Asgari ücretin çalışanlar nezrinde beklentilerin altında açıklanmasının temelinde Mısır’ın Türkiye ekonomisini tehdit eden unsurlar olabilir mi? Bugün ki köşe yazımda Türkiye’nin ilişkilerini normalleştirmeye başladığı Mısır’ı yazmaya karar verdim.
Mısır deyip geçmemek lazım. Dünyanın en eski medeniyetlerin başında gelen devasa bir ülke. Darbelerin, entrikaların, krizlerini piramitlerin ve firavunların ülkesi Mısır, bu sıralar sanayicilerin ilgisini çeker duruma geldi.
Böyle giderse yakın bir zamanda Mısır, dünyanın en önemli tekstil merkezlerinden biri olan Türkiye’nin tahtını ele geçirebilir. Şimdi bunun nedenlerine şöyle bir bakalım;
Yaklaşık 30 yıldır İnegöl ihracatında önemli bir yere sahip olan tekstil firmaları, sağladığı istihdam ve katma değer ile hem ilçeye hem de ülkemize büyük değer kattı.
İhracat rakamları açıklandığında ilk 5’de yer alan firmaların tamamı tekstil firmalarıydı. 1990’dan 2010 yılına kadar sadece 5 firma, 300’e yakın firmanın yaptığı toplam ihracattan daha fazla ticaret yapıyordu.
2010 yılında sonra tekstil ihracatında İnegöl devlerinin rakamları düşmeye başladı. Mobilyanın gerisine düşen sektörde ki bu daralmanın elbette birçok nedeni var.
Çin, Hindistan gibi ülkelerde iş gücü maliyetlerinin düşük olması, teşviklerin arttırılması, enerji maliyetlerinin düşük olması, düşük kiralar, serbest bölgelerde tanınan vergi muafiyetleri gibi bir çok nedenden dolayı Türkiye’nin rekabet gücü oldukça zayıfladı.
Tekstil sektörü bu nedenle yaklaşık 10 yıldır yeni arayışlar içindeydi. Önce farklı sektörlerde yatırım yapmaya başladılar. Enerji, tarım, gıda gibi sektörlerde yeni maceralara atıldılar.
Derken devreye yeni bir oyuncu daha girdi. Süveyş Kanalı sayesinde Kuzey Afrika, Orta Doğu ve hatta Avrupa pazarlarına daha hızlı erişim imkânı bulunan Mısır, yabancı yatırımcılar için cazibe merkezi haline geldi.
İnegöl’de ki dev şirketlerde Mısır’ı yakın markaja almaya başladı. Sektördeki işgücü maliyetinin oldukça düşük olduğu Mısır, Çin ve Hindistan gibi ülkelerin sağladığı bir çok avantaja sahip olunca, yatırımlarda buraya kaymaya başladı.
İnegöl dışında, Bursa, İstanbul ve Denizli başta olmak üzere Türkiye’nin birçok şehrinde dev markalar Mısır’da yatırım yapmaya ve Türkiye’de küçülmeye başladılar.
Bu stratejik hamlenin az önce nedenlerini anlatmaya çalıştım. Peki bu İnegöl’e ve dolayısı ile Türkiye’ye ne gibi sorunlar getirecek? Bir de ona bakalım…
-Öncelikle ciddi istihdam kaybına neden olacak
-Türkiye’nin ihracat hedeflerinin gerçekleşmesini zorlaştıracak.
-Gelir dağılımının bozulmasına ve toplumsal refahın azalmasına neden olacak
-Üretim kapasitesinin yurt dışına çıkmasına neden olacak
-Döviz gelirlerinin azalmasına neden olacak
-Teknoloji ve yüksek katma değerli üretime geçiş sürecini sekteye uğratacak
-Nitelikli işgücü başka ülkelere kayacak
-Yıllarca inşa edilen “Türk Malı” imajı Mısır’a kayacak.
-Lojistik sektörü zarar görecek.
-Tekstil sektörüne hammadde üreten yerel firmalar zarar görecek.
Bu ve buna benzer yüzlerce yaşanacak sorunları daha yazabilirim. Ancak temelde hissedeceğimiz en büyük zararlar bunlar olacak. Bu nedenle Devletimiz konumu itibariyle Mısır’ın bize vermesi muhtemel zararların önüne geçmesi noktasında ciddi adımlar atması gerekiyor diye düşünüyorum. Saygılarımla…