Yirmilik dişler genellikle 17 ile 21 yaş arasında gelişimini tamamlayarak ağız içinde yer alan 3. büyük azı dişleridir.Hem alt hem üst çenede çıkabilirler. Doğru şekilde geliştiği zaman çiğnemeye de yardımcı olan yirmilik dişler eğer düzgün hizalanmadıysa komşu dişlere ve hatta çene kemiğine zarar verebilir. Her yirmi yaş dişinin çekilmesi zorunlu değildir.
Ancak çene kemiğinde yer yoksa genellikle çekilmeleri gerekmektedir. Ağrı şikayetine ve dişin ne kadar gömülü olduğuna bağlı olarak çekime hekimin karar vermesi gerekir. Çürük sebebiyle abseye neden olan yirmi yaş dişlerinin mutlaka çekilmesi gerekir. Gömülü yirmi yaş dişleri çıkmaya çalışırken ağrı verebilir.
Bazen bu bölgelerdeki lenf bezlerinde de şişlik ve hassasiyet oluşturabilir. Doğal ürünlerle ağrı tedavi edilebildiği gibi eğer durum daha ciddiyse doktor kontrolünde antibiyotik ya da ağrı kesici kullanmak gerekebilir.
Çenelerde yer darlığına, dişin çıktığı bölgenin kemik yoğunluğuna ve dişin kök anatomisine bağlı olarak bu dişler tamamen çıkabilir veya çene kemiğinde tamamen veya yarı gömülü kalabilir.
Her ağızda 4 tane 20 yaş dişi bulunur. En doğru yöntem bir diş hekimine muayene olmaktır. Eğer çenenizin arka tarafında bir basınç, çeneyi açma ve kapama sırasında bir ağrı ve zorlanma hissiyatı oluşuyorsa bir diş hekimine gözükmenizde fayda vardır. Diş hekimi yapılacak görüntüleme ile dişin doğru pozisyonda sürüp sürmediğini, 20 yaş dişinin çeneye göre büyüklüğünü ve çene darlığı gibi durumları değerlendirerek uygulanması gereken tedavi yöntemi belirlenir.
Hangi durumlarda bu dişler çekilmeli?
Eğer yirmilik diş herhangi bir sorun yaratmıyorsa, gömülü bile olsa genellikle çekilmesi gerekmez.Bazen, gömülü kalmış ya da tamamen dışarı çıkmamış yirmi yaş dişleri probleme neden olabilir. Yiyecek ve bakteriler bu dişlerin kenarına sıkışabilir, bu da diş çürüğü, diş eti hastalıkları, enfeksiyon, kist oluşumu ya da apse gibi sorunlara yol açabilecek plak oluşumuna neden olur.
Diş hekiminiz röntgen yardımıyla yirmilik dişlerinizin konumu ve hizalanması hakkında size bilgi verebilir. Ayrıca gerekli görürse farklı bir değerlendirme için sizi ağız cerrahına da yönlendirebilir. Eğer dişlerin yüzeye çıkmasına yetecek alan yoksa ya da gelişinde ciddi bir sorun varsa diş hekiminiz ya da ağız cerrahınız, sorunlar büyümeden önce yirmi yaş dişlerinizin çıkarılmasını önerebilir. Bu, birkaç yıl sonra yapılması gereken daha acı verici veya daha karmaşık bir operasyonu önlemek için yapılır. Bu işlem genç insanlarda daha kolaydır, çünkü diş kökleri henüz tam gelişmiş değildir ve kemik daha az yoğundur. Yaşlı insanlarda iyileşme süresi daha uzun olabilir.
Çekim için değerlendirirken tam gömülü olan dişlerde ağrı şikayeti verip vermemesi, dişin çene kemiği içerisine ne kadar gömülü olduğu, gömülü dişin komşu dişe olan teması göz önünde bulundurulur. Bazen dişin içinde geliştiği keseden kaynaklı sürme kistleri oluşabilmektedir. Bu kistler fark edilmeden büyürse çene kemiğini zayıflatabilir. Dikkatli bir değerlendirme ile bu dişin alınıp alınmayacağına karar verilir.