Ramazan bayramı’ndan sonra İslam aleminin bir diğer güzel bayramı olan kurban bayramına bu yıl da kavuştuk elhamdülillah. Kurban bayramı demek et demek. Kırmızı et; iyi kalite hayvansal proteinin, demir, çinko, fosfor, magnezyum mineralleri ve B grubu vitaminleri içeriğiyle sağlık için faydalı olsa da, özellikle yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içerikleri yüksektir. Özellikle kolesterol hastaları porsiyonlarına dikkat etmelidir.
Bayramı daha keyifli geçirmek adına beslenme ile ilgili birkaç bir şey söylemek istiyorum. Bayramda 3 köfte kadar et tüketmelisiniz ya da kavurma yemeyin sağlıksız demeyeceğim merak etmeyin :D
Öncelikle kurbanda kesilen etleri saklamak yerine üçte birinin kesemeyenlere dağıtılması, üçte birinin misafirlere ikram edilmesi ve kalan üçte birinin evde bırakılması doğru olandır diye hatırlatmak isterim. Kesilen etleri buzdolabında -2 santigrat derecede 1-2 hafta, derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede daha uzun süre saklayabilirsiniz. Pişirmek için buzluktan çıkartılan etleri yine buzdolabının alt raflarına indirilerek çözdürün, çözdürülen et hemen pişirin ve tekrar dondurmayın. Kaynar su ile çözdürme gibi işlemler hijyen açısından doğru değildir. Et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyveleri doğrama işlemi yapmayın. Bu da bulaş riskini arttırıp besin zehirlenmelerine neden olabilir.
Hazımsızlık yaşamamak ya da kolesterol, tansiyon, diyabet gibi hastalıklarınız varsa ya da kilo verme sürecinde iseniz bayramın tadını çıkarabilmeniz için birkaç öneri sıralayacağım.
Öncelikle mutlaka güzel bir kahvaltı yapın. Kahvaltı yapmak kan şekeri dengeniz ve gün içerisinde açlık durumunuzu kontrol etmeniz için olmazsa olmazlardan. Kahvaltıda işlenmiş et ürünleri tüketmemelisiniz. Salam ve sosis özellikle tüketilmemesi gereken et ürünleridir.
Çay, kahve demir emilimini engellemektedir. Kırmızı et ise en iyi demir kaynaklarından birisidir. Maksimum demir alımı için yemeklerle birlikte çay, kahve tüketilmemeli. Yemeklerden 1-2 saat sonra tüketilmesi daha uygundur. C vitamini ise demir emilimini arttırmaktadır. Et ile birlikte sofralarımızda mutlaka C vitamini kaynakları bulundurmalıyız. Bunlar çiğ sebze, yeşil biber olabileceği gibi limonlu salatalar ve sebze yemekleri de harika bir seçim olacaktır.
Etlerin sindirimi zordur. Özellikle taze etin sindirimi daha zordur. Rigor mortis dediğimiz ölüm katılığının geçmesini beklemek sindirim açısından daha iyi bir seçim olmakla beraber rigor morstis evresinin geçmesi için et buzdolabında 24 saat bekletilmelidir. Bayramda bunu uygulamayanlar için en azından et tüketimini öğlen saatlerinde yapıp akşam saatlerinde et tüketilmemelidir. Sindirimi kolaylaştırmak için lif kaynaklarıyla birlikte tüketmemiz şart. Etin yanında bol yeşillik salata ya da söğüş yeşillik tüketebilirsiniz.
Pişirme yöntemlerinde ise ilk tercih edeceklerimiz haşlama, fırında ya da ızgara olmalıdır. Kızartma ve kavurmalar yağ alımını arttıracaktır. Mangal bayramlarda vazgeçilmezler arasındadır. Bu konuda da dikkat edeceğimiz nokta etlerde kömürleşme olmamasıdır. Etler üzerinde oluşan siyah katman, kanserojen madde içermektedir. Ateş üzerinden 15 cm yüksekte et pişirilmelidir. Etin ateşe yakın olması yüksek derece de vitamin kayıplarına yol açmaktadır.
Bunca anlattığımdan sonra en merak edilen konulardan biri ise tatlı konusu. Baklava yiyemeyecek miyim dediğinizi duyar gibiyim :D Bayramda özellikle şerbetli tatlı, baklava tüketimleriyle kan şekeri zirveye ulaşır bir süre sonra aniden düşer ve bir dengesizlik oluşur. Bunu dengelemek adına tatlıların yanında protein tüketilmelidir. Baklava+ sütlü kahve ya da baklava+ ayran ya da baklava yerine tatlı ihtiyacı için sütlü tatlılar, dondurma, meyveler tercih edilebilir.
Bayram sofralarında geçirilen saatler ve o tatlı sohbetler o sofrada ne kadar yemek yediğinizi unutturur ve porsiyon kontrolünü sağlayamamanıza neden olur. Bunun çözümü ise kendinize bir tabak oluşturun ve yemek istediğiniz her şeyi o tabağa koyun. Sohbet sırasında tadına vararak, yavaş yavaş ve ne yediğinizin bilincinde olarak o tabağı yiyin. Tabağa sonradan ekleme yapmayın.
Bayram tatlılarının yanı sıra bir de şekerleri yersek dengeyi elden kaçırmış oluruz. İkramı geri çevirmemek adına eğer ısrara karşı koyamadıysanız o şekeri alın ve yemeden cebe atın J
Bayramda yoğun yeme trafiğinde sindirime yardımcı olmak adına mutlaka bol su içilmeli ve unutulmamalıdır. Hayvansal tüketimin arttığı bu günlerde su tüketimi önemli hale geliyor. Su aynı zamanda vücuttan toksinleri uzaklaştırmada gereklidir. Günlük 2-2.5 litre suyun altına düşmemeye çalışın.
Son olarak yüksek kalori alımını dengelemek, metabolizma hızını arttırmak için günde 30 – 40 dakikalık yürüyüşler hem enerji harcanması katkı sağlar hem de sindirime yardımcı olur. Bayram ziyaretlerine yürüyerek gitmeyi deneyebilir veya yemek sonrası yürüyüşler yapabilirsiniz.
Daha fazla bilgi ve öneriler için bana ulaşabilirsiniz.
İnstagram: @diyetisyenyapraksavas
Twitter: @dytyapraksavas
GSM: 0 (501) 031 16 16