devrimle iç içe geçen sanat dünyasına bir bakış sunuyor. Mısır’da yaşanan olayları incelemek ve anlamak ilginizi çekiyorsa sanat tarafından da bakmak isteyebilirsiniz.

Ai Weiwei: Never Sorry

IMDb: 7.6 | 2012 | Film

Alison Klayman’ın yazıp yönettiği Never Sorry, sanat dünyasının sansasyonel isimlerinden biri olan aktivist sanatçı Ai Weiwei’nin dikkatleri üzerine çektiği, hükûmetle çatıştığı, engellenmeye çalışıldığı hayatını anlatıyor. Belgesel, 2012 yılında Sundance Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü’nü aldı.

Genghis Blues

IMDb: 7.9 | 1999 | Film

Roko Belic’in yönettiği Genghis Blues, görme engelli blues şarkıcısı Paul Peña’nın radyoda duyduğu Gırtlak Müziği (Kömey) denilen müzikten etkilenerek Güney Sibirya’da bulunan özerk Türk cumhuriyeti Tuva’ya yaptığı seyahati anlatıyor. Belgesel, Oscar’a aday gösterilmiş, Sundance Film Festivali’nden Seyirci Ödülü’nü kazanmış.

Mutlaka İzlenmesi Gereken Filmler

Pina

IMDb: 7.7 | 2011 | Film

Pina, Wim Wenders’ın yazıp yönettiği, dansa, müziğe, sanata doyacağınız harika bir belgesel. Efsanevi koreograf Pina Bausch’ı odağına alan belgesel film, Pina’nın dansa bakışını, hislerini, dans topluluğunu ve onlarla olan iletişimini anlatıyor. Müthiş dans gösterileri sizi bekliyor.

Waste Land

IMDb: 7.9 | 2010 | Film

Lucy Walker tarafından yönetilen Waste Land belgeseli, sanatçı Vik Muniz’in dünyanın en büyük çöp depolama alanlarından biri olan Jardim Gramacho’ya yaptığı seyahati anlatıyor. Ödülü alamamış olsa da Oscar adaylığı da bulunan sanat belgeseli, Sundance Film Festivali gibi pek çok önemli festivalden ödülle dönmüş.

Exit Through the Gift Shop

IMDb: 8.1 | 2010 | Film

“Sokak sanatı, punk hareketinden sonra en büyük başkaldırı hareketini oluşturmaya hazırdı.” Hem çok eğlenceli hem sokak sanatının köklerine inen hem de sağlam eleştiren oldukça başarılı bir belgesel Exit Through the Gift Shop (Çıkışlar Hediyelik Eşya Dükkanından).

Dünyanın en ünlü, enteresan, sıra dışı grafiti sanatçılarından biri olan Banksy’nin yönetmenliğini yaptığı belgesel film, önceleri sadece sokak sanatını belgelemek isteyen bir adamın, zamanla sokak sanatçısına dönüşme hikayesi üzerinden sanata dair derin bir eleştiri sunuyor. “Thierry, önde gelen sokak sanatçıları tarafından kanıtlanmış formülü kullanarak kendine bir alter ego ve görsel bir tarz yarattı.”

Great Expectations

IMDb: 7.8 | 2017 | Film

Le Corbusier, Buckminster Fuller, Oscar Niemeyer, Peter Cook… 19. yüzyıl sonu, 20. yüzyıl başı mimari için önemli bir değişimin başlangıcıydı. Jesper Wachtmeister tarafından yönetilen Great Expectations da 20. yüzyılın başından bu yana mimarlığı etkilemiş ve ona yön vermiş önemli projeleri inceliyor. Belgeselde yapılabilmiş yapıların yanı sıra gerçekleşmemiş projelerin de animasyonları bulunuyor.

Cave of Forgotten Dreams

IMDb: 7.4 | 2010 | Film

Werner Herzog tarafından yönetilen Cave of Forgotten Dreams belgeseli, Güney Fransa’da bulunan Chauvet mağaralarının içindeki insanlığın bilinen en eski resimlerini izleyiciyle buluşturuyor.

The Arbor

IMDb: 7.3 | 2010 | Film

Ünlü belgeselci Clio Barnard’ın filmi The Arbor, oyun yazarı Andrea Dunbar ve kızının hikayesini anlatıyor. Belgesel, ilginç tekniği ve kurgusuyla çok çok etkileyici.

