Karbonhidrat antijen veya kanser antijen kelimelerine karşılık gelen İngilizce kelimelerin baş harflerinden oluşan kısaltma ile adlandırılan CA 19-9 testi pankreas kanserini ayırd etmekte ve pankreas kanser tedavisinin izleminde kullanılır. Pankreas kanseri dışında kalın bağırsak kanseri, akciğer kanseri, safra kesesi kanserinde de yükselebilen CA 19-9 genellikle bir tümör belirteci olarak kullanılmaktadır.
CA 19-9 sadece kanserlerde mi yükselmektedir ?
Pankreas kanserlerinin %70-90'ında yükselen bu test, siroz gibi karaciğer hastalıkları, safra tıkanıklıkları ve pankreasın iltihaplanmalarında da yükselebilir.
CA 19-9 testi kanser taramalarında kullanılmamalıdır. Bilakis, kanser tedavisinde olan hastalarda tedavinin işe yarayıp yaramadığının anlaşılmasında yani tedavi takibinde kullanılmalıdır.
CA 19-9 testi için gerekli örnek nedir ?
Test için genellikle koldaki bir toplardamardan alınan kan örneğinden elde edilen serum kullanılır.
Test sonucu ne kadar sürede çıkar ?
Eski yıllarda nadir çalışılan CA 19-9 testi artık çoğu sağlık kuruluşunda yapılabilmektedir. Çoğu tıbbi laboratuvar CA 19-9 test sonucunu genellikle 1 günde verebilmektedir.
Test sonuçlarının düşük çıkması ne anlama gelir ?
CA 19-9 test sonuçları sağlıklı kişilerde düşük çıkar.
Test sonuçlarının yüksek çıkması ne anlama gelir ?
Pankreas kanseri CA 19-9'un yüksek çıktığı kanserlerin başında gelir. Yukarıda bahsedilen diğer kanserler ve selim durumlarda da CA 19-9 yükselebilir.
Pankreas kanser tedavisi altında olan kişilerde CA 19-9 test sonucunun yüksek çıkması tedavinin yarar sağlamadığı anlamına gelebilir. Ancak bu değerlendirme için tedavi öncesi CA 19-9 seviyesinin bilinmesi gerekir.
Tedavi sonrası belirli aralıklarla tekrarlanan CA 19-9 test sonucu önceki ölçümlerle karşılaştırılarak tedavinin gidişatı hakkında fikir sahibi olunabilir.
CA 19-9 sonuçları kanser varlığı veya yokluğu açısından tek başına değerlendirilmemelidir. CA 19-9 test sonucu mutlaka hastanın klinik değerlendirmesi ve diğer tanı araçlarından elde edilen bilgilerle birlikte yorumlanmalıdır.
Test yaptırılırken dikkat edilmesi gereken faktörler nelerdir ?
Tümör belirteçleri standart yöntemlerle analiz edilemediğinden, farklı laboratuvarlarda kullanılan farklı analiz sistemlerinin vermiş olduğu sonuçların karşılaştırılması yanlış değerlendirmelere yol açabilmektedir. Bu nedenle, belirli aralıklarla CA 19-9 tahlili yaptıracakların her seferinde aynı laboratuvarda yaptırmaları son derece önemlidir.
