Rahim sarkması nedir?
Rahim kadınların üreme sisteminin en önemli organıdır. Döllenen yumurtanın embriyoya dönüşerek yerleştiği, geliştiği ve doğum aşamasına kadar yerleşik kaldığı bu organ, memeli canlılar için büyük önem taşır.
Hiç doğum yapmamış kadınlarda rahim 5-6 cm arası büyüklüğe sahipken, doğum yapan kadınlarda 6-7 cm büyüklüğüne ulaşır. Leğen kemiği içerisinde, idrar torbasının arka bölümünde, kalın bağırsağın ön tarafında yer alır. Damarlarla beslendiği için koyu pembe bir renge sahiptir.
Genital bölge organları, bulundukları yerde kendilerini sabit tutan bağlar sebebiyle sınırlı hareket yeteneğine sahiptirler. Yaş ilerlemesi, doğum sayısı gibi nedenlerle bu bağlar işlevlerini kaybedip gevşeme yaşarlar. Bağların gevşemesiyle genital organların vajina içine sarkması durumu yaşanabilir. Rahim sarkması da, bazı faktörler nedeniyle rahimin vajina içerisinden aşağı kaymasına neden olur.
Rahim Sarkmasının Nedenleri Nelerdir?
- Fazla sayıda gebelik yaşamak
- Birden fazla normal doğum yapmak
- Normal doğumla iri bebek doğurmak
- Yaş ilerlemesine bağlı bağ sarkması
- Ağır yük kaldırmak
- Sürekli öksürmek
- Kronik kabızlık ve fazla ıkınmak
- Aşırı kilolu olmak
- Bazı akciğer hastalıkları sonucunda karın çevresindeki kasların ve bağ dokusunun fazla gerilmiş olması
Rahim sarkması belirtileri nelerdir?
Rahim sarkması belirtileri kişinin yaşadığı sakmanın düzeyine göre değişir. Eğer sarkma probleminiz başlangıç seviyesinde ise, belirti yaşamayabilirsiniz. Gözlemlenen hasta şikayetleri genellikle sabahın erken saatlerinde daha az, fakat ilerleyen akşam saatlerine doğru artarak devam eder.
- Bel ağrısı
- Vajina içerisinden çıkan doku
- Alt karın çevresindeki ağırlık hissi ya da aşağıya doğru çekilme hissi
- Cinsel ilişki esnasında ağrı
Hissedildiği an bir hekime başvurulmalıdır.
Rahim Sarkması Hangi Şikayetlere Neden Olur?
Rahim sarkması herkeste olacak diye bir kural olmadığı gibi, herkesin aynı şiddette yaşayacağı şeklinde de bir şart yoktur. Herkesin vücut tipi ve yaşadıkları farklıdır.
İleri seviyede rahim sarkması sonucunda bir kadın, rahmini eliyle hissedebilecek duruma gelir. Hatta ilerleyen durumlarda rahim tamamen vajina dışına da çıkabilir. Genelde rahim sarkması durumundan sadece rahim değil, etrafındaki kalın bağırsak ve idrar torbası da direk olarak etkilenir. Çünkü dokularla birbirlerine bağlıdırlar.
Rahim sarkması yaşayan kadınlar özellikle ayakta kalma pozisyonlarında, ıkınma sırasında, öksürme ve hapşırmada alt bölgelerinde dolgunluk ve ağrı hissederler. Rahimle birlikte rektum sarkması yaşayan kadınlarda ise, rektum vajinaya doğru yaklaşır. Bu sarkma beraberinde kabızlık sorununu getirir. İdrar torbasında sarkma oluşan kadınlarda ise, sarkmanın şiddetine bağlı olarak, cinsel ilişki sırasında ve şiddetli hapşırma esnasında idrar kaçırma sorunu ortaya çıkar. Genital bölge organlarının sarkması sonucunda kadının cinsel yaşamından zevk alamama durumu da ortaya çıkar.
Rahim Sarkması Teşhisi Nasıl Konulur?
Rahim sarkması sorunu yaşayan kadınlar sorunu az çok anlayabilirler. İdrar kaçırma, alt bölgede dolgunluk hissi yaşayan kadınlar bu şikayetle doktora geldiklerinde yapılan jinekolojik muayene sonucunda rahim sarkması ve ne aşamada olduğu tespit edilebilir.