Man on Wire

IMDb: 7.7 | 2008 | Film

James Marsh tarafından yönetilen Man on Wire belgeseli, ip cambazı Philippe Petit’in To Reach the Clouds isimli romanından uyarlama. 1974 yılında New York’taki İkiz Kuleler arasında hiçbir önlem almadan ip üstünde yürümüş olan Philippe Petit, bu “Yüzyılın Sanatsal Suçu”na nasıl hazırlandığından neler hissettiğine kadar her şeyi anlatıyor.

Farklı festivallerden ve ödül sistemlerinden toplamda 46 ödülü bulunan belgeselin Oscar’dan En İyi Belgesel, Sundance’ten Jüri Özel Ödülü var. Philippe’in dehşet ve heyecan verici hikayesi, bir kez de 2015 yılında Robert Zemeckis tarafından The Walk isimli filmle izleyiciyle buluşmuştu.

War Dance

IMDb: 7.8 | 2007 | Film

Sundance Film Festivali dahil olmak üzere bol ödüllü müzik belgeseli War Dance, Kuzey Uganda’da bir kampta yaşan 3 çocuğu odağına alıyor ve bütün yoksulluğa, imkansızlıklara rağmen katıldıkları dans ve müzik yarışmasındaki mücadelelerini anlatıyor. Belgeselin yönetmenleri Sean Fine ve Andrea Nix.

The Dancemaker

IMDb: 6.6 | 1998 | Film

Matthew Diamond’ın yönettiği, International Documentary Association ve San Francisco Uluslararası Film Festival’inden ödüllü The Dancemaker belgeseli, Amerika dans dünyasında büyük bir iz bırakan Paul Taylor’a ve dans okuluna odaklanıyor.

The Line King: The Al Hirschfeld Story

IMDb: 7.1 |1996 | Film

The Line King, ünlü karikatürist Al Hirschfeld’ın hayatına ve fikirlerine bir bakış sunuyor.

Crumb

IMDb: 8.0 | 1994 | Film

Terry Zwigoff’ın yönettiği Crumb, Sundance Film Festivali’nden Büyük Jüri Ödülü de dahil olmak üzere bol ödüllü bir belgesel. Hiciv ustası diyebileceğimiz karikatürist Robert Crumb’ın hayatını, hayatına dahil olmuş kişilerle yapılan röportajlar üzerinden anlatıyor. Belgesel, eserleri üzerinden karmaşık, çalkantılı ve çok yaratıcı bir sanatçının iç dünyasına yolculuk yapmak gibi.

Maya Lin: A Strong Clear Vision

IMDb: 7.3 | 1994 | Film

Freida Lee Mock’un Oscar ödüllü belgeseli A Strong Clear Vision, Vietnam Memorial Wall ve Civil Rights Memorial gibi anıtların ünlü tasarımcısı Maya Lin’in hayatına odaklanıyor.

Music for the Movies: Bernard Herrmann

IMDb: 7.4 | 1992 | Film

Belgesel, özellikle Alfred Hitchcock filmlerine yaptığı müziklerle ünlü film müziği bestecisi Bernard Herrmann’a odaklanıyor. Oscar adaylığı da bulunan belgeselin yönetmeni Joshua Waletzky.

BONUS: Fyre: The Greatest Party That Never Happened

IMDb: 7.2 | 2019 | Film | Netflix

Chris Smith’in yönettiği festival belgeseli Fyre, en büyük festival fiyaskolarından birini anlatıyor. Her şey girişimci Billy McFarland ve rapçi Ja Rule’un 2016 yılında büyük bir festivalin müjdesini vermeleriyle başlıyor.

Fyre belgeseli de sosyal medyayı kasıp kavuran bu ultra lüks festival reklamlarının nasıl bir fiyasko ve dolandırıcılıkla sonuçlandığını anlatıyor. Aynı konu yine 2019 yapımı Jenner Furst ve Julia Willoughby Nason’ın yönettiği Fyre Fraud belgeselinde de anlatıyor. İki belgesel aynı konuyu farklı yaklaşımlarla ele alıyor diyebiliriz.

Kaynak: Fahrettin Eniş