Doğal olarak yetişen argan ağacından elde edilen bu yağ, ağacın meyvesinin çekirdeklerinden çıkarılır. Fas’a özgü olmasına rağmen, argan yağı bugün dünya genelinde çeşitli mutfak, kozmetik ve ilaç uygulamalarında kullanılmaktadır. Argan yağının en bilinen yararlarından ve kullanım alanlarından 12 tanesini sizler için derlerdik.
Argan Yağının Faydaları
1. Esansiyel Besinler İçerir
Argan yağı temel olarak yağ asitleri ve çeşitli fenolik bileşiklerden meydana gelir. Argan yağı içerisinde büyük oranda oleik ve linoleik asit bulunur. Argan yağındaki yağ asitlerinin yaklaşık %29-36’sını linoleik asit ya da omega 6 oluşturur. Bu nedenle, argan yağı iyi bir omega 6 kaynağıdır.
Esansiyel bir yağ olmayan oleik asit, argan yağındaki yağ asidi bileşiminin% 43-49’unu oluşturur ve çok sağlıklı bir yağdır. Zeytinyağında da bulunan oleik asit, kalp sağlığını olumlu yönde etkilemesiyle bilinir.
Argan yağı, ayrıca, sağlıklı cilt, saç ve gözler için gerekli olan zengin bir E vitamini kaynağıdır. Bu vitamin aynı zamanda güçlü bir antioksidan özelliğe sahiptir.
ÖZET
Argan yağı linoleik ve oleik asitler için zengin bir kaynaktır. Her iki yağ da sağlığa olan faydalarıyla bilinir. Aynı zamanda çok miktarda E vitamini içerir.
2. Antioksidan ve Antienflamatuar özelliklere sahiptir
Argan yağı, antioksidan ve antienflamatuar özelliklerini önemli ölçüde içerisindeki farklı fenolik bileşikler sayesinde kazanır. Argan yağı tokoferol de denen zengin bir E vitamini kaynağıdır. Yağ çözücü bir özelliğe sahip bu vitamin serbest radikallerin zararlı etkilerini azaltarak, potansiyel bir antioksidan gibi davranır.
CoQ10, melatonin ve bitki sterolleri gibi argan yağında bulunan diğer bileşikler de yağın antioksidan kapasitesini arttırır. Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında yüksek iltihabi karaciğer toksinlerine maruz bırakılan fareler üzerinde yapılan bir araştırmada, argan yağıyla beslenen bu farelerdeki enflamatuar işaretleyicilerin önemli miktarda azaldığı görülmüştür.
Bazı araştırma sonuçlarına göre, argan yağı yara ve enfeksiyonlar nedeniyle oluşabilecek iltihaplanmaları azaltmak için cilde doğrudan uygulanabilir. Bahsi geçen araştırma sonuçları umut verici olsa bile, argan yağının insanlarda iltihaplanmayı ve oksidatif baskıyı azaltan bir ilaç olarak tıbbi amaçlı kullanımına geçebilmek için daha çok araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.
ÖZET
Argan yağında bulunan çeşitli bileşikler iltihaplanmayı ve oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olabilir, ancak bunun için daha çok araştırma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
3. Kalp Sağlığını Destekleyebilir
Argan yağı, tekli doymamış bir omega 9 yağı olan oleik asit bakımından oldukça zengindir. Oleik asit, avakado ve zeytinyağı gibi başka birkaç yiyecekte daha bulunur ve genellikle kalbi koruyucu bir etkisi olduğu kabul edilir. İnsanlar üzerinde yapılan küçük çaplı bir çalışmada, zeytinyağına benzer şekilde, argan yağının kandaki antioksidan düzeylerine etki ederek kalp hastalıkları riskini azaltma kapasitesi olduğu belirlenmiştir.
Yine başka bir araştırmada, yüksek miktarlarda argan yağı tüketiminin, kandaki düşük kötü kolesterol (LDL) miktarı ve yüksek antioksidan seviyeleri ile ilişkisi olduğu tespit edilmiştir.
Sağlıklı insanlarda kalp hastalıkları riski üzerine yapılan bir çalışmada, 30 gün boyunca günde 15 gram argan yağı tüketenlerin kanlarındaki LDL ve trigliserit seviyelerinde sırasıyla %16 ve %20 oranlarında azalma olduğu görülmüştür.
Bu umut verici sonuçlar bir yana, argan yağının kalp sağlığına destek olması konusunda daha geniş çaplı araştırmaların yapılmasına ihtiyaç vardır.
ÖZET
Argan yağındaki yağ asitleri ve antioksidanlar kalp hastalıkları riskini azaltmaya yardımcı olabilir, ancak daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.
4. Diyabete Faydası Olabilir
Hayvanlar üzerinde yapılan bazı araştırmalar, argan yağının diyabeti önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Bu araştırmalardan ikisinde, argan yağının yanı sıra yüksek şekerli bir diyetle beslenen farelerde açlık kan şekeri ve insülin direncinde önemli bir azalma tespit edilmiştir.
Açlık kan şekeri ve insülin direncinde gözlenen bu azalma çoğunlukla argan yağının antioksidan içeriğine bağlanmaktadır. Bununla birlikte, aynı etkilerin insanlarda görülebileceği henüz tartışmalıdır. Bu nedenle benzer araştırmaların insanlar üzerinde de tekrarlanması gerekmektedir.
ÖZET
Hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalar, argan yağının kan şekerini ve insülin direncini azaltarak diyabetin önlenmesine yardımcı olabileceğini göstermiştir. Ancak benzer araştırmaların insanlar üzerinde de yapılmasına ihtiyaç vardır.
5. Kansere Karşı Faydası Olabilir
Argan yağı, belirli kanser hücrelerinin büyümesini ve yeniden üremesini yavaşlatabilir. Bir laboratuvar çalışmasında, argan yağındaki polifenolik bileşikler, prostat kanseri hücrelerine uygulanmıştır. Bu ekstrakt, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında kanser hücrelerinin büyümesini %50 oranında engellemiştir.
Başka bir çalışmada, bir ilaçta kullanılabilecek saflıkta argan yağı ve E vitamini karışımı hazırlanmış ve bu karışım göğüs ve kolon kanseri hücrelerinin ölüm oranını yükseltmiştir. Bu ön araştırmaların sonuçları ilgi çekici olsa da, argan yağının insanlarda kanseri tedavi etmek için kullanılıp kullanılamayacağını belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
ÖZET
Bazı laboratuvar çalışmaları, argan yağının kanserle mücadele edebilecek potansiyeli olduğunu göstermiştir. Ancak bu konuda daha çok araştırmaya gerek duyulmaktadır.
6. Ciltteki Yaşlanma İşaretlerini Azaltabilir
Argan yağı, hızlı bir şekilde cilt bakımı ürünlerinin aranılan bir içeriği haline gelmiştir. Bazı araştırmalar, argan yağı tüketiminin iltihaplanma ve oksidatif stresi azaltarak yaşlanma sürecini yavaşlatmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
Argan yağı, cilde doğrudan uygulandığında, sağlıklı bir cilt bakımı ve koruması sağlayabilir. Bunun yanında yaşlanmanın görünür işaretlerini de azaltır. İnsanlar üzerinde yapılan bazı araştırmalar, hem ağızdan alınan hem de doğrudan cilde uygulanan argan yağının, menopoz sonrası kadınlarda cildin elastikiyetini ve nemliliğini arttırmada etkili olduğunu göstermiştir.
Sonuçta, insanlar üzerinde daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.
ÖZET
Az sayıdaki küçük çaplı araştırma sonuçlarına göre, argan yağı, ağızdan da alınsa, doğrudan cilde de sürülse, yaşlılığın emarelerini azaltan bir etki gösterebilmektedir.
7. Bazı Cilt Hastalıklarını Tedavi Edebilir
Argan yağı, başta argan ağacının yetiştiği Kuzey Afrika’da olmak üzere yaygın bir şekilde iltihabi cilt hastalıklarına derman olarak uzun yıllardan beri kullanılmaktadır. Argan yağının cilt enfeksiyonlarını tedavi edebilme özelliği olduğunu destekleyen çok az bilimsel kanıt bulunmasına rağmen, halen bu amaçla kullanılmaya devam edilmektedir.
Ancak, mevcut araştırmalar argan yağı içerisinde bazı antioksidan ve antienflamatuar bileşiklerin bulunduğunu göstermektedir. Bu bileşikler, deri dokusunu tedavi ediyor gibi görünebilir.
Bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
ÖZET
Argan yağı geleneksel olarak cilt enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılmaktadır, ancak bunu destekleyen pek fazla kanıt yoktur. Bununla birlikte, antienflamatuar bileşikler cilt dokusu için faydalı olabilir.
8. Yaraların İyileşmesine Yardımcı Olabilir
Argan yağı yaraların iyileşme sürecini hızlandırabilir. Hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırmada, ikinci derece yanıkları olan farelere 14 gün boyunca günde 2 defa argan yağı verilmiş, yaralardaki iyileşmenin kayda değer bir şekilde hızlandığı görülmüştür.
Bu veri kesin olarak bir şey kanıtlamıyor olsa bile, argan yağının yaraların iyileşmesine ve doku tamirine olumlu yönde bir etkisi olabileceğini gösteriyor. Kesin bulgulara ulaşabilmek için, insanlar üzerinde araştırmalar yapılması gerekmektedir.
ÖZET
Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada, yanıklara uygulanan argan yağı iyileşmeyi hızlandırmıştır. Ancak insanlar üzerinde yapılacak araştırmalara ihtiyaç vardır.
9. Cildi ve Saçları Nemlendirebilir
Argan yağının içeriğinin büyük bölümünü oluşturan oleik ve linoleik asitler, sağlıklı bir cilt ve saç bakımı için hayati öneme sahip besin maddeleridir. Argan yağı cilde ve saça genellikle doğrudan uygulanır, fakat ağızdan alındığında daha etkili olabilir.
Bir çalışmada, her iki şekilde de uygulanan argan yağının menopoz sonrası kadınlarda cilt içeriğini daha nemli hale getirdiği görülmüştür. Argan yağının saç sağlığı üzerindeki etkisini incelemek için yapılmış spesifik bir çalışma yoktur, ancak benzer içeriklere sahip başka bitkisel yağların kullanıldığı bazı çalışmalarda, saç uçlarındaki çatallanmaların ve diğer saç hasarlarının azaldığı görülmüştür.
ÖZET
Argan yağı cilt ve saçları nemlendirmesiyle ünlüdür. Bazı araştırmalar, argan yağındaki yağ asitlerinin cildi nemlendirdiğini ve saç hasarlarını azalttığını göstermiştir.
10. Çatlakların Tedavisi ve Önlenmesi İçin Kullanılır
Argan yağı sık sık çatlakların önlenmesi ve tedavisi için kullanılmaktadır, ancak böyle bir etkisini olduğunu gösteren bir araştırma yoktur. Aslında, ciltteki çatlakların azaltılmasını sağlayan bir etkisi olduğunu gösteren hiçbir güçlü kanıt yoktur.
Ancak araştırmalar, argan yağının iltihaplanmayı azalttığı ve cildi esnekleştirdiğini göstermiştir. Argan yağını çatlaklar için kullanan birçok insanın, yağı başarılı bulduklarını söylemelerinin gerisinde bu etkiler olabilir.
ÖZET
Argan yağı sık sık çatlaklara ilaç olsun diye kullanılır, ancak bunu destekleyen bilimsel bir veri bulunmamaktadır.
11. Akne Tedavisinde Kullanılır
Bazı kaynaklar, argan yağının akne tedavisinde etkili olduğu iddia etmektedir, ancak bunu destekleyen sağlam bir bilimsel araştırma yoktur. Bununla birlikte, argan yağının içerisindeki antioksidan ve antienflamatuar bileşikler, akneden kaynaklanan kızarıklıkları ve derideki tahrişleri azaltmaya yardımcı olabilir.
Ayrıca cildin nemli kalmasını sağlayarak, aknelerin ortaya çıkmasını bir ölçüde engelleyebilir. Argan yağının akne tedavisinde etkili olup olmaması, muhtemelen aknelerin nedenine de bağlıdır. Eğer cilt kuruluğu ve genel bir tahrişle ilgili sıkıntılarınız varsa, argan yağı bir çözüm olabilir. Ancak aknelerin kaynağı hormonlarsa, argan yağı büyük olasılıkla belirgin bir rahatlama sağlamayacaktır.
ÖZET
Bazıları argan yağının aknelerin tedavisinde etkili olduğunu iddia etse de, bu iddiayı destekleyen bir çalışma yapılmamıştır. Bununla birlikte, argan yağı akneden kaynaklanan kızarıklıkları azaltabilir ve tahrişleri hafifletebilir.
12. Kullanımı Kolaydır
Argan yağının popülerliği arttıkça, sağlık ve güzellik için kullanılması da kolaylaşmaktadır. Büyük marketlerin çoğunda, eczanelerde ve internet satış mağazalarında rahatlıkla bulabilirsiniz. Argan yağı genellikle saf formda cilde sürülerek kullanılır. Ancak piyasada çoğunlukla losyon ve cilt kremleri gibi kozmetik ürünlerin içeriğinde yer almaktadır. Doğrudan cildinize uygularken, muhtemel yan etkilere karşı tedbirli olmak için çok küçük miktarlarla başlamak en iyisidir.
Argan yağını, saçların nemli kalmasını sağlamak, kırıkları veya kıvrılmaları azaltmak için, doğrudan ıslak veya kuru saçlara uygulayabilirsiniz. Şampuanların ve saç şekillendiricilerin içeriğinde de bulunabilir. İlk defa kullanacaksanız, saçlarının nasıl tepki vereceğini görmek için azar azar kullanın. Saç kökleriniz yağlı ise, saçlarınızın yağlı görünmesini engellemek için argan yağını yalnızca saçların ucuna uygulayın.
Argan yağını yemeklerde denemek istiyorsanız, özellikle mutfak kullanımı için hazırlanmış çeşitlerini bulun veya %100 saflıkta argan yağı aldığınızdan emin olun. Kozmetik amaçlarla piyasaya sürülmüş argan yağlarına, yenilmemesi gereken maddeler karıştırılmış olabilir. Geleneksel olarak argan yağı ekmek batırılarak ya da kuskus ve sebzelerin üzerine serpilerek yenir. Hafif ısıtılabilir, fakat kolayca yanabileceğinden yüksek ısı gerektiren yemeklerde kullanılması uygun değildir.
ÖZET
Son dönemde artan popülaritesi nedeniyle, argan yağı piyasada kolayca bulunabilmekte, cilt, saç ve yemeklerde kullanılmaktadır.
SONUÇ
Argan yağı, mutfak, kozmetik ve tıbbi amaçlı olarak yüzyıllardır çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Esansiyel besinler, antioksidanlar ve antienflamatuar bileşikler bakımından zengindir.
İlk araştırmalar, argan yağının kalp hastalıkları, diyabet ve kanser gibi kronik hastalıkları önlemeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Bazı cilt rahatsızlıkları için de tedavi edici olabileceği düşünülüyor.
Mevcut araştırmalar, argan yağının bu hastalıkların tedavisinde ne derece etkili olduğunu kesin olarak ortaya koymuş değil, ancak onu kullanan insanlar genellikle arzu edilen sonuçlara ulaştıklarını bildiriyor. Eğer argan yağını merak ediyorsanız, bulmak ve kullanmaya başlamak bugün için artık oldukça kolay.