Rahim Sarkması Tedavisi Nasıl Yapılır?
Rahim sarkması tedavisi hastanın vücut yapısına, sarkmanın şiddetine göre değişiklik gösterir. Tedavi edilecek kadının yaşı, çocuk isteyip istemediği, hastalığın ve sarkmanın şiddeti, kadının genel sağlık durumu, diğer hastalıkları ve varsa tedavileri rahim sarkması tedavisinin de şeklini değiştirir.
Rahim sarkması sorunu yeni başlamış kişilerde, Kegel egzersizleri olarak adlandırılan vajina çevresindeki kaslar için hazırlanmış egzersizlerle birlikte sarkma sorunu kısmen de olsa durdurulabilir. İleri derecede rahim sarkması durumunda Kegel egzersizleri sorunu ortadan kaldıramayacağı için cerrahi operasyon kaçınılmazdır.
Daha önceden çocuk sahibi olmuş ama tekrar doğum yapmayı düşünen kadınlarda rahim sarkması sonucunda planlanan tedavi şekli, genellikle rahmin vajina içerisinden çıkarılarak ön vajina duvarlarındaki fazlalıkların alınması ile vajina daraltma operasyonu yapılmasıdır. Vajina daraltma operasyonu olan kadınların, hamile kalma durumunda normal doğum değil, sezeryanla doğum yapmaları gerekmektedir.
Bu tip dokunuşlarla cinsel yaşamda ortaya çıkacak sorunlar da düzeltilerek, eskisine oranla daha fazla tatmin olma olasılığı sağlanır. Rahim sarkmasının belirgin bir biçimde olması durumunda, karın içerisinden rahmi yerinde tutan bağlara doğru ulaşılarak, bu bağların yukarı çekilerek sağlamlaştırılması ve bunun sonucunda rahmin alınmaması işlemi de yapılabilir. Fakat yukarı çekme operasyonları, çok uzun ömürlü bir tedavi yöntemi değildir. Bu tür operasyonun biçimine ve tekniğine bağlı olarak, sarkma probleminin ortalama 5 yıl içerisinde yeniden ortaya çıkabilme riski vardır.
Rahim sarkması gibi vajinal operasyonlar yaklaşık olarak 1 – 2 saat kadar sürmektedir. Fakat rahim sarkması gibi sorunlarla yapılan ameliyatlarda ortalama süre 3 saate kadar çıkmaktadır. Bu önemli bir cerrahi operasyondur ve operasyondan sonra 6 hafta süreyle cinsel ilişki kesinlikle yasaktır. Hasta ameliyattan bir süre sonra günlük işlerini yapabilecek hale gelir. Buna rağmen vajina içindeki yaranın tam olarak iyileşebilmesi 4 – 6 hafta arasında zaman alabilmektedir. Bu süre içerisinde duş alınabilir. Fakat deniz, havuz, kaplıca ve sauna gibi ortamlar hasta için kesinlikle yasaklanır.
Rahim Sarkmasını Önlemek İçin Önceden Nelere Dikkat Edilmelidir?
Rahim sarkması sorununun ortaya çıkmasını önlemek önceden pek mümkün değildir. Ancak yine de hayatınızdaki risk faktörlerini azaltmanız mümkün olabilir. Sağlıklı beslenmek, aşırı kilo almamak, ağır yüklerin altına girmemek, ıkınmamak gibi alınacak önlemlerin tabii ki faydası olacaktır.
Karın tabanındaki kaslarınızı güçlendirmek için egzersizler yapmak da faydalı olacaktır. Örneğin; vajinadaki kasları sıkıp 10’a kadar saymak, vajina kaslarını sıkarak pilates topu ile yapılacak egzersizler iyi bir çalışma olacaktır. Bunu günde birçok kez tekrarlayabilirsiniz. Sigara içme alışkanlığınız varsa bunu hemen bırakmalısınız. Sürekli sizi öksürten bir hastalığınız ve kronik şekilde devam eden kabızlığınız varsa doktora danışarak tedavi olmasınız. Menopoz döneminde yardımcı östrojen hormonu almak, kasların gevşemesine engel olmaktadır. Fakat hormon tedavisi görmenin de kendine ait riskleri bulunduğunu aklınızda bulundurmalısınız